Trong tờ trình gửi HĐND Hà Nội về việc thông qua Nghị quyết điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội, UBND thành phố đề xuất điều chỉnh thời gian hoàn thành dự án metro Nhổn - ga Hà Nội vào năm 2027, chậm 5 năm với kế hoạch ban đầu. Đồng thời, tổng mức đầu tư tăng gần 2.000 tỷ đồng.

UBND TP  cho biết dự án đang triển khai 10/10 gói thầu chính nhưng đang gặp một số khó khăn khiến công tác triển khai, thi công chậm tiến độ.

Đoàn tàu tuyến Metro Nhổn - ga Hà Nội tại Depot Nhổn. Ảnh: Giang Huy

Theo UBND TP, tiến độ hoàn thành toàn tuyến chủ yếu phụ thuộc vào tiến độ thực hiện gói thầu CP03 – hầm và các ga ngầm. Chủ đầu tư đã thống nhất với nhà thầu điều chỉnh tiến độ thi công của gói thầu này là 56,5 tháng, tương đương 4,7 năm. Bên cạnh đó còn do chậm trễ trong công tác giải phóng mặt bằng và di dời các công trình bị ảnh hưởng. Đến nay, chủ đầu tư đã dự kiến đến tháng 10 bàn giao toàn bộ mặt bằng cho nhà thầu gói thầu CP03.

Vệc xác định tiến độ hoàn thành toàn tuyến vào năm 2027 được căn cứ vào thời hạn thi công của gói thầu trên là 56,5 tháng.

Về tổng mức đầu tư dự án, UBND thành phố đề xuất tăng từ 32.910 tỷ đồng lên 34.826 tỷ đồng, tăng thêm hơn 1.900 tỷ đồng. Nguồn vốn bổ sung cho phần tăng thêm sử dụng từ ngân sách Nhà nước theo chỉ đạo của Thủ tướng. Nguyên nhân dẫn đến thay đổi tổng mức đầu tư gồm sự biến động của tỷ giá quy đổi, điều chỉnh khối lượng công việc hợp đồng, do các chậm trễ tiến độ dẫn đến gia hạn thời gian thực hiện các gói thầu và bổ sung chi phí…

Như vậy, phần vốn ngân sách thành phố đầu tư cho dự án này tăng gần 3.900 tỷ đồng, trong khi phần vốn vay ODA giảm gần 2.000 tỷ đồng.

UBND Hà Nội cho biết chủ đầu tư là Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội gặp nhiều khó khăn, vướng mắc dẫn đến tiến độ thực hiện chưa đáp ứng yêu cầu.

Theo UBND Hà Nội, hiện, 9/10 hợp đồng các gói thầu cần phải ký kết các phụ lục hợp đồng gia hạn thời gian thực hiện và bổ sung các chi phí. 

Đến nay, chủ đầu tư mới ký kết phụ lục hợp đồng với 5 gói thầu CP1, CP2, CP5, CP7 và PIC, đồng thời gia hạn thời gian thực hiện hợp đồng các gói thầu này đến tháng 12 năm nay, Ngoài ra, đơn vị đang triển khai thương thảo với gói thầu CP6, CP8 và CP3.

“Việc điều chỉnh tiến độ dự án và gia hạn các hợp đồng khó khăn, phức tạp do dự án phải đồng thời tuân thủ cả quy định của các nhà tài trợ và quy định pháp luật Việt Nam hiện hành. Trong khi có nhiều sự khác biệt giữa quy định hợp đồng FIDIC với các quy định pháp luật Việt Nam, dẫn đến phát sinh các khiếu kiện, tranh chấp hay tạm dừng công việc với các nhà thầu quốc tế của dự án”, văn bản của UBND Hà Nội nêu.

Về công tác giải phóng mặt bằng, công đoạn này của đoạn trên cao đã hoàn thành và bàn giao cho các nhà thầu. Tuy nhiên, 177 hộ dân tại depot và đường dẫn vào depot vẫn đang khiếu nại đối với các chính sách bồi thường, hỗ trợ. UBND Hà Nội đang chỉ đạo các cấp có thẩm quyền tiến hành giải quyết.

Đối với đoạn ngầm, công tác giải phóng mặt bằng chậm 1-6 năm. Đến nay, còn tồn tại công tác bồi thường, hỗ trợ, tạm cư 50 căn nhà bị ảnh hưởng trong quá trình thi công tuyến hầm, trong đó có 43 căn nhà cần tạm cư và 7 căn nhà cần phá dỡ, đều không phải thu hồi đất.

UBND Hà Nội nhận định công việc này phức tạp, gặp nhiều vướng mắc và khó khăn do chưa có quy định pháp luật về chính sách bồi thường hỗ trợ, tạm cư…

Do đó, chủ đầu tư đang phối hợp với UBND quận Ba Đình và Đống Đa tổ chức bồi thường, hỗ trợ, tạm cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi tuyến hầm theo yêu cầu của UBND TP, hoàn thành trước ngày 30/9.

Về công tác giải ngân, tính đến hết tháng 8/2022, tổng số vốn giải ngân dự án là trên 17.000 tỷ đồng.

Thành phố nhìn nhận có nhiều nguyên nhân khiến dự án chậm tiến độ, bao gồm việc chậm trễ, vướng mắc về giải phóng mặt bằng, công tác lãnh đạo và chỉ đạo của UBND Hà Nội đối với dự án chưa sát sao, quyết liệt; năng lực triển khai của chủ đầu tư và sự phối hợp giữa tư vấn, chủ đầu tư cùng sở, ngành liên quan còn yếu kém...