Giới trẻ Trung Quốc đang chật vật kiếm việc làm trong bối cảnh nền kinh tế bị đình trệ do COVID-19

Đầu năm 2019, chính quyền Trung Quốc khuyến khích sinh viên theo học các ngành khoa học, kỹ thuật để đối phó với trình trạng "khẩn cấp". Tuy nhiên, đại dịch Covid-19 xảy ra, kinh tế bị đình trệ, nhu cầu việc làm thấp khiến giời trẻ phải chật vật tìm kiếm việc làm.

Liu Qian, 26 tuổi, một thạc sỹ vừa mới tốt nghiệp và đang tìm việc, cho biết hai nhà tuyển dụng đã phỏng vấn cô và sau đó nói rằng các vị trí trê không phù hợp với cô. Trong khi những nhà tuyển dụng khác chấp nhận cô nhưng trả mức lương thấp hơn.

Liu Qian cho biết, một số nhà tuyển dụng đã ngần ngại khi cô yêu cầu mức lương hàng tháng là 8.000 nhân dân tệ (1.200 USD).

Liu Qian là một trong số 11 triệu sinh viên vừa mới tốt nghiệp đang khao khát có việc làm trong bối cảnh thị trường việc làm đang trong giai đoạn ảm đạm do các biện pháp kiểm soát dịch Covid-19 buộc các nhà máy, nhà hàng và nhiều nhà tuyển dụng khác phải đóng cửa.

Người trẻ Trung Quốc đang chật vật kiếm việc làm trong bối cảnh nền kinh tế bị tụt hậu do COVID-19 - Ảnh 1.

Liu Qian tốt nghiệp đại học gần đây đi bộ dọc theo một con phố ở Bắc Kinh, thứ Năm, ngày 7/7/2022.

Những người còn việc làm thì đang bị cắt giảm tiền lương.

"Tôi không đáng phải chịu như vậy phải không?" Liu tự hỏi và nói thêm rằng ngay từ khi bắt đầu tìm việc, mình đã cảm thấy như thể tương lai đã bị một cỗ máy phá nát.

Theo Liepin, một nền tảng tìm việc làm, sinh viên tốt nghiệp trung bình năm ngoái được trả lương tương đương 9.800 nhân dân tệ (1.500 USD) mỗi tháng.

Theo Viện Nghiên cứu Việc làm Trung Quốc và Zhaopin.com, một trang web săn việc làm khác, có gần hai sinh viên tốt nghiệp cạnh tranh cho một công việc trong quý 2, tăng so với 1,4 trong quý trước đó.

Khan hiếm việc làm ở Trung Quốc là tình trạng chung của những người trẻ tuổi trên toàn thế giới trong bối cảnh các nền kinh tế đều rơi vào suy thoái. Riêng tại Trung Quốc, nó càng đặc biệt nhạy cảm về mặt chính trị hơn trong năm nay, năm mà Chủ tịch Tập Cận Bình được cho là sẽ cố gắng kéo dài thời gian nắm quyền của mình thêm ít nhất một nhiệm kỳ 5 năm..

Người trẻ Trung Quốc đang chật vật kiếm việc làm trong bối cảnh nền kinh tế bị tụt hậu do COVID-19 - Ảnh 2.

Sinh viên tốt nghiệp thường là những người thuộc các gia đình ở thành thị, những người được hưởng lợi lớn nhất từ sự tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc. Chính quyền Trung Quốc cần họ, đặc biệt là những người được đào tạo về kỹ thuật, nhằm mục đích đẩy mạnh phát triển lĩnh vực khoa học – kỹ thuật trong tương lai.

Trở lại với trường hợp của Liu, cô may mắn được một nhà xuất bản tuyển dụng vào cuối tháng 7, hai tháng sau khi tốt nghiệp.

Tỷ lệ thất nghiệp chính thức trong tháng 6 của những người từ 16 đến 24 tuổi là gần 20%, so với 5,5% ở mọi lứa tuổi. Con số này dự kiến sẽ tăng lên một khi hàng triệu sinh viên tốt nghiệp.

Thủ tướng Lý Khắc Cường, quan chức kinh tế hàng đầu và là người đứng thứ 2 trong đảng cầm quyền, cho biết vào tháng 3, chính phủ hy vọng sẽ tạo ra 13 triệu việc làm mới trong năm nay nhưng không cho biết có bao nhiêu công ty phải đóng cửa. Ông Lý Khắc Cường cho biết, dự kiến có 16 triệu người đang tìm việc làm.

Ông Lý đã hứa "các chính sách hỗ trợ việc làm", bao gồm cắt giảm thuế và phí với tổng trị giá 2,5 nghìn tỷ nhân dân tệ (400 tỷ USD) cho những người sử dụng lao động.

Theo Liepin, 1/3 các công ty được khảo sát trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 4 năm nay cho biết, họ có kế hoạch thuê ít sinh viên mới tốt nghiệp hơn. Khảo sát cho thấy 27% công ty, hầu hết trong số họ thuộc sở hữu nhà nước, sẽ thuê nhiều hơn và 18% không có kế hoạch thuê thêm nhân công.

Cách tiếp cận nghiêm ngặt của Trung Quốc đối với COVID-19 đã giữ cho số ca nhiễm ở mức thấp, nhưng phải trả giá về kinh tế.

Nền kinh tế suy thoái trong quý 2 so với quý trước do hoạt động của nhà máy và chi tiêu của người tiêu dùng giảm mạnh. Chính quyền Trung Quốc đã ngừng nói về việc có thể đạt được mục tiêu tăng trưởng 5,5% chính thức trong năm nay.

