Cháy, nổ luôn là mối hiểm họa khôn lường, thường để lại hậu quả nặng nề về sức khỏe, tính mạng cũng như thiệt hại về tài sản.

Theo Bộ Công an, năm 2023, tình hình cháy, nổ diễn biến phức tạp, khó lường. Từ 1/10/2022 đến 30/9/2023, toàn quốc xảy ra hơn 1.900 vụ cháy, làm chết 144 người, bị thương 113 người, trong đó, đã xảy ra 93 vụ cháy lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng. Đặc biệt số người tử vong do cháy nổ có dấu hiệu gia tăng lại gia tăng và có những vụ việc hết sức nghiêm trọng, thương tâm.

Nhiều vụ hỏa hoạn với hậu quả nghiêm trọng và thương tâm đã xảy ra liên tục trong vài năm trở lại đây.

2023 - Năm ghi nhận vụ cháy nghiêm trọng nhất từ trước tới nay ở Hà Nội

3 giờ 50 ngày 12/9, tại căn chung cư mini tại địa chỉ số 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ bất ngờ xảy ra cháy dữ dội. Thời điểm này, hầu hết những người sinh sống tại đây đều ở nhà, đa số đang ngủ. Chung cư có diện tích khoảng 200m2, nằm trong ngõ nhỏ, sâu, cách phố Khương Hạ 400m. Tòa nh cao 10 tầng, kiểu nhà ống với 1 mặt tiền, 3 mặt giáp nhà dân, tầng 1 để xe, 8 tầng bố trí các căn hộ để ở và 1 tum, mỗi tầng được thiết kế 5 căn hộ từ 35 - 56m2, có khoảng 150 người, chủ yếu là sinh viên và hộ gia đình. Ngõ hẹp, không có lối thoát hiểm và thời điểm cháy vào nửa đêm, là những điểm bất lợi khiến công tác chữa cháy - cứu nạn gặp không ít khó khăn.

Chung cư mini ở Khương Hạ hóa thành "ngọn đuốc" giữa đêm khuya.

Một số nhân chứng cho biết họ nhìn thấy có người tìm cách nhảy xuống từ trên cao. Do chung cư mini xảy ra hỏa hoạn nằm sâu trong ngõ nhỏ nên lực lượng cứu hỏa phải đỗ xe ngoài phố Khương Hạ, dẫn vòi rồng vào bên trong để dập lửa. Đến 3 giờ 30 sáng 13/9 trời đổ mưa lớn, lực lượng chữa cháy vẫn tiếp tục phun nước làm mát, hàng chục cảnh sát đeo bình khí oxy, mang theo các thiết bị chuyên dụng liên tục tiến vào hiện trường cứu người gặp nạn.

Thế nhưng dù chạy đua từng phút từng giây để thực hiện các biện pháp cứu hộ cứu nạn, vụ cháy vẫn để lại hậu quả kinh hoàng, 56 người thiệt mạng, 37 người bị thương. Một nỗi mất mát quá lớn với tất cả chúng ta.

Nỗ lực từng giây phút cứu hộ cứu nạn...

Nguyên nhân vụ cháy sau đó được Viện khoa học hình sự Bộ Công an xác định do "chập mạch điện trên đường dây dẫn tại khu vực bình ắc quy thuộc phần đầu xe mô tô sử dụng động cơ xăng