13 năm trước, một người hoặc một nhóm người sử dụng tên Satoshi Nakamoto đã phát hành một bài báo mô tả một hệ thống phần mềm mới được gọi là Bitcoin.

Ngày nay, Bitcoin trị giá hơn 1.000 tỷ USD và đã gây ra một hiện tượng mà những người ủng hộ nó tin rằng có thể xoay chuyển toàn bộ mạng lưới tài chính toàn cầu.

Tuy nhiên, có một bí ẩn ở trung tâm của Bitcoin. Satoshi Nakamoto thực sự là ai?

Cuộc đời công khai ngắn ngủi của Satoshi Nakamoto

Vào ngày 31/10/2008, Satoshi Nakamoto đã gửi một bài báo dài 9 trang cho một nhóm các nhà mật mã phác thảo một dạng “tiền điện tử” mới được gọi là Bitcoin.

Vào thời điểm đó, không ai quan tâm đến danh tính của Nakamoto. Hầu hết những người trong nhóm đó đều hoài nghi về bản thân ý tưởng Bitcoin.

Các nhà mật mã học và nhà phát triển như Hal Finney, Nick Szabo, David Chaum và Wei Dai đã cố gắng trong hơn một thập kỷ để phát triển một phiên bản điện tử của tiền mặt. Tất cả chúng đều đã thất bại, vì nhiều lý do.

Vào ngày 9/1/2009, Nakamoto đã ra mắt mạng Bitcoin. Ông Finney là một trong số ít người bị hấp dẫn bởi nó, và trong những tuần đầu tiên, cả hai đã làm việc từ xa để mạng hoạt động. Giao dịch Bitcoin đầu tiên được chuyển từ Nakamoto đến ông Finney.

Trong khoảng hai năm, khi Bitcoin tăng trưởng chậm, Nakamoto đã viết trên bảng tin và trao đổi email riêng với các nhà phát triển. Vào tháng 12/2010, Nakamoto ngừng đăng bài công khai và ngừng nói chuyện với các nhà phát triển vào năm 2011. Nakamoto đã chuyển giao quyền lãnh đạo dự án cho Gavin Andresen, một nhà phát triển phần mềm.

Chúng ta có biết gì về con người của Nakamoto không?

Không hẳn vậy. Trong các tin nhắn công khai và ngay cả trong các tin nhắn riêng tư sau đó được phát hành, Nakamoto chưa bao giờ nói bất cứ điều gì về cá nhân. Không có gì về tiểu sử, hoặc về thời tiết, hoặc những thứ xảy ra ở địa phương. Mọi thứ đều là về Bitcoin và mã của nó.

Nakamoto đã sử dụng hai địa chỉ email và một trang web. Danh tính của người đã đăng ký chúng bị chặn. Không có thông tin công khai nào khác. Trong thời đại khó có thể ẩn danh, Nakamoto vẫn là một hồn ma.

Nhưng Nakamoto có giàu không?

Có khoảng một triệu Bitcoin được “khai thác” trong năm đầu tiên của Bitcoin và chưa bao giờ được chuyển đi.

Ngày nay, số Bitcoin đó trị giá khoảng 55 tỷ USD. Điều đó sẽ đưa Nakamoto trở thành một trong 30 người giàu nhất thế giới, theo danh sách tỷ phú theo thời gian thực của Forbes.

Người ta cho rằng một triệu Bitcoin đó được kiểm soát bởi Nakamoto và chỉ Nakamoto. Để di chuyển chúng, người ta cần có “khóa riêng tư” —một chuỗi chữ cái và số dài, duy nhất kiểm soát quyền truy cập.

Người di chuyển chúng sẽ có một tuyên bố rất chắc chắn là Nakamoto.

Vậy tại sao chúng vẫn chưa được bán?

Trong những năm đầu, cộng đồng tiền điện tử cho rằng Nakamoto vẫn ẩn danh và để những Bitcoin đó không bị động đến, chủ yếu là vì sợ hãi. Có vẻ như không có gì vô lý khi người phát minh ra Bitcoin có thể bị bắt. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, hầu hết các chính phủ, ngoại trừ Trung Quốc, đã chấp nhận Bitcoin ở các mức độ khác nhau.

Đã một thập kỷ kể từ khi Nakamoto biến mất. Có thể người tạo ra Bitcoin đã chết mà không cung cấp cho bất kỳ ai khác "khóa riêng tư". Cũng có thể Nakamoto đã làm mất "chìa khóa" này và không thể di chuyển Bitcoin.

Ai đó phải là Nakamoto, đúng không?

Có, và trong những năm qua, hầu như bất kỳ ai đã làm việc thậm chí từ xa tương tự như Bitcoin - chẳng hạn như ông Finney, người đã qua đời vào năm 2014 và ông Andresen - đều được coi là Nakamoto. Tất cả đều đã phủ nhận điều đó, và không có bằng chứng nào chứng minh điều đó.

Năm 2014, một nhóm sinh viên và nhà nghiên cứu tại Đại học Aston ở Birmingham, Anh đã thực hiện ngôn ngữ học phân tích và đưa ra kết luận rằng ông Szabo rất có thể là Nakamoto. Những người khác cũng khẳng định anh ta là Nakamoto. Ông Szabo đã bác bỏ điều này.

Craig Wright là ai?

Ông Wright là một lập trình viên người Úc sống ở London, người vào năm 2016 đã tự nhận mình là Nakamoto. Tuyên bố của ông nhanh chóng bị mổ xẻ và bị bác bỏ trong cộng đồng Bitcoin. Wright cam kết chứng minh mình là Nakamoto bằng cách chuyển một số Bitcoin ban đầu đó. Tuy nhiên cho đến nay, Wright vẫn chưa làm được.

Trong những năm gần đây, ông Wright đã cố gắng kiện tụng yêu cầu của mình. Ông đã nộp đơn xin cấp bằng sáng chế cho phần mềm của Bitcoin, mặc dù nó được phát hành dưới dạng một dự án mã nguồn mở và kiện một người dẫn chương trình podcast, người đã công khai chế nhạo tuyên bố của ông ta vì tội phỉ báng.

Liệu vụ kiện ở Florida có tiết lộ danh tính của Nakamoto?

Bản thân ông Wright đang bị gia đình của một đồng nghiệp quá cố tên là Dave Kleiman khởi kiện. Đơn kiện tuyên bố rằng Messrs, Wright và Kleiman đã cùng nhau phát triển Bitcoin như một phần của quan hệ đối tác kinh doanh và ông Wright nợ gia đình ông Kleiman một nửa trong số một triệu Bitcoin đó.

Nếu bồi thẩm đoàn phát hiện cả hai đã cùng nhau tạo ra Bitcoin, ông Wright có thể bị buộc phải bán một số Bitcoin đó về mặt pháp lý. Nhưng cho đến khi ông làm như vậy, hầu hết mọi người trong thế giới Bitcoin sẽ tiếp tục bác bỏ những tuyên bố của Wright.

Và cho đến khi ai đó di chuyển những Bitcoin ban đầu, không có khả năng ai đó sẽ được chấp nhận là người tạo ra Bitcoin thực sự.

(Nguồn: WSJ)