Xung đột Nga - Ukraina và COVID-19 ở Trung Quốc làm 70% các công ty lớn nhất châu Á mất giá

Khoảng 70% các công ty lớn nhất châu Á đã mất giá trong hai tháng đầu tiên khi Xung đột Nga - Ukraina bắt đầu, các nhà đầu tư hoảng sợ bởi suy thoái kinh tế từ chiến tranh và tác động của các đợt phong tỏa ở cường quốc sản xuất Trung Quốc.

Theo Nikkei Asia, giá trị vốn hóa thị trường của các công ty nổi bật như Tencent Holdings, Taiwan Semiconductor Manufacturing Co và Samsung Electronics giảm do chi phí nguyên liệu thô cao và những lo ngại về chuỗi cung ứng đè nặng lên các nhà sản xuất. Tuy nhiên, giá trị của các công ty năng lượng và hàng hóa ở Ấn Độ, Thái Lan và Malaysia đã tăng khi sản lượng của họ dẫn đến giá cao hơn.

Tở Nikkei Asia đã so sánh vốn hóa thị trường của các công ty lớn nhất châu Á giữa ngày 23/2 - một ngày trước khi Nga tiến hành cuộc tấn công vào Ukraina và ngày 22/4. Theo cơ sở dữ liệu QUICK-FactSet, có 627 công ty được định giá trên 10 tỷ USD, tính đến ngày 23/2, trong đó 31% tăng vốn hóa thị trường trong khi 69% mất giá sau hai tháng.

Xung đột Nga - Ukraina và COVID-19 ở Trung Quốc làm 70% các công ty lớn nhất châu Á mất giá - Ảnh 1.

Việc phong tỏa ở Thượng Hải và cuộc chiến giữa Nga và Ukraine đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng cho các công ty và làm gia tăng sự không chắc chắn cho các nhà đầu tư. Ảnh: Nikkei Asia

Sau cuộc chiến, thị trường chứng khoán toàn cầu đã bị ảnh hưởng bởi việc Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ chuyển dần sang chính sách tiền tệ thắt chặt hơn khi nền kinh tế thế giới bắt đầu phục hồi sau đại dịch. Cuộc chiến đã gây ra sự bất ổn của thị trường, ảnh hưởng trực tiếp đến các nền kinh tế liên kết chặt chẽ với Nga và làm tăng giá năng lượng và lúa mì trên toàn cầu.

Aninda Mitra, người đứng đầu chiến lược đầu tư và vĩ mô châu Á tại BNY cho biết: "Phần lớn châu Á vẫn hướng tới thương mại cao và cuộc xung đột Ukraina rõ ràng không mang lại điềm báo tốt cho Liên minh châu Âu, với tư cách vẫn là một đối tác thương mại quan trọng".

Ông Mitra cho biết thêm, tốc độ mở rộng kinh tế của Trung Quốc đang chậm lại, với tăng trưởng nhập khẩu giảm xuống gần 0% so với cùng kỳ năm ngoái. Mitra nói thêm, trong khi lãi suất cao hơn của Mỹ dẫn đến việc thắt chặt các điều kiện tài chính toàn cầu, có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng ở Mỹ và hơn thế nữa vào cuối năm nay.

Ông nói: "Những yếu tố này cùng với chi phí đầu vào tăng đã trở thành lực cản chính đối với triển vọng của thị trường chứng khoán châu Á.

Theo dữ liệu của QUICK-FactSet, các cổ phiếu lớn của Trung Quốc đã dẫn đầu xu hướng giảm trong khu vực trong hai tháng. Giá trị thị trường của nhà điều hành gọi xe Didi Global, hiện đang chuẩn bị hủy niêm yết trên Sàn giao dịch chứng khoán New York, đã giảm 59%, mức tồi tệ nhất trong số 627 công ty, trong khi gã khổng lồ thương mại điện tử JD.com giảm 27%. Tencent và Alibaba Group đều giảm 23%.

Các cổ phiếu công nghệ được định giá cao là một trong những cổ phiếu dễ bị tổn thương nhất khi tăng lãi suất, vì mức tăng như vậy sẽ hạn chế giá trị tương đối của thu nhập trong tương lai của họ. Nhưng chính sách tiền tệ thắt chặt hơn không phải là yếu tố duy nhất khiến họ giảm mạnh.

Mike Leung, giám đốc đầu tư của Wocom Securities tại Hồng Kông, cho biết: "Thị trường lo ngại rằng tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc sẽ không đạt được mục tiêu [của họ]. "Việc khóa cửa hà khắc ở Thượng Hải và có thể sau đó là ở Bắc Kinh đang phá vỡ chuỗi cung ứng và vận tải. Các chỉ số kinh tế chính đã chậm lại vào tháng Ba."

Nhu cầu đối với các dịch vụ dựa trên kỹ thuật số như thương mại điện tử có thể tăng lên khi sự di chuyển của mọi người bị hạn chế. Nhưng Leung nói: "Nhìn chung, những cổ phiếu công nghệ kỹ thuật số đó sẽ không được hưởng lợi từ các đợt phong tỏa gần đây khi các hoạt động kinh tế đi vào bế tắc".

Xung đột Nga - Ukraina và COVID-19 ở Trung Quốc làm 70% các công ty lớn nhất châu Á mất giá - Ảnh 2.

Nhân viên y tế xét nghiệm COVID-19 cho một người dân địa phương tại Bắc Kinh hôm 30/4. Ảnh: AFP.

Ông Lorraine Tan, Giám đốc nghiên cứu vốn chủ sở hữu của Morningstar tại châu Á, cho biết các hạn chế về COVID-19 có nghĩa là người tiêu dùng sẽ tránh ra ngoài và sử dụng nhiều dịch vụ mua sắm trực tuyến hơn, đặc biệt là đối với các mặt hàng thiết yếu".

"Nhưng điều này sẽ bị hạn chế hơn bởi chi tiêu người dân sẽ thấp hơn trong bối cảnh tâm lý tiêu dùng yếu đi. Chúng tôi cho rằng tăng trưởng doanh số bán lẻ ở Trung Quốc trong quý thứ hai sẽ yếu, vì Morningstar dự kiến từ 6 đến 8 tuần để COVID-19 đạt đỉnh và các biện pháp sẽ tiếp tục kéo dài để ngăn chặn sự bùng phát", ông Tan nói thêm.

Bên ngoài Trung Quốc, Sea của Singapore giảm mạnh 27% do nhóm thương mại điện tử và trò chơi trực tuyến thua lỗ chịu ảnh hưởng của chính sách tiền tệ thắt chặt hơn và khi các nhà đầu tư tháo chạy khỏi công nghệ giá cao. Công ty bán dẫn khổng lồ TSMC của Đài Loan đã giảm 11% và Samsung Electronics của Hàn Quốc giảm 8% về giá trị vốn hóa thị trường trong hai tháng kể từ khi xảy racuộc xung đột giữa Nga và Ukraina.

Tháng trước, Samsung đã đình chỉ các lô hàng điện thoại thông minh và các sản phẩm khác đến Nga khi liên kết với các tập đoàn phương Tây rút khỏi quốc gia này trước sự phẫn nộ của công chúng và các lệnh trừng phạt kinh tế. Việc Trung Quốc đóng cửa Thượng Hải cũng làm dấy lên lo ngại về sự rạn nứt chuỗi cung ứng ảnh hưởng đến công ty.

Trong khi đó, các thị trường chứng khoán tăng điểm hàng đầu châu Á kể từ khi cuộc xung đột Ukraina bắt đầu chủ yếu đến từ các lĩnh vực liên quan đến năng lượng và hàng hóa, đặc biệt là ở các nền kinh tế mới nổi trong khu vực, dữ liệu của QUICK-FactSet cho thấy.

Adani Total Gas của Ấn Độ đứng đầu danh sách, tăng 49% giá trị. Một phần của Tập đoàn Adani, một trong những tập đoàn kinh doanh nổi bật nhất ở quốc gia Nam Á, công ty cung cấp khí đốt tự nhiên cho các khách hàng công nghiệp, thương mại và dân cư.

Tại Thái Lan, giá trị thị trường của công ty dầu khí PTT Exploration and Production tăng 14%, trong khi Tập đoàn Hóa chất Petronas của Malaysia, một bộ phận của công ty dầu khí quốc doanh Petronas, tăng 12%.

Joshua Crabb, giám đốc danh mục đầu tư cấp cao của Robeco, một công ty quản lý tài sản Hà Lan, cho biết: "Các ngành hàng hóa được hưởng lợi nhiều nhất. Điều này là do xung đột đã tác động ngay lập tức đến xuất khẩu của Nga, thắt chặt nguồn cung".

Tập đoàn Astra International của Indonesia - có lĩnh vực kinh doanh từ sản xuất ô tô đến sản xuất dầu cọ và khai thác than đã tăng 25% giá trị. Điều đó xảy ra khi giá cọ và than đá tăng nhanh, trong khi doanh số bán ô tô của Astra tăng gần gấp đôi trong ba tháng đầu năm nay so với cùng kỳ năm 2021. Trong khi đó, cổ phiếu Toyota đã tăng nhờ doanh số bán hàng mạnh mẽ và lợi ích mà họ nhận được từ đồng yên yếu hơn.

Astra được coi là người hỗ trợ cho nền kinh tế Indonesia vì họ hoạt động trong rất nhiều lĩnh vực. Thật vậy, chỉ số chứng khoán chuẩn của Indonesia vượt trội so với nhiều công ty cùng ngành, tăng 4% trong hai tháng.

Trong tương lai, các chuyên gia cho rằng các yếu tố quan trọng đối với thị trường sẽ tiếp tục là lạm phát giá hàng hóa xuất phát từ chiến tranh, chính sách tiền tệ thắt chặt hơn ở Mỹ và sức mạnh của đồng đô la, và việc phong tỏa do COVID kéo dài ở Trung Quốc.

Mitra tại BNY Mellon Investment Management cho biết: "Sự suy giảm lớn hơn ở Trung Quốc sẽ ảnh hưởng đến hầu hết khu vực. "Tuy nhiên, điều đó cũng có thể mang lại lợi nhuận tương đối cho các nền kinh tế ít tập trung vào Trung Quốc hơn như Ấn Độ. Việc giảm giá ngoại hối đủ cũng có thể thúc đẩy triển vọng cho các công ty công nghệ và CNTT định hướng xuất khẩu trong khu vực."

Ông Tan của Morningstar lại nhìn thấy nhiều thử thách hơn ở phía trước. "Chúng tôi duy trì quan điểm của mình rằng sự gián đoạn về phía cung và logistic sẽ ít bị ảnh hưởng hơn so với những gì đã trải qua trong năm 2020. Tuy nhiên, có rất nhiều khó khăn khác đối với các nhà đầu tư, chẳng hạn như lãi suất tăng của Mỹ".

(Nguồn: Nikkei Asia)

NGỌC CHÂU