Thật không may, đại dịch Covid-19 đã đưa nền kinh tế của khu vực xuống dốc và trở thành một thách thức lớn nhất kể từ khi khối ASEAN được thành lập.

Tuy nhiên, có những dấu hiệu tích cực cho thấy nền kinh tế của ASEAN có thể phục hồi kinh tế trong năm nay.

Nền tảng để kinh tế ASEAN phục hồi dựa trên nhiều yếu tố, trong đó có việc cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe, cơ sở hạ tầng y tế và sự hợp tác, hội nhập thương mại ngày càng lớn hơn trong khu vực.

Tại Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN diễn ra vào tháng trước, các nhà ngoại giao đã nhấn mạnh tầm quan trọng của sự đoàn kết và hội nhập kinh tế. Đồng thời, các ngoại trưởng ASEAN cũng tái khẳng định cam kết cùng nhau chống lại đại dịch.

Báo Business Times của Singapore dẫn lời phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởn g Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh cho biết Việt Nam đề nghị các quốc gia ASEAN có thể sử dụng Quỹ Ứng phó COVID-19 để mua vắc xin và vật tư y tế nhằm rút ngắn thời gian đối phó với đại dịch.

Bên cạnh đó, các chính phủ ASEAN gần đây cũng đã triển khai tiêm vaccine COVID-19 với hy vọng đạt được khả năng miễn dịch cho người dân.

Ngoài ra, việc các quốc gia ASEAN đồng thuận tham gia vào cơ chế một cửa ASEAN trong lĩnh vực thương mại giúp cho việc thông thương hàng hóa giữa các quốc gia trong khu vực trở nên nhanh chóng hơn cũng là một lợi thế.

Sáu quốc gia ASEAN là Campuchia, Lào, Malaysia, Singapore, Thái Lan và Việt Nam đã cùng nhau tham gia vào Hệ thống Quá cảnh Hải quan ASEAN, điều này sẽ giúp thúc đẩy việc vận chuyển hàng hóa thông suốt trong khu vực.

Với hệ thống hải quan trực tuyến này, việc vận chuyển hàng hóa qua các quốc gia Đông Nam Á có thể được theo dõi dễ dàng hơn thông qua hệ thống máy tính, giúp các doanh nghiệp tiết kiệm chi phí hơn.

Các chính phủ ở Đông Nam Á sẽ tiếp tục đóng một vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tác động kinh tế của đại dịch bằng cách giúp đỡ các cá nhân và doanh nghiệp về mặt tài chính.

Mới đây, chính phủ Thái Lan cho biết sẽ ban hành một gói kích thích trị giá 7 tỷ USD nhằm giúp giúp các cá nhân và doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Trong khi đó, phó Thủ tướng Singapore Heng Swee Keat tin rằng nền kinh tế số hóa và tầng lớp trung lưu đang lên của ASEAN sẽ tạo nền tảng cho các nền kinh tế Đông Nam Á phục hồi nhanh chóng sau đại dịch.

Mặc dù là một quốc gia có truyền thống sử dụng tiền mặt, song do đại dịch dẫn đến việc hạn chế di chuyển, người dân Philippines cũng đã bắt đầu áp dụng thanh toán kỹ thuật số.

Cụ thể, việc thanh toán thông qua ứng dụng  Globe’s GCash trên điện thoại di động ở nước này đã tăng 150% trong thời kỳ đại dịch.

Sự tiện lợi của việc thanh toán thông qua các ứng dụng kỹ thuật số cũng đã thúc đẩy chi tiêu trực tuyến, tạo điều kiện cho hoạt động kinh tế và sự tăng trưởng trong quá trình này.

Trong sáu tháng cuối năm 2020, hàng triệu doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa ở Indonesia đã được số hóa trong sáng kiến ​​“Bangga Buatan Indonesia”.

Nền kinh tế kỹ thuật số của Indonesia được dự đoán sẽ tạo ra 150 tỷ USD vào năm 2025.

Ngân hàng Phát triển Châu Á dự đoán rằng GDP của ASEAN sẽ tăng 5,2% vào năm 2021.

Tăng trưởng kinh tế Đông Nam Á vào năm 2021 sẽ phụ thuộc đáng kể vào Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN. Bởi, hầu hết các quốc gia ASEAN đều là đối tác xuất khẩu khối lượng lớn sản phẩm sang quốc gia này.

Vào tháng 1/2021, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã gặp Tổng thư ký ASEAN, tìm cách thúc đẩy quan hệ Trung Quốc-ASEAN.

Trong thời gian xảy ra đại dịch, Trung Quốc cũng đã không ngừng giúp đỡ các nước Đông Nam Á bằng cách quyên góp vật tư y tế và trao đổi thông y tế với nhau.

Trung Quốc cũng cam kết hợp tác chặt chẽ với ASEAN về mặt kinh tế.

Gần đây, Ngoại trưởng Trung Quốc đã hứa cho Philippines vay 1,34 tỷ USD cho các chương trình phát triển cơ sở hạ tầng ở nước này.

Vào tháng 1/2021, Brunei trở thành chủ tịch ASEAN trong năm nay. Đây là lần thứ năm Brunei đảm nhiệm vai trò chủ tịch. Chức chủ tịch năm nay chắc chắn sẽ khó khăn hơn nhiều so với những nhiệm kỳ trước.

Tuy nhiên, với sự lãnh đạo của Brunei, các quốc gia ASEAN có thể có sự hợp tác tốt hơn trong lĩnh vực thương mại cũng như vấn đề chống lại đại dịch. Các chuyên gia hy vọng rằng mối quan hệ trong và ngoài khu vực sẽ được trong năm 2021.

Việt Nam đã đạt thành tích kinh tế tương đối tốt vào năm 2020 và dẫn đầu khối ASEAN. Việt Nam cũng đã đạt được số hợp tác thương mại trong năm 2020, trong đó Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) được xem là hiệp định quan trọng nhất. Việt Nam cũng đã đảm bảo rằng ASEAN vẫn đoàn kết và gắn kết trong việc cùng nhau chống lại đại dịch.

Brunei hy vọng sẽ nhân rộng thành công của Việt Nam trong năm nay, một năm quan trọng đối với ASEAN và thế giới.

Quốc vương Brunei Haji Hassanal Bolkiah thừa nhận rằng, việc phục hồi sau đại dịch sẽ là một trong những chương trình nghị sự chính của Brunei. Quốc gia Đông Nam Á này cũng sẽ giúp ASEAN tận dụng các cơ hội kinh tế mà thỏa thuận RCEP mang lại.

ASEAN đã cùng nhau vượt qua nhiều thách thức trong quá khứ, từ Cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997, đến SARS năm 2003, và cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2007-2008. Không nghi ngờ gì nữa, Đông Nam Á sẽ vượt qua thử thách này và phục hồi kinh tế nhanh chóng sau khi đại dịch được kiểm soát.