Kênh truyền hình CNN cho rằng, nghỉ Giáng sinh trên bãi biển ở Phuket (Thái Lan) là điều gần như không thể, trừ khi du khách sẵn sàng cách ly trong khách sạn trong hai tuần đầu tiên.

Khả năng đón Tết Nguyên Đán ở Bali (Indonesia) vào tháng 2/2021 cũng không khả thi.

Danh sách các quốc gia trong khu vực cấm hầu hết các hoạt động du lịch giải trí vẫn còn dài và theo các chuyên gia, nhiều khả năng sẽ vẫn như vậy trong thời gian tới.

Vào đầu tháng 5, sự lạc quan lên cao rằng một khi các chính phủ có thể ngăn chặn sự bùng phát COVID-19, họ sẽ bắt đầu mở cửa với các quốc gia khác cũng có khả năng xử lý số trường hợp COVID-19 thành công.

Đảo Koh Tao ở Thái Lan vắng bóng khách du lịch. Ảnh: CNN.

Được mệnh danh là "bong bóng du lịch", khái niệm này lần đầu tiên được Australia và New Zealand nêu ra, sau đó nhanh chóng được các quốc gia khác đón nhận như một cách khả thi để đưa du khách quốc tế bay trở lại. Điều này sẽ mang lại cho các nền kinh tế phụ thuộc vào du lịch cơ hội thu lại hàng triệu đô la bị thiệt hại trong năm nay.

Nhưng vì một số lý do, các mô hình bong bóng này chưa được thực hiện ở châu Á. Virus tiếp tục gây ra các làn sóng lây nhiễm mới, khiến phần lớn quốc gia ngần ngại thực hiện, chỉ mới dừng ở mức thảo luận.

Ông Mario Hardy, Giám đốc điều hành của Hiệp hội Lữ hành Châu Á Thái Bình Dương (PATA) cho biết: “Bong bóng du lịch cực kỳ phức tạp để thực hiện, lớn hơn nhiều so với những gì mọi người có thể nghĩ ban đầu” .

"Mỗi điểm đến tương ứng cần có các giao thức được thử nghiệm tốt và sự hiểu biết rằng du khách từ mỗi quốc gia sẽ tôn trọng họ. Các quốc gia cũng cần đảm bảo rằng họ có một hệ thống chăm sóc sức khỏe mạnh mẽ để xử lý mọi trường hợp tái phát tiềm ẩn cũng như khả năng truy tìm tốt."

Nhân viên mát xa ngồi chơi vì không có khách trên đảo Koh Tao, Thái Lan. Ảnh: AFP.

Thái Lan công bố thị thực du lịch dài hạn

Áp lực vừa ngăn chặn thiệt hại kinh tế vừa kiềm chế dịch bệnh rất nặng nề với các chính phủ. Các quốc gia sợ sẽ có thêm nhiều ca COVID-19 nếu mở cửa cho du khách. Ngoài ra, sẽ rất khó để các nước khác đồng ý cho người dân đi du lịch ở nước ngoài vì những người này sẽ trở về và có thể mang theo virus.

Tại Australia, chính phủ áp dụng một số biện pháp nghiêm ngặt nhất thế giới khi cấm công dân ra nước ngoài du lịch. Hàng nghìn người Australia đang bị mắc kẹt ở nước ngoài do hạn chế lượt đến từ nước ngoài. Australia chỉ cho phép 4.000 người từ bên ngoài vào trong một tuần.

Gary Bowerman, người sáng lập Check-in Asia cho biết Singapore đang dẫn đầu trong khu vực Đông Nam Á khi dần dần mở cửa biên giới. Chính quyền thành phố đã thiết lập các tuyến đường nhanh cho khách công tác ngắn hạn, cho phép người đến từ một số nước cụ thể miễn cách ly. Tuy vậy, Singapore vẫn duy trì quan điểm là việc nhập cảnh nói chung vẫn chưa thể diễn ra cho tới quý II/2021.

Eunice Aw, Giám đốc của công ty tư vấn khách sạn toàn cầu Horwath HTL ở Singapore chỉ ra những quốc gia phải đối mặt với áp lực mở cửa trở lại nhiều nhất.

Bà nói với CNN Travel: “Hoạt động kinh doanh du lịch của Thái Lan có lẽ là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong số các quốc gia Đông Nam Á vì nước này đã đón lượng khách quốc tế cao nhất, gần 40 triệu lượt vào năm 2019. Nổi tiếng về ẩm thực, văn hóa và bãi biển, Thái Lan là điểm đến yêu thích của du khách toàn cầu”.

Theo Ngân hàng Thế giới, du lịch thường chiếm gần 15% GDP của Thái Lan. Quốc gia này đã thành công tốt đẹp trong cuộc chiến chống lại COVID-19, kéo dài 101 ngày không có ca nhiễm trong cộng đồng cho tới đầu tháng 9.

