Thuế tài sản có thực sự cần thiết?

Cần phải phân loại tài sản bất động sản được đánh thuế, bởi không phải ai sở hữu tài sản bất động sản thứ hai cũng vì mục đích đầu cơ, nhiều trường hợp phục vụ cho hoạt động sản xuất - kinh doanh, tạo ra giá trị cho xã hội. 

Theo ông Trần Khánh Quang,  cần phải phân loại tài sản bất động sản được đánh thuế, bởi không phải ai sở hữu tài sản bất động sản thứ hai cũng vì mục đích đầu cơ, nhiều trường hợp phục vụ cho hoạt động sản xuất - kinh doanh, tạo ra giá trị cho xã hội. Do đó, cơ quan quản lý nhà nước nên cân nhắc điều chỉnh đúng đối tượng và trúng mục tiêu, đảm bảo đánh thuế công bằng.

“Mục tiêu đánh thuế tài sản bất động sản là nhằm hạn chế tình trạng đầu cơ, giá sốt ảo..., nhưng nếu không làm cẩn thận thì dễ gây phản ứng ngược, vì khi xuất hiện thêm các loại thuế thường niên mới, trong khi chưa giải quyết được bất cập về tiền sử dụng đất thì có thể vấp phải phản ứng của người mua nhà, bởi họ vừa phải nộp tiền sử dụng đất, vừa phải nộp thuế tài sản. Việc đánh thuế tài sản cũng sẽ đẩy giá nhà ở trên thị trường tăng lên do các chi phí thuế thường được cộng dồn vào giá thành sản phẩm, người mua sau cùng sẽ phải gánh khoản này”, ông Quang nói.

Cũng theo ông Quang, chính sách thu thuế từ bất động sản thứ hai trở lên chưa chắc hiệu quả bằng việc thu thuế cào bằng, tức là cứ sở hữu bất động sản là phải nộp thuế, nhưng số thuế phải nộp sẽ căn cứ theo khu vực, chẳng hạn những khu vực I như TP.HCM, Hà Nội áp mức thuế tài sản là 0,1%, thì những khu vực III hay IV sẽ giảm dần mức thuế theo thu nhập và đời sống của người dân khu vực đó. Tất nhiên, tiền thuế này nên được sử dụng vào việc phát triển cơ sở hạ tầng của địa phương, bởi khi hạ tầng tốt thì giá trị bất động sản cũng sẽ tăng.

Theo TS. Nguyễn Hữu Cường, Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội, cần có cái nhìn dài hạn, đa chiều trong câu chuyện đánh thuế tài sản, phải xây dựng cơ chế, chính sách và có định hướng, giải pháp rõ ràng trước khi thực hiện đánh thuế. Thậm chí, cả công tác tuyên truyền cũng phải đẩy mạnh để người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước hiểu đúng, tránh làm ảnh hưởng đến việc thu hút đầu tư - điều Việt Nam luôn nỗ lực thực hiện nhiều năm qua.

Ông Cường cho biết, hiện nhiều nước trên thế giới còn miễn thuế, cho nhập quốc tịch để thu hút người giàu. Thị trường bất động sản Việt Nam cũng đang thu hút khá tốt các nhà đầu tư. Do đó, khi tính chuyện đánh thuế tài sản bất động sản, cơ quan soạn thảo cần xây dựng lộ trình cho các đối tượng khác nhau, nhóm đối tượng chuyên đầu tư, kinh doanh, đầu cơ khác với nhóm đối tượng cán bộ, công chức, những người có thu nhập thấp và phụ thuộc vào ngân sách. “Bởi nếu đánh đồng việc thu thuế giữa nhóm đầu cơ với người có nhu cầu sử dụng thực liệu có đảm bảo công bằng? Hay người nước ngoài mua nhà để sống, công tác thì đánh thuế ra sao, trong khi đây cũng là đối tượng cần khuyến khích vì có nhiều đóng góp về kinh tế, chất xám”, ông Cường đặt câu hỏi.

PGS-TS. Đinh Trọng Thịnh, bộ môn Tài chính quốc tế, Học viện Tài chính cũng cho rằng, việc nghiên cứu về thuế tài sản là cần thiết, nhưng thời điểm ban hành thì cần tính toán kỹ. Hiện tại, nền kinh tế còn khó khăn, các lĩnh vực sản xuất - kinh doanh chỉ mới phục hồi, nếu đánh thuế lúc này sẽ khiến người dân, doanh nghiệp bị phân tâm, lo lắng.

“Thu nhập của đại bộ phận người dân đã giảm sút nhiều trong 2 năm qua, số người bị nhiễm Covid-19 hiện vẫn cao, chỉ tính riêng chi phí điều trị, phòng ngừa bệnh lây lan đã rất lớn, nếu đánh thêm thuế tài sản thời điểm này sẽ càng là gánh nặng”, ông Thịnh nói và cho biết thêm, trên thực tế, câu chuyện áp thuế tài sản đã được đưa ra bàn thảo nhiều lần, nhưng đều là các thời điểm chưa chín muồi, chưa có cơ chế, chính sách, cơ sở lý luận thực tiễn để đưa ra cách đánh thuế phù hợp.

Ông Thịnh lấy ví dụ, ngay với mục tiêu đánh thuế ngôi nhà thứ hai trở đi đã cần phải xem xét, bởi nếu ngôi nhà thứ hai được đưa vào kinh doanh, khai thác, không bỏ hoang thì đánh thuế liệu có hợp lý? Hay việc một người có 2 ngôi nhà diện tích khác nhau 30 m2 và 60 m2 thì đánh thuế cái nào, căn cứ nào để xác định đâu là ngôi nhà thứ hai, chưa kể việc so sánh với người khác cũng sở hữu 2 ngôi nhà nhưng khác diện tích. “Việc đánh thuế ngôi nhà thứ hai cần phải đảm bảo tính công bằng, hợp lý, nhưng thực tế lại không dễ thực hiện”, ông Thịnh nhấn mạnh.

Trong bối cảnh Chính phủ đang đưa ra hàng loạt gói hỗ trợ giảm thuế phí... giúp người dân, doanh nghiệp vượt khó thì đặt vấn đề áp thuế tài sản thời điểm này có phù hợp?

Tổng Hợp