Zhang Chenggang thuộc Đại học Kinh tế và Kinh doanh Bắc Kinh cho biết, các vụ phong tỏa liên tục khiến các nhà máy và văn phòng ở Thượng Hải và các trung tâm công nghiệp khác phải đóng cửa trong nhiều tuần đã làm gián đoạn thị trường lao động truyền thống.

Các công ty đang "cắt giảm nhu cầu tuyển dụng" do "tư duy tiết kiệm cuộc sống", Zhang nói.

"Trong tương lai, chúng ta sẽ phải đối mặt với những thách thức của công nghệ. "Sự bất ổn trên thị trường lao động thậm chí có thể tăng lên. Vì vậy, đối với sinh viên đại học, điều quan trọng nhất là khả năng thích ứng ", ông nói.

Những điều không chắc chắn xuất hiện trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau. Các công ty Internet đang giảm việc làm sau khi chính quyền thắt chặt kiểm soát bằng cách tung ra các quy định liên quan đến bảo mật dữ liệu và chống độc quyền. Bất động sản cũng đang lao dốc sau khi các cơ quan quản lý ngăn chặn việc sử dụng nợ.

Tao Yinxue, sinh viên tốt nghiệp năm 2021, đã rời bỏ ngang kỳ thực tập trong một học viện giáo dục trước khi tốt nghiệp, cho rằng việc siết chặt quản lý của chính phủ đối với lĩnh vực tư nhân sẽ xóa sổ hàng chục nghìn việc làm.

Vào tháng 4, Tao đã nghỉ việc tại một công ty tài chính khi nhận ra rằng công ty này đang quảng cáo tiền ảo, thứ "thực sự không hợp pháp ở đất nước chúng tôi".

"Các sinh viên có xu hướng tìm kiếm sự ổn định", Xing Zhenkai, một nhà nghiên cứu của Liepin cho biết.

Ông Xing cho biết hai trong số năm sinh viên tốt nghiệp được khảo sát muốn làm việc cho các doanh nghiệp nhà nước được coi là an toàn hơn và được hỗ trợ bởi chính phủ.

Tao đang chuẩn bị cho kỳ thi tuyển công chức tỉnh An Huy, phía Tây Thượng Hải, đồng thời cũng tìm kiếm công việc khác. Cô đã gửi hơn 120 hồ sơ xin việc và liên hệ trực tuyến với gần 2.000 nhà tuyển dụng.

Với ít thông tin tuyển dụng và nhiều người tìm việc hơn, "các công ty có thể có nhiều lựa chọn hơn", Tao nói. "Họ muốn những người có kinh nghiệm hơn là một bàn tay trắng như tôi", cô nói.

Nhiều sinh viên tốt nghiệp khác đang nghỉ việc ở lĩnh vực tư nhân, chọn ở lại trường hoặc tham gia các kỳ tuyển công chức mặc dù có mức lương thấp hơn nhưng mang lại sự ổn định và địa vị xã hội cao hơn, Zhang nói.

Sự cạnh tranh gay gắt cho các công việc được chính phủ hậu thuẫn đã bùng nổ thành làn sóng phản đối kịch liệt trên mạng khi ngôi sao nhạc pop Jackson Yee, còn được gọi là Yi Yangqianxi, xuất hiện trong danh sách rút gọn các ứng cử viên cho một công việc tại Nhà hát Quốc gia Trung Quốc.

Người trẻ Trung Quốc đang chật vật kiếm việc làm trong bối cảnh nền kinh tế bị tụt hậu do COVID-19 - Ảnh 3.

Cư dân mạng Trung Quốc, bao gồm cả người hâm mộ của Yee, đã đặt câu hỏi liệu anh ta có lạm dụng đặc quyền người nổi tiếng của mình trong quá trình tuyển dụng để có được một vị trí mà nhiều người xem là phần thưởng cho anh nhưng sẽ lấy mất cơ hội việc làm cho các ứng cử viên khác.

Yee phủ nhận việc được đối xử đặc biệt nhưng tuyên bố sẽ từ bỏ vị trí này.

Các biện pháp kiểm soát dịch Covid-19 đã khiến các hội chợ việc làm trực tiếp phải đóng cửa và hoãn các kỳ thi công chức dẫn đến việc làm cho hàng trăm nghìn không thể có được việc làm mỗi năm.

Fang Zhiyou, một sinh viên tốt nghiệp ngành kế toán ở tỉnh Hồ Bắc, miền Trung Trung Quốc, cho biết việc hoãn kỳ thi công chức từ tháng 3 đến tháng 7 đã làm gián đoạn quá trình tìm việc của cô. Cô ấy đang chờ đợi để tìm hiểu xem cô ấy phải làm như thế nào để có được việc làm.

"Nếu không phải vì đại dịch, kỳ thi của tôi đã không bị trì hoãn và tôi đã không phải vật lộn lâu như vậy", Fang nói. "Tôi ghét đại dịch muôn đời".

Fang nói sẽ cố gắng tìm một việc cho chính quyền nhưng cho biết thêm rằng cô sẽ chấp nhận công việc kế toán cho một nhà sản xuất.

Số lượng sinh viên tốt nghiệp đã tăng lên sau khi một sáng kiến bắt đầu vào năm 2019, trước đại dịch, nhằm tăng cường đào tạo cho các công việc đòi hỏi kỹ năng, kỹ thuật mà chính phủ cho là "cần khẩn cấp". Dự kiến sẽ có nhiều người tìm việc tham gia vào thị trường lao động trong những năm tới.

"Nếu tôi không có việc làm trong năm nay, chắc chắn năm sau sẽ khó khăn hơn", Fang nói.

(Nguồn: AP)

Nguyễn Minh