COVID-19 là cái tên ám ảnh cả ngành hàng không trong 9 tháng đầu năm 2020. Tổng công ty Hàng không Việt Nam ( Vietnam Airlines ) và Công ty Cổ phần Hàng không Vietjet ( Vietjet Air ) tiếp tục bị dịch bệnh “làm xấu” bảng báo cáo tài chính của cả quý III/2020.

Phá sản kế hoạch hoà vốn cả năm

Vietjet Air ghi nhận doanh thu 2.809 tỷ đồng trong quý III/2020, mức này giảm 43,5% so với quý II/2020 và giảm tới 79,3% so với quý III/2019. Trong cơ cấu doanh thu, mảng vận chuyển khách hàng dần lấy lại phong độ khi chiếm 46,3% tổng doanh thu. Tuy vậy, doanh thu từ hoạt động phụ trợ vẫn ở vị trí “gánh team” với tỷ trọng 39,5%.

Doanh thu chỉ hơn 2.800 tỷ nhưng giá vốn của Vietjet Air trong quý III/2020 lên tới 3.421 tỷ đồng. Tuy giá vốn đã giảm hơn 70% so với cùng kỳ nhưng lại vượt doanh thu tới 21,8%. Đây là quý thứ ba liên tiếp, hãng hàng không của tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo đánh mất cân đối giữa chi phí và doanh thu. Trong đó, chi phí khối khai thác bay ngốn tới hơn 3.100 tỷ đồng.

Chi phí vượt doanh thu đưa lợi nhuận gộp của Vietjet về mức âm gần 612 tỷ đồng. Biên lợi nhuận gộp tiếp tục chùn xuống mức âm 21,8%.

Vietjet Air mở được đường bay mới trong mùa dịch. Ảnh: Vietjet Air

Các chi phí thường xuyên của hãng hàng không giá rẻ này đều được cắt giảm. Chi phí tài chính giảm 32%, chi phí bán hàng giảm 33%, chi phí quản lý doanh nghiệp giảm 27%. Chi phí tài chính giảm nhưng chi phí lãi vay lại tăng thêm 2 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước.

Lợi nhuần thuần từ hoạt động kinh doanh cuối kỳ của Vietjet Air âm gần 928 tỷ đồng. Không chỉ hoạt động kinh doanh mà các hoạt động khác cũng bị mất cân đối khiến lợi nhuận khác cũng rơi vào mức âm.

Tổng lại, lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp của Vietjet Air âm hơn 971 tỷ đồng. Mức này giảm đột ngột đến hơn 2.000 tỷ đồng so với quý liền trước và giảm gần 2.700 tỷ đồng so với cùng kỳ. Lãi cơ bản trên mỗi cổ phiếu bị âm 1.855 đồng.

Luỹ kế 9 tháng đầu năm, Vietjet Air có doanh thu 13.780 tỷ đồng (giảm 64% so với cùng kỳ), lỗ ròng 924 tỷ đồng (giảm 125%). So với kế hoạch cả năm 2020, hãng hàng không này mới hoàn thành được 38% chỉ tiêu về doanh thu. Còn với lợi nhuận cho cả năm, Vietjet Air rất có thể phải chịu cảnh phá sản về “mơ ước” hoà vốn.

Vietjet Air phục hồi vận tải hành khách

Sau khi được phép bay trở lại, toàn mạng Vietjet đã vận chuyển được hơn 3 triệu lượt khách trong quý III/2020. Hãng hàng không này đã mở mới thêm 8 đường bay nội địa để đáp ứng nhu cầu đi lại sau khi dịch bệnh được kiểm soát.

Tuy nhiên, lần bùng phát dịch thứ 2 vào cuối tháng 7/2020 làm ảnh hưởng đến kết quả quý III/2020. Trong đó, số chuyến bay nội địa hơn 15.000 chuyến bay, giảm 35% so với cùng kỳ. Tổng số chuyến bay trong 9 tháng năm 2020 đạt gần 60.000 chuyến.

Tuy doanh thu giảm, kéo theo lợi nhuận giảm cực mạnh so với quý trước, nhưng Vietjet Air thật sự đã phục hồi được mảng vận tải hành khách rất nỗ lực trong quý III/2020.

