Theo truyền thông, Bộ Giao thông Vận tải đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định dán thẻ ETC là thủ tục bắt buộc trong đăng kiểm xe. Quy định như vậy có đúng pháp luật? 

Luật sư Nguyễn Văn Miếng, thuộc Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh cho rằng: "Vấn đề này không hợp lý, yêu cầu như vậy là không hợp pháp vì người mua xe có thể không có nhu cầu đi xa mà bắt buộc phải dán tem trả phí tự động, không phải số tiền cụ thể mà buộc phải có một tài khoản nhất định nào đó và có số dư theo yêu cầu là không hợp lý... ".

Luật sư Phạm Công Út cũng cho rằng quy định này không hợp lý: "Họ không có nhu cầu đi ra vùng ngoại thành để phải đi vào làn thu phí nên họ không mua tem ETC. Ngoài ra, xe mới nhập về chưa bán được, có thể vài tháng hoặc 1-2 năm mới bán được thì tại sao bắt họ phải dán tem ETC khi đăng kiểm, trong khi xe nằm trong showroom. 

Vấn đề này mang tính áp đặt. Chưa kể những xe bị hư hỏng sửa chữa kéo dài không dán tem ETC, khi sửa chữa xong đi đăng kiểm lại không cho đăng kiểm. Nói chung, chồng chéo giữa thu phí ETC và đăng kiểm, trong khi thu phí ETC và đăng kiểm không phải là một".

Theo Luật sư Phạm Công Út, đây là cơ chế mang tính chất chồng thu, phải có cái này mới được cái kia, cần và đủ: muốn đăng kiểm thì phải cần có tem ETC, nhưng thực tế có thể người dân không cần tem ETC. 

Quy định này vi phạm về vấn đề ban hành văn bản pháp luật: "Vấn đề thu phí phải thông qua rất nhiều bộ, chứ không phải Bộ Giao thông Vận tải muốn làm gì thì làm, rồi chính quyền địa phương và trên nữa là Chính phủ. 

Một bộ khi muốn ra một quyết định nào đó để buộc người dân tuân thủ thì phải thông qua Chính phủ, trên nữa là Quốc hội. Cho dù là Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải, nhưng chính quyền địa phương không thuận thì cũng không thu phí được. 

Nếu nói về văn bản quy phạm pháp luật thì Bộ Tư pháp phải tuýt còi, vì đây là vi phạm vấn đề ban hành văn bản pháp luật, ảnh hưởng đời sống người dân, cản trở giao thông hàng hóa, gây bức xúc trong dư luận xã hội".

Trước đó, Thủ tướng Việt Nam ngày 19/7/2022 đã ra Chỉ thị số 11/CT - TTg về việc đẩy nhanh tiến độ dán thẻ định danh đối với ôtô để sử dụng dịch vụ thu phí theo hình thức điện tử không dừng. 

Chỉ thị này cũng cho biết từ ngày 1/8/2022, tất cả các tuyến cao tốc bắt đầu thu phí tự động không dừng toàn tuyến, bỏ làn hỗn hợp. Chủ xe sẽ bị phạt từ 1 - 2 triệu đồng nếu đi vào làn không dừng mà không sử dụng dịch vụ ETC.

Quy định này có hợp lý với những trường hợp xe không đi vào cao tốc mà phải mua "thẻ thu phí không dừng ETC"?

Anh Đệ, chủ một doanh nghiệp tư nhân ở TP.HCM cho rằng: "Không hợp lý, vì nhiều khi người dân có nhu cầu mua xe, nhưng không có nhu cầu đi vào làn đường phải sử dụng 'thẻ thu phí không dừng ETC". Rất bất cập, nhà nước nên có chính sách ai có nhu cầu thì bán, còn không thì thôi. Đâu nhất thiết phải ép buộc mua như vậy, quá vô lý và không công bằng. Người đi thường xuyên thì cần, nhưng những người không đi thường xuyên mà lại ghép việc mua thẻ ETC vào vấn đề đăng kiểm, có mới cho đăng kiểm là vô lý".

Theo số liệu của Tổng cục Đường bộ, Việt Nam hiện có 3,2 triệu xe dán thẻ thu phí không dừng ETC, chiếm 70% tổng số phương tiện đăng ký tại Việt Nam.