Xu thế biến động giá trên thị trường cà phê thế giới theo giới chuyên môn thì thường chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố sau đây:
Cán cân cung cầu
Cà phê bao gồm hai loại chủ yếu là Arabica và Robusta. Cà phê Arabica chiếm phần lớn nguồn sản lượng toàn cầu, chủ yếu được trồng ở các vùng ở khu vực Trung và Nam Mỹ. Cà phê Robusta được trồng nhiều ở các vùng đất thấp và khí hậu nóng hơn ở châu Á và châu Phi. Cà phê Robusta có chất lượng kém hơn cà phê Arabica.
Brazil và Colombia là hai nước trồng cà phê Arabica hàng đầu thế giới. Hai nước sản xuất cà phê Robusta hàng đầu lần lượt là Việt Nam và Indonesia.
Xuất khẩu cà phê của Brazil, Việt Nam, Colombia tăng hay giảm sẽ tác động đáng kể đến xu hướng giá cà phê. Xuất khẩu tăng làm tăng nguồn cung khiến giá cà phê giảm, ngược lại xuất khẩu giảm có thể hỗ trợ giá cà phê tăng. Nhu cầu nhập khẩu từ các nước tiêu dùng lớn, nhu cầu tiêu thụ của các nhà rang xay cũng ảnh hưởng đến giá cà phê.
Báo cáo tồn kho cà phê chứng nhận đạt chuẩn trên các sàn giao dịch lớn như ICE Futures US ở New York và ICE Futures Europe ở London cho thấy sự thay đổi của nguồn cung và nguồn cầu. Bởi vậy, theo dõi báo cáo tồn kho cà phê là phần việc khá quan trọng của người giao dịch cà phê.
Tình hình thời tiết, mùa vụ, sản xuất
Thời tiết tại các quốc gia trồng cà phê chính như Brazil, Colombia, Trung Mỹ, Việt Nam, Indonesia ảnh hưởng đến giá trị của cà phê mùa thu hoạch và ảnh hưởng tới giá hợp đồng tương lai trên các sàn giao dịch. Thời tiết thuận lợi cho sản xuất dẫn đến giá giảm, thời tiết xấu cho sản xuất dẫn đến giá tăng.
Cây cà phê chết do sương muối. |
Các yếu tố thời tiết, mùa vụ, sản xuất cần quan tâm bao gồm: thay đổi nhiệt độ, sương giá, mưa đá, mưa bão, các hiện tượng El Nino, La Nina, hạn hán, lũ lụt, sâu bệnh, chất lượng phân bón, quy trình sản xuất, biểu tình của nông dân.
Các yếu tố kinh tế vĩ mô như lạm phát, giảm phát
Các thị trường tài chính nói chung và thị trường cà phê thế giới nói riêng chịu ảnh hưởng của các yếu tố kinh tế tài chính vĩ mô như lạm phát, giảm phát, khủng hoảng kinh tế thế giới. Chúng ta đang ở giai đoạn giảm phát, giá cả hàng hóa không còn leo thang, sức mua của người tiêu dùng giảm nên hệ quả là giá cà phê vẫn ở trong chu kỳ giá giảm dài hạn là lẽ tất nhiên.
Một khi giai đoạn giảm phát kết thúc, lạm phát leo thang trở lại, các thị trường hàng hóa thúc đẩy thành thị trường bong bóng, khi đó giá cà phê cũng chuyển mình tăng cao theo quy luật thị trường.
Chính sách và động thái can thiệp của các chính phủ
Chính sách lãi suất, động thái can thiệp chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương như Brazil, Việt Nam; các chương trình hỗ trợ giá cà phê của các chính phủ như Brazil, Colombia, Việt Nam đều tác động đến giá cà phê thế giới .
Sức mạnh của đồng USD (chịu ảnh hưởng của các số liệu kinh tế Mỹ và động thái của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ - Fed), hay đồng tiền và nền kinh tế của các nước sản xuất, tiêu thụ cà phê lớn như đồng Real của Brazil; đồng VNĐ của Việt Nam,… cũng sẽ ảnh hưởng đáng kể đến cung cầu và giá cà phê.
Động thái thu mua, tích trữ của các liên đoàn, hiệp hội cà phê quốc gia, kế hoạch tiêu thụ cà phê của các tập đoàn lớn cũng tác động đến giá cà phê.
Giao dịch mua bán cà phê của các định chế tài chính
Giao dịch mua bán của các định chế tài chính, các quỹ đầu cơ, quỹ chỉ số, quỹ phòng hộ rủi ro, quỹ đầu tư tín thác cũng tác động đến xu hướng giá cà phê. Kết quả giao dịch của các quỹ thường thế hiện trong báo cáo cam kết thương nhân (COT) công bố vào ngày thứ Sáu hàng tuần ở 2 sàn lớn là ICE Futures US tại New York và ICE Futures Europe tại London.
Báo cáo của tổ chức lớn trong ngành cà phê
Báo cáo phân tích thị trường cà phê hàng tháng, hàng quý của các tổ chức cà phê lớn trên thế giới như Tổ chức Cà phê Quốc tế (ICO), Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), Công ty Volcafe, Rabobank, Công ty Cung ứng Nguồn cung Quốc gia Brazil (Conab),… sẽ đưa ra những nhận định, phân tích về xu thế giá cà phê, các thống kê, tổng hợp về nguồn cung, nhu cầu cà phê của các nước sản xuất và khu vực trên thế giới lớn cũng sẽ cho thấy những cái nhìn đa chiều về xu hướng giá cà phê.
Ngoài các yếu tố chủ yếu nên trên, còn có các yếu tố khác như các biến cố chính trị, chiến tranh, những sự kiện lớn trên thế giới như World Cup (nếu diễn ra tại các nước sản xuất cà phê hàng đầu như Brazil); khảo sát, dự báo sản lượng cà phê và triển vọng giá cà phê của các hãng tin lớn như Reuters, Bloomberg …