Doanh thu từ vận chuyển hành khách được nâng từ 556 tỷ đồng trong quý trước lên 1.300 tỷ đồng, tức tăng 2,3 lần. Nếu như ở quý II, mảng vận chuyển hàng khách chỉ chiếm 11,2% tổng doanh thu Vietjet Air, thì sang quý vừa qua, mảng này đã đóng góp được gần một nửa.

Chưa kể, trong quý III, hãng hàng không này mất hẳn nguồn thu từ chuyển giao quyền sở hữu và thương mại tàu bay. Mảng này đóng góp tới gần 64% tổng doanh thu của quý trước.

Giá vốn bán hàng tuy vượt doanh thu nhưng giảm đến 32% so với quý trước. Trong quý II/2020, mảng vận chuyển hành khách thu được 556 tỷ đồng nhưng phải mất tới 3.680 tỷ đồng giá vốn. Riêng mảng này bị lỗ tới 3.124 tỷ đồng.

Sang quý III/2020, mảng này thu về 1.300 tỷ đồng và mất 3.128 tỷ đồng giá vốn. Như vậy, mảng vận chuyển hành khách chỉ còn lỗ 1.828 tỷ đồng, giảm lỗ tới 41,5%.

Vietnam Airlines lỗ chồng lỗ hơn 10.000 tỷ

Với hãng hàng không quốc gia, tổng doanh thu và thu nhập khác của công ty mẹ trong quý III/2020 giảm 66,33% so với quý III/2019, giảm hơn 12.713 tỷ đồng. Trong đó, doanh thu cung cấp dịch vụ giảm mạnh tới 12.536 tỷ đồng (giảm 67,2%). Dù đã được cất cánh trở lại nhưng doanh thu khách nội địa vẫn giảm 34,8% so với cùng kỳ. Doanh thu khách quốc tế tiếp tục giảm đến 95,4%. Doanh thu thuê chuyến giảm 53,2%.

Mức giảm doanh thu của Vietnam Airlines mạnh hơn mức giảm của chi phí (46,4%) dẫn đến lợi nhuận sau thuế giảm mạnh đến 602% ở công ty mẹ.

Vietnam Airlines tiếp tục vắng khách quốc tế trong quý III/2020. Ảnh: Báo Thừa Thiên - Huế

Về mức phục hồi so với quý trước, mảng vận tải hành khách, hành lý của công ty mẹ Vietnam Airlines thu về 4.481 tỷ đồng trong quý III/2020. Số tiền này đã tăng 1.743 tỷ đồng so với quý II/2020.

Còn doanh thu vận tải hàng không hợp nhất trong quý là 6.011 tỷ đồng, tăng 1.092 tỷ đồng so với quý liền trước. Tuy nhiên, doanh thu vận tải hàng không trong quý này đóng góp 79% tổng doanh thu, trong khi ở quý trước, con số này lên tới 82%.

Tính chung tổng doanh thu hợp nhất Vietnam Airlines, gồm 3 hãng hàng không Vietnam Airlines, Pacific Airlines, VASCO cùng các công ty con trong lĩnh vực phụ trợ, thì con số được ghi nhận trong quý III/2020 là 7.602 tỷ đồng, giảm 70% so với cùng kỳ năm trước.

Với doanh thu quá thấp, giá vốn bán hàng vượt doanh thu tới 42% nên hãng hàng không quốc gia ghi nhận lỗ gộp 3.200 tỷ đồng. Trừ đi chi phí thường xuyên, lợi nhuận sau thuế của Vietnam Airlines âm 3.997 tỷ đồng. Mức lỗ này không được cải thiện gì đáng kể so với khoản lỗ quý lI (4.031 tỷ đồng) dù doanh thu hồi phục hơn 1.600 tỷ đồng.

Lũy kế 9 tháng năm 2020, Vietnam Airlines có được 32.411 tỷ đồng doanh thu thuần (giảm 57% so với cùng kỳ) và lỗ tới 10.676 tỷ đồng (giảm 525%). Khoản lỗ trên “cuốn phăng” tổng lợi nhuận của Vietnam Airlines 5 năm qua (từ năm 2015 đến năm 2019, hãng này lãi luỹ kế 10.380 tỷ đồng).