Di chỉ Vườn Chuối  bao gồm cụm khảo cổ thời đại kim khí phân bố ở các gò Vườn Chuối, gò Mỏ Phượng, gò Dền Rắn, gò Chùa Gio, gò Đình Lỗ, gò Cây Muỗng, gò Chiền Vậy. Trước đây, cụm di chỉ bị khu ruộng cao trồng màu xen lẫn các khu nghĩa địa của người dân Lai Xá. Tuy nhiên đến năm 2007, gò Chùa Gio và gò Đình Lỗ được sử dụng làm nghĩa trang Lai Xá, gò Cây Muỗng trở thành một phần của khu dân cư thôn Lai Xá. Các gò Vườn Chuối, gò Dền Rắn, gò Mỏ Phượng và khu vực ruộng trũng xung quanh nằm gọn trong mặt bằng dự án khu đô thị mới Kim Chung - Di Trạch của thành phố Hà Nội do Tổng Công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng làm Chủ đầu tư.

Cụm di chỉ Vườn Chuối.

Tính đến đầu năm 2019 đã có các cuộc khai quật lần lượt thực hiện vào các năm 2001, 2009, tháng 6-7/2011, tháng 12/2011, tháng 12/2012, tháng 12/2013 và tháng 12/2014.

Đến ngày 22/10, Viện Khảo cổ (Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam) đã tổ chức buổi công bố báo cáo sơ bộ kết quả công tác thăm dò, khai quật nghiên cứu khảo cổ học cụm di chỉ Vườn Chuối (xã Kim Chung, huyện Hoài Đức, TP Hà Nội).

Qua khảo sát đã phát hiện được nhiều di tích, gồm mộ táng, vết tích bếp, lò nấu đồng, hố chôn cột, hố đất đen, dải gốm đất nện, cụm gốm, vết tích ao hồ cổ và vết tích động thực vật, đặc biệt là 10 mộ táng Đông Sơn được chôn cất trong các giai đoạn khác nhau, các vết tích thực vật, hiện vật tre, gỗ và nhuyễn thể nằm dưới đáy ao hồ cổ. 

Tuy nhiên, trong lần khai quật thứ 9 vào ngày 22/10 vừa qua, một số doanh nghiệp triển khai xây dựng, thi công đã gây ra một số ảnh hưởng nghiêm trọng đến di tích, bên cạnh đó còn gây ra thiệt hại lớn về giá trị văn hóa của nước nhà. Người dân Lai Xa tỏ ra khá bức xúc, đồng thời đã viết tâm thư gửi Viện Khảo cổ học yêu cầu đơn vị này rà soát, thống kê và kiểm tra toàn bộ thiệt hại do quá trình thi công gây ra.

Cụ thể theo ông Nguyễn Văn Thắng – cư dân tại Lai Xá liệt kê lại toàn bộ tổng thiệt hại từng di chỉ như: Di chỉ Mỏ Phượng bị phá hoại khoảng 90%, Di chỉ Rền Rắn bị Phá hoại khoảng 50%, Di chỉ Vườn Chuối bị phá hoại một phần. Từ đó, ông bày tỏ mong muốn Viện Trưởng Viện Khảo cổ Học phải đưa ra văn bản kiểm đếm lại toàn bộ thiệt hại, đánh giá mức độ thiệt hại và thông báo công khai cho toàn bộ người dân Lai Xá nắm rõ tình hình.

Nguyên văn bức tâm thư của ông Nguyễn Văn Thắng:

 Kính gửi ông Viện Trưởng Viện Khảo cổ Học !

 Các Di chỉ khảo cổ học:Vườn Chuối-Mỏ Phượng & Rền Rắn nằm trên địa phận thôn Lai Xá xã Kim Chung huyện Hoài Đức thành phố Hà Nội. Từ năm 1969 các nhà khảo cổ học Việt Nam cùng các nhà khảo cổ học Cộng hòa Dân chủ Đức đã khai quật các Di chỉ nói trên và xác định có niên đại kéo dài từ Thời Kỳ Đồng Đậu 3500 năm cách ngày nay đến Thời Kỳ Gò Mun 3000 năm cách ngày nay và đến Thời Kỳ Đông Sơn từ 2800 năm cách ngày nay đến đầu Công Nguyên.Mặc dù đã trải qua 8 lần khai quật khảo cổ nhưng các Di chỉ trên đã bị lãng quên 50 năm.

 Ngày 23/04/2019 Bộ Văn Hóa Thể Thao & Du Lịch đã ra Quyết Định số:1470/QĐ-BVHTTDL cho phép khai quật khảo cổ lần thứ 9 các Di chỉ Vườn Chuối, Mỏ Phượng, Rền Rắn.

 Từ tháng 05/2019 Viện khảo cổ học tiến hành thuê người và tổ chức khai quật khảo cổ, nhân dân Lai Xá chúng tôi rất phấn khởi và hy vọng các Di chỉ sẽ được quan tâm bảo tồn, giữ gìn lâu dài, phát huy giá trị di sản văn hóa của di tích lịch sử và văn hóa tầm cỡ Quốc Gia rất quý hiếm không chỉ của Thủ Đô Hà Nội mà của cả vùng Châu Thổ Sông Hồng.

 Ngày 22/10/2019 Viện khảo cổ học đã tổ chức Hội nghị báo cáo kết quả khai quật đợt 1, đề xuất phương án bảo tồn di sản văn hóa và hội thảo khoa học. Một lần nữa các nhà khoa học khẳng định niên đại như trên của các Di chỉ. Thế nhưng trong những ngày qua một số doanh nghiệp thi công công trình đã ngang nhiên phá hoại các di sản văn hóa, theo đánh giá sơ bộ bước đầu của Viện Khảo cổ học ngày 05/11/2019:

 1/ Di chỉ Mỏ Phượng bị phá hoại khoảng 90%

 2/ Di chỉ Rền Rắn bị Phá hoại khoảng 50%

 3/ Di chỉ Vườn Chuối bị Phá hoại 1 phần

 Với tinh thần thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà Nước về việc “dân biết, dân kiểm tra” và quy chế dân chủ ở cơ sở, công khai minh bạch, tôi kính đề nghị Viện Trưởng cho kiểm đếm cụ thể và đánh giá chính xác các thiệt hại của các Di chỉ do sự phá hoại nói trên gây ra kể cả giá trị về Di sản Văn hóa và về giá trị kinh tế quy thành tiền của các công trình khai quật Di chỉ bị phá hoại, rồi có văn bản chính thức thông báo cho nhân dân Lai Xá chúng tôi được biết, vì vụ việc này xảy ra trong địa phận thôn Lai Xá.

Trân trọng cảm ông!

 Kính thư!

Nguyễn Văn Thắng - người dân Lai Xá.