Chiều 6/11, kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XIV tiếp tục phiên chất vấn và trả lời chất vấn. Đại biểu Ksor H’Bơ Khăp đã "gọi tên" bộ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường Trần Hồng Hà để tiếp tục truy vấn chủ đề xây dựng thủy điện nhỏ.

Đại biểu Ksor H’Bơ Khăp nói: "Bộ trưởng nói bão lũ, sạt ở ở miền Trung trong những ngày qua là do trời mưa, địa chất bị đứt gãy. Vậy bộ trưởng cho biết thời gian tới bộ trưởng vẫn tiếp tục ủng hộ việc xây dựng, phát triển thủy điện nhỏ đúng không?"

"Theo bộ trưởng, ông trời, mẹ thiên nhiên và rừng có quan hệ gì với thực trạng bảo vệ rừng hiện nay ở Việt Nam. Với tư cách chuyên gia, đơn vị tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ, bộ trưởng thấy mình có trách nhiệm như thế nào với thực trạng đó?".

Đại biểu Ksor H’Bơ Khăp.

Đại biểu Ksor H’Bơ Khăp cũng trao đổi với Thủ tướng: "Tây Nguyên không thể trở thành sa mạc mà phải được phủ xanh bạt ngàn, phải xem xét vấn đề thủy điện nhỏ để hạn chế phá rừng. Khi nghe được, tôi thực sự xúc động và trân trọng trăn trở đó của Thủ tướng".

"Xin Thủ tướng cho biết, việc phá rừng đúng quy trình thông qua các dự án thì phải điểm tên, chỉ mặt tổ chức, cá nhân nào hay cứ bảo do Quốc hội bấm nút là được. Thủ tướng có ủng hộ văn hoá từ chức không, công tác cán bộ của ta nên đưa văn hoá này vào chưa?".

Trước câu hỏi của bà Ksor H’Bơ Khăp, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói: "Tôi muốn nói với đại biểu rằng, khi trả lời, tôi không nói thủy điện là nguyên nhân hay thủy điện không là nguyên nhân. Tôi nói rằng con người là nguyên nhân".

"Khi quyết định làm thủy điện thân thiện với môi trường như nhiều quốc gia văn minh khác, như Na Uy rất nhiều thủy điện, họ dựa trên thế năng tự nhiên. Còn nếu chúng ta tận dụng mọi cơ hội để khai thác thủy điện và chúng ta chấp nhận bỏ rừng thì khi đó là nguyên nhân con người", ông Hà nói.

Bộ trưởng tiếp tục trình bày: "Đại biểu nói với tôi rằng rừng quan trọng như thế nào, là trời. Tôi nghĩ rừng còn quan trọng hơn cả trời. Bởi vì tôi thở không khí từ oxy. Rừng cung cấp 70% các tài nguyên cung cấp cho cuộc sống của con người. Rừng là hết sức thiêng liêng. Rừng sinh thủy. Rừng chứa chúng ta, trong chiến tranh thì rừng che bộ đội".

"Tôi muốn nói về vấn đề đại biểu nêu, thì tôi nói thủy điện không phải là nguyên nhân, là hậu quả do các việc chúng ta khai thác tài nguyên thiên nhiên mà không dựa vào quy luật tự nhiên, việc này chúng ta có thể khắc phục được. Thứ hai, mất rừng không có nghĩa là cứ nghĩ đến thủy điện".

 "Mất rừng là do chúng ta tư duy sai trái, đó là trong nhà toàn dùng đồ gỗ, sử dụng các động vật hoang dã. Mất rừng chính là người ta đã thay thế rừng tự nhiên bằng những cánh rừng sản xuất bình thường như cây cà phê - không thể thay thế được hệ sinh thái rừng tự nhiên".

"Tôi muốn nói rằng chúng ta phải hiểu là mất rừng còn nhiều nguyên nhân khác. Từ góc độ này, với tư cách là người làm môi trường, chúng tôi sẽ cùng với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xem xét, cùng Quốc hội rà soát từng mét vuông đất nếu chuyển từ rừng tự nhiên và rừng phòng hộ đặc dụng. 

Sắp tới với rừng phòng hộ đặc dụng, nếu nơi nào không còn rừng nhưng có chức năng bảo vệ, phòng hộ con người thì chúng ta phải phục hồi lại rừng, mà phải phục hồi lại rừng nguyên sinh, rừng tự nhiên", bộ trường Hà nói.

Cuối cùng ông nhắn nhủ: "Tôi rất mong đại biểu nghe lại băng tôi trả lời để có sự hiểu biết nhau hơn".