Buổi họp mặt Tết năm nay, cả gia đình chị Linh Lan (Trung Quốc) tụ họp đông đủ tại nhà bà nội của các con. Ngôi nhà tràn ngập không khí Tết với mâm cỗ cúng đầy ắp, hương hoa thơm ngát.

Bữa ăn đã xong, mọi người ngồi quanh bàn trà, thưởng thức bánh mứt, trò chuyện rôm rả. Lúc này, một người họ hàng lớn tuổi, thấy Bảo Bảo - con trai chị Lan đang ngồi giữa bà nội và bà ngoại, liền hỏi: "Con thích bà ngoại hay bà nội hơn?".

Câu hỏi nghe có vẻ nhẹ nhàng, nhưng lại làm không khí bỗng trở nên im lặng một chút. Mọi người dừng lại, nhìn đứa trẻ với ánh mắt tò mò. Bảo Bảo mới chỉ mới 6 tuổi, nhìn qua bà ngoại rồi lại nhìn sang bà nội, mắt có vẻ lúng túng. Đứa trẻ nhỏ bé ấy như bị mắc kẹt trong một tình huống mà chẳng biết phải trả lời thế nào.

Người mẹ nhận ra sự bối rối của con, cười hiền và nhẹ nhàng nói: "Con không cần phải chọn đâu, bà nào cũng thương con hết, con cũng thương cả 2 bà đúng không? Ở nhà, Bảo Bảo suốt ngày nhắc đến bà ngoại rồi bà nội, cứ nói là bà ngoại bà nội làm cho những thứ này ngon, đẹp. Khen hoài thôi ạ".

Câu trả lời của người mẹ khiến mọi người cười xoà, bà nội bà ngoại đều hài lòng.

Ảnh hưởng của những câu hỏi "chọn lựa" với trẻ

Câu hỏi kiểu như "Con thích bà ngoại hay bà nội?" dù có vẻ vô hại và dễ thương trong mắt người lớn, nhưng thực tế có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đối với trẻ em. Dưới đây là một vài lý do vì sao những câu hỏi như vậy không nên được đưa ra:

1. Tạo áp lực phải chọn lựa: Trẻ em, đặc biệt là ở độ tuổi nhỏ, chưa đủ khả năng để xử lý các mối quan hệ phức tạp giữa các thành viên trong gia đình. Khi bị hỏi những câu như vậy, trẻ sẽ cảm thấy bị đặt vào tình thế phải chọn một bên, điều này không công bằng với trẻ. Chọn bà ngoại có thể làm bà nội buồn, và ngược lại. Trẻ chưa hiểu hết được sự phức tạp của các mối quan hệ gia đình và cảm giác tội lỗi khi phải đưa ra một quyết định như vậy có thể tạo ra áp lực tâm lý.

2. Hình thành thái độ "chọn phe": Khi trẻ phải đối diện với việc chọn giữa các bên (bà ngoại, bà nội, ba, mẹ…), trẻ có thể hình thành một lối tư duy "hai chiều", trong đó mọi việc đều có thể được chia thành hai nhóm đối lập, phải có đúng và sai, tốt và xấu. Điều này có thể ảnh hưởng đến cách trẻ xử lý các mối quan hệ trong tương lai, khiến trẻ dễ rơi vào thái độ cực đoan, hoặc không thể nhìn nhận mọi thứ một cách đa chiều.

3. Ảnh hưởng đến mối quan hệ gia đình: Nếu một đứa trẻ cảm thấy mình phải "chọn" giữa những người thân yêu trong gia đình, nó có thể làm cho trẻ cảm thấy rằng các mối quan hệ trong gia đình không hòa thuận, hoặc có sự phân chia yêu thương. Điều này có thể làm tổn thương cảm xúc của những người mà trẻ không chọn và gây căng thẳng trong gia đình.

4. Trẻ có thể cảm thấy không được công nhận: Trẻ em, giống như bất kỳ ai, đều có nhu cầu cảm thấy được yêu thương và công nhận. Khi bị ép buộc phải chọn giữa hai người mà trẻ yêu quý, trẻ có thể cảm thấy mình không thể thỏa mãn được yêu cầu của cả hai bên, dẫn đến cảm giác tội lỗi và thiếu tự tin. Điều này cũng có thể tạo ra cảm giác bất an về sự yêu thương trong gia đình.

Thay vì yêu cầu trẻ phải chọn lựa, người lớn có thể khuyến khích trẻ bày tỏ cảm xúc theo cách tự nhiên hơn, ví dụ như: "Con thích gì về bà ngoại và bà nội?". Điều này giúp trẻ hiểu rằng không cần phải chọn một bên, mà có thể yêu quý cả hai bà vì những đặc điểm và tình cảm riêng biệt.Người lớn cũng có thể hỏi về những trải nghiệm hoặc kỷ niệm của trẻ với các thành viên trong gia đình. Ví dụ: "Con nhớ nhất gì khi ở với bà ngoại?" hoặc "Con thích làm gì với bà nội?" Câu hỏi này giúp trẻ cảm thấy thoải mái thể hiện cảm xúc mà không cần phải phân biệt.