Vaccine Covid-19 là hy vọng của hàng tỷ người trên thế giới khi dịch bệnh đã cướp đi sinh mạng của hàng triệu người. Sau những nỗ lực lớn trong việc phát triển và thử nghiệm vaccine ngừa Covid-19, một nhiệm vụ lớn vẫn còn ở trước mắt đó chính là khâu vận chuyển và phân phối vaccine.

Trước đây, việc phân phối vaccine Ebola dựa vào việc thiết lập chuỗi đông lạnh sâu ở những vùng xa xôi trên thế giới. Với kinh nghiệm từ nhiều năm, chuỗi cung cấp thiết yếu đối với vaccine ngừa Covid-19 cũng có thể thành công.

Vận chuyển vaccine ngừa Covid-19 tới mọi nơi trên thế giới là một nhiệm vụ vô cùng khó khăn. Ảnh: KT

Cần phải xem xét các tiêu chuẩn vận chuyển quốc tế, điều kiện bảo quản, nhu cầu phân phối của địa phương và các địa điểm sản xuất. Những vấn đề này với mỗi loại vaccine lại khác nhau.

Vaccine ngừa Covid-19 của Moderna cần được vận chuyển và bảo quản ở nhiệt độ -20 độ C và chỉ có thời hạn trong vòng 6 tháng. Ở điểm đến cuối cùng có thể lưu trữ trong các tủ lạnh thông thường nhưng phải được sử dụng trong vòng 30 ngày.

Vaccine của Pfizer/BioNTech cần phải được bảo quản ở nhiệt độ -70 độ C và chỉ bảo quản trong tủ lạnh thông thường trong 5 ngày.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, khoảng 50% vaccine bị lãng phí trên toàn cầu do cơ sở hạ tầng hậu cần không phù hợp. Chỉ là một sai sót nhỏ trong kế hoạch cho tới việc thực hiện các khâu hậu cần cũng sẽ phải trả bằng cái giá rất đắt.

Một số loại vaccine ngừa Covid-19 đang được phát triển hiện nay đòi hỏi phải tiêm 2 mũi. Nếu người đã tiêm mũi đầu mà sợ không dám quay lại tiêm mũi thứ hai sẽ khiến vaccine không đảm bảo hiệu quả và còn lãng phí. 

Đẻ vận chuyển và phân phối vaccine ngừa Covid-19, ước tính là cần khoảng 8.000 (theo IATA) đến 15.000 (theo DHL) chuyến bay. Trong bối cảnh các chuyến bay hạn chế vì dịch đây cũng là một vấn đề, bởi hầu hết hàng hóa vận chuyển bằng đường hàng không được để trong khoang hàng của máy bay chở khách.

Một số nước đã sẵn sàng thiết lập các trung tâm tiêm chủng lớn để đảm bảo cơ sở hạ tầng cần thiết và vaccine sẽ không bị hỏng. 

Ở Anh, một số chuyên gia đề xuất nên thiết lập một nhóm chuyên gia y tế phụ trách quản lý vaccine Covid-19. Ở một số nước khác, địa điểm thiết lập các trung tâm tiêm chủng quy mô cũng là một vấn đề, đặc biệt là những khu vực ít dân cư, những nước có nhiều vùng núi hay có nhiều đảo.

Một số vaccine ngừa Covid-19 như vaccine mRNA mà Pfizer và Moderna đã phát triển lại là loại “không ổn định”. Chất lượng sẽ giảm đi sau mỗi lần vận chuyển và cuối cùng có thể không còn hiệu quả. Giải pháp được gợi ý là tái bố trí các cơ sở sản xuất tới gần hơn với các vùng cần được miễn dịch. Đây là một trong những chiến dịch thành công trong ngành công nghiệp ô tô cũng như một số ngành khác. 

Đặc biệt việc phân phối vaccine Covid-19 trở thành một công việc đầy rủi ro, mạo hiểm. Một số loại vaccine hứa hẹn đã được phát triển nhờ sự hợp tác quốc tế. Sự hợp tác cũng rất cần thiết để đảm bảo rằng những người có nguy cơ cao nhất sẽ được chủng ngừa, chứ không phải chỉ những nước giàu.

Tuy nhiên cần phải nhớ là lợi ích quốc gia và thương mại cũng rất quan trọng và sẽ tiếp tục định hình các phản ứng quốc tế, đặc biệt là ở khía cạnh hậu cần.