Thái Lan vẫn đóng cửa với khách du lịch quốc tế, nhưng điều đó có thể sớm thay đổi. Tuần trước, chính phủ đã thông báo rằng họ sẽ tạo ra một thị thực lưu trú dài hạn 90 ngày đặc biệt cho khách du lịch quốc tế, một kế hoạch mà họ hy vọng sẽ thực hiện vào tháng 10.

Phát ngôn viên chính phủ Traisuree Taisaranakul cho biết kế hoạch này dành cho khách nước ngoài muốn ở Thái Lan trong thời gian dài và họ sẽ phải cách ly trong  khách sạn 14 ngày và có giá 2.000 baht (64 USD).

Thống đốc Cơ quan Du lịch Thái Lan Suttasak Supasorn nói với CNN Travel rằng bất kỳ khách sạn nào cũng có thể tiếp nhận những khách du lịch đặc biệt này, "miễn là họ được Bộ Y tế Công cộng chứng nhận."

Ông nói: “Chúng tôi hy vọng sẽ bắt đầu việc này sớm nhất là vào tháng 10 nhưng điều này cũng phụ thuộc vào nhu cầu. Sau khi khách du lịch hoàn thành 14 ngày kiểm dịch và xét nghiệm COVID-19 âm tính, họ có thể đi du lịch khắp Thái Lan.

Suttasak nói: “Sau khi kết thúc kiểm dịch, họ sẽ được công nhận giống như những công dân Thái Lan từ nước ngoài trở về. "Chúng tôi đã nhận được một số quan tâm tích cực, đặc biệt là từ thị trường châu Âu. Các đại diện của chúng tôi trên khắp thế giới đã nhận được yêu cầu."

Việt Nam

Trước đại dịch, Việt Nam là một trong những điểm đến du lịch phát triển nhanh nhất trong khu vực. Theo báo cáo năm 2019 từ Ngân hàng Thế giới, tổ chức này đã tận dụng nhu cầu toàn cầu và khu vực tăng cao trong ba năm trước, cho phép đạt được mức tăng trưởng kỷ lục về cả lượng khách quốc tế và nội địa.

Báo cáo cho biết: “Hơn 15 triệu người nước ngoài đến thăm Việt Nam mỗi năm, so với chỉ 4 triệu người vào thập kỷ trước, cùng với khoảng 80 triệu lượt khách du lịch trong nước, con số này đã tăng gấp bốn lần trong 10 năm qua”.

Trong những ngày gần đây, Chính phủ Việt Nam đã bày tỏ quan tâm đến việc mở các hành lang hàng không với các nước láng giềng, nhưng vẫn chưa công bố lịch trình cụ thể.

Các chuyến bay thương mại quốc tế đến Việt Nam từ một số điểm đến châu Á đã nối lại trong tháng này, tuy nhiên vẫn chưa mở cho du lịch nghỉ dưỡng.

Thận trọng với việc mở cửa trở lại

Trong khi đó tại Đặc khu hành chính Hong Kong của Trung Quốc, các quan chức cho biết họ đang tìm hiểu hành lang du lịch khả thi với 11 quốc gia có quan hệ du lịch/kinh tế gần gũi và tình hình dịch bệnh ổn định. Hong Kong đã lập một nhóm liên ngành để thảo luận đề xuất với 11 quốc gia, trong đó có Thái Lan, Nhật Bản, Hàn Quốc, Việt Nam, Singapore, Đức, Pháp, Australia, Thụy Sĩ, Malaysia, Singapore.

Đảo Bali mới chỉ đón du khách trong nước. Ảnh: AFP.

Theo báo cáo, một nhóm liên bộ đã được thành lập để thảo luận về đề xuất với các quốc gia trong danh sách. Nhưng chứng minh việc thực sự củng cố các đề xuất như vậy là thách thức như thế nào, các quan chức từ Bộ Du lịch Hàn Quốc nói với CNN rằng họ chưa có kế hoạch mở cửa trở lại du lịch quốc tế và cũng không có kế hoạch hoặc thảo luận về khả năng xảy ra bong bóng du lịch.

Đối với Nhật Bản - một quốc gia yêu thích du lịch khác đang chuẩn bị cho một cơn gió lớn về du lịch sau nhiều năm chuẩn bị đăng cai Thế vận hội mùa hè hiện đã bị hoãn - không có kế hoạch mở cửa trở lại du lịch giải trí nào được công bố. Đất nước này chỉ mới bắt đầu cho phép tái nhập cư đối với một số cư dân nước ngoài .

Trong khi đó, đảo Bali của Indonesia đã lên kế hoạch mở cửa trở lại cho du lịch quốc tế vào ngày 11/9, điều này sẽ cho phép họ tận dụng kỳ nghỉ Tuần lễ vàng của Trung Quốc vào đầu tháng 10. Nhưng kế hoạch đó đã bị gác lại khi các trường hợp COVID-19 trong nước tăng cao.

Trung Quốc

Du khách tạo dáng chụp ảnh ngày 1/9 tại Thượng Hải. Khi người Trung Quốc ở nhà, du lịch nội địa đang phát triển mạnh. Ảnh: Getty Images.

Trước khi xảy ra dịch COVID-19, Trung Quốc là thị trường lớn nhất thế giới cho du lịch nước ngoài, chiếm 16%, tương đương  277 tỷ USD trong tổng số 1,7 nghìn tỷ USD chi tiêu cho du lịch quốc tế của thế giới, theo số liệu từ Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO).

Công ty phân tích du lịch Forward Keys đã công bố một báo cáo vào tháng 8 dự đoán rằng du lịch hàng không nội địa ở Trung Quốc sẽ đạt được sự phục hồi hoàn toàn vào đầu tháng 9.

Báo cáo cho biết: “Trong tuần thứ hai của tháng 8, lượng khách nội địa đến các sân bay Trung Quốc đạt 86% so với mức năm 2019 và lượng đặt chỗ (vé máy bay đã xuất) đạt 98%, trong đó phần lớn là đi du lịch vào giữa đến cuối tháng 8”.

Tuy nhiên, những người hy vọng khách du lịch Trung Quốc sẽ sẵn sàng ra nước ngoài vào dịp Tết Nguyên đán / Lễ hội mùa xuân tháng 2/2021.

PATA dự đoán du khách Trung Quốc sẽ dành cả năm mới để đi du lịch trong nước và các điểm đến quốc tế sẽ không được hưởng lợi từ số lượng lớn các chuyến đi nước ngoài từ Trung Quốc cho đến năm 2022.

Châu Âu

Cách tiếp cận thận trọng của châu Á trong việc mở cửa trở lại hoàn toàn trái ngược với châu Âu, nơi nhiều quốc gia đã mở cửa biên giới vào tháng 6 để đảm bảo các doanh nghiệp du lịch sẽ có thu nhập trong những tháng hè phổ biến.

Một báo cáo gần đây của UNWTO nói rằng 115 điểm đến (53% tổng số điểm đến trên toàn thế giới) đã nới lỏng các hạn chế đi lại liên quan đến COVID-19 đối với du lịch quốc tế, kể từ ngày 1 tháng 9.

Trong số 115, 44 đến từ châu Âu (bao gồm 25 trong số 26 quốc gia thành viên Schengen), 27 từ châu Mỹ, 26 từ châu Phi, 13 từ châu Á và Thái Bình Dương và 5 từ Trung Đông.

Báo cáo cho biết: “Châu Âu là khu vực có nhiều điểm đến hơn (81%) đã nới lỏng các hạn chế đi lại. "Ngược lại, ở Châu Á và Thái Bình Dương các điểm đến đang mất nhiều thời gian hơn để giảm bớt các hạn chế với 28% đã được nới lỏng."

Khi được hỏi về sự chênh lệch giữa các khu vực, Bowerman từ Check in Asia, công ty nghiên cứu thị trường lưu ý rằng du lịch mùa hè không chỉ là một phong cách sống mà là một phần của văn hóa ở châu Âu, trong khi bóng ma của những đợt bùng phát trong quá khứ vẫn tồn tại ở châu Á. "Nó rất quan trọng về mặt kinh tế, họ cần điều đó", ông nói về châu Âu.

"Nhưng khi bạn nhìn vào châu Á, có một số lý do khiến các quốc gia này trở nên kín tiếng hơn - rất khó để khái quát hóa nhưng nhiều quốc gia lại sợ rủi ro hơn với loại virus này, về cơ bản là do những kinh nghiệm trước đây với SARS và sau đó, gần đây hơn, với MERS.

Sắp tới năm 2021

Đối với các doanh nghiệp ở châu Á phụ thuộc vào du lịch, biên giới đóng cửa càng lâu thì khả năng tồn tại của họ càng thấp.

Hardy nhận định: “Tâm trạng chung của khu vực tư nhân là không tốt. "Nhiều doanh nghiệp đã đóng cửa và một số doanh nghiệp khác không có khả năng tài chính để duy trì hoạt động kinh doanh của họ sau năm 2020. Khu vực tư nhân trong khu vực đang gây áp lực lên chính phủ của họ để mở cửa biên giới hoặc hỗ trợ họ và nhân viên của họ cho đến khi mở cửa trở lại biên giới. "

Ông Bowerman lưu ý rằng các doanh nghiệp đóng cửa sẽ ảnh hưởng đến trải nghiệm du lịch tổng thể trong tương lai.

Ông nói về kế hoạch mở lại biên giới cho du lịch: "Rất khó khăn. Chúng ta đã gần mất 3/4 năm 2020, giờ chúng ta còn 1/4, và có rất ít tiến triển".

"Để chuẩn bị cho năm 2021, mọi thứ phải diễn ra khá nhanh và điều đó dường như không đúng vào lúc này. Chúng tôi không biết thiệt hại thực tế về cơ sở hạ tầng du lịch sẽ là bao nhiêu tại thời điểm đó. các hãng hàng không, công ty lữ hành và đại lý du lịch sẽ phá sản? Cơ sở hạ tầng du lịch sẽ bị suy giảm nghiêm trọng và điều đó sẽ ảnh hưởng đến cách mọi người có thể thực sự đi du lịch. "