Chiều 30/9, UBND tỉnh Lâm Đồng đã ký quyết định về việc chuyển giao 10 con bò tót lai bò nhà (F1) và 1 con bò tót lai (F2) cho Vườn quốc gia Phước Bình (tỉnh Ninh Thuận) chăm sóc, nuôi dưỡng, bảo tồn, khai thác trong tháng 10/2020.

Đàn bò tót này thuộc dự án nghiên cứu khoa học cấp nhà nước, được nuôi nhốt tại thôn Bạc Rây 2 (xã Phước Bình, huyện Bác Ái, tỉnh Ninh Thuận). Tuy nhiên do không điều kiện nuôi dưỡng kém nên chúng bị gầy trơ xương, suy kiệt.

Đàn bò tót lai trong tình trạng ốm đói - Ảnh: M.TRÂN

Đàn bò tót lai này có nguồn gốc từ bò tót rừng của Vườn quốc gia Phước Bình (Ninh Thuận). Năm 2009, một con bò tót đực nặng gần một tấn liên tục xuất hiện trong khu rẫy ở thôn Bạc Rây, xã Phước Bình, tấn công bò đực nhà, rồi giành quyền giao phối các con bò cái nhà. Con bò đực này đã chết, con lai F1 của nó đã lên đến 20 con. 

Đầu năm 2012, Sở Khoa học và công nghệ (KH&CN) ba tỉnh Ninh Thuận, Lâm Đồng và Khánh Hòa thống nhất mua lại 10 con bò tót lai (5 con đực, 5 con cái) của người dân và tạo vùng chăn nuôi với môi trường sống của bò tót để thực hiện đề tài nghiên cứu giám định di truyền và đánh giá khả năng phát triển của bò lai giữa bò tót và bò nhà (F1). 

Tiếp theo đó, đề tài cấp nhà nước "Khai thác và phát triển nguồn gen bò quý hiếm tại vùng giáp ranh 3 tỉnh Ninh Thuận - Lâm Đồng - Khánh Hòa" với kinh phí gần 5 tỷ đồng được triển khai, cuối năm 2015. Đề tài do PGS.TS Lê Xuân Thám, nguyên Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lâm Đồng làm chủ nhiệm. Nhiệm vụ của đề tài là nhằm phát triển đàn bò lai giữa bò tót và bò nhà, tạo nền để có thể hình thành một giống bò mới có giá trị cao trong ngành chăn nuôi.

Khi dự án kết thúc vào tháng 11-2019, cả 11 con bò tót lai được Trung tâm Ứng dụng KH&CN tỉnh Lâm Đồng thuê ông Nguyễn Văn Vinh tiếp tục nuôi giữ cho đến nay.

Tuy nhiên, do bị nuôi nhốt lâu ngày nên đàn bò yếu chân, lười di chuyển, cơ đã teo lại. Chúng chỉ được ăn 1 cuộn rơm khô cầm cự mỗi ngày, nay cũng bớt xuống chưa được 1 cuộn. Ông Vinh cho biết: "Tôi cũng muốn thả bọn nó ra ngoài cho đi rông như bò nhà cho bọn nó khỏe, được ăn cỏ tươi nhưng lỡ nó bị sao thì tôi không biết đường nào mà chịu". Dù đã liên hệ với Sở Khoa học và Công nghệ Lâm Đồng nhưng chưa có ai xuống kiểm tra và thanh toán tiền trông nuôi đàn bò như đã hứa.

Ông Nguyễn Như Chương, Giám đốc Trung tâm Ứng dụng Khoa học và Công nghệ Lâm Đồng cho hay, tháng 6/2019, khi dự án nghiên cứu kết thúc, đơn vị ông tạm thời phụ trách chăm sóc đàn bò tót lai ở Phước Bình và tự bỏ kinh phí duy trì nhưng gặp nhiều khó khăn.