Việt Nam chế tạo thành công kit chẩn đoán vô sinh nam mang tên SSSperm. Kit sử dụng phương pháp phân tán chất nhiễm sắc, giúp định lượng và đánh giá mức độ đứt gãy ADN của tinh trùng, cho kết quả trong 90 phút.

Kit được phát triển dựa trên các vật liệu có sẵn, phổ biến tại Việt Nam, gồm dung dịch ly giải, dung dịch biến tính, thạch agarose, cồn, thuốc nhuộm Giemsa, xốp cố định thạch khi rã đông và lam kính. Đây là bộ kit do nhóm nghiên cứu trường Đại học Y Hà Nội xây dựng và phát triển thành công với tên gọi SSSperm.

Trưởng nhóm nghiên cứu, PGS.TS Nguyễn Thị Trang cho biết, kit được chế tạo dựa trên phương pháp phân tán chất nhiễm sắc (SCD), hoạt động dựa trên nguyên tắc ADN tinh trùng không bị đứt gãy sẽ tạo ra những quầng sáng đặc trưng quanh lõi nhân tinh trùng, trong khi ADN tinh trùng bị đứt gãy không tạo được quầng sáng rất nhỏ khi xử lý biến tính trong môi trường axit.

Bộ sinh phẩm do nhóm nghiên cứu Đại học Y Hà Nội nghiên cứu, phát triển. Ảnh: NX.

Đồng thời được thể hiện trên phần mềm đánh giá mức độ đứt gãy ADN tinh trùng tự động bằng phương pháp học máy, kết hợp kính hiển vi có máy chụp ảnh. Phần mềm đầu tiên trên thế giới được nhóm nghiên cứu thiết kế để giúp định lượng được mức độ đứt gãy ADN tinh trùng, chỉ cần kết nối với máy tính không qua một thiết bị trung gian nào. 

Phần mềm phải cài đặt qua máy quét tinh dịch đồ Casa (giá thành của máy quét này hơn một tỷ và không phải đơn vị nào cũng có), nhờ vậy giá thành của bộ sinh phẩm này giảm 3-4 lần so với kit nhập ngoại.

Thử nghiệm chẩn đoán cho kết quả, độ nhạy đạt 96,91% và độ đặc hiệu là 97,10 %, tương đương với kết quả của bộ kit thương mại nhập ngoại đang được sử dụng hiện nay. Bộ kit sử dụng mẫu đông lạnh trong vòng 48 tiếng, không cần chất bảo quản để làm xét nghiệm, giúp việc chẩn đoán nhanh và chính xác hơn.

Hiện nhóm đang phối hợp cùng doanh nghiệp có khả năng sản xuất quy mô 1.000 kit/mẻ, dự kiến tháng 1 sẽ được ứng dụng tại các đơn vị y tế. 

Trong suốt nhiều năm, Việt Nam vẫn phải nhập khẩu bộ kit chẩn đoán với giá cao và các thiết bị phức tạp. Sự ra đời của bộ kit mới phù hợp với điều kiện trong nước, giá cả hợp lý, góp phần nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khỏe sinh sản tại Việt Nam.

Đây là mục tiêu nhiệm vụ được Bộ Khoa học và Công nghệ giao cho nhóm nghiên cứu thuộc chương trình Nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ tiên tiến, phục vụ bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng (Chương trình KC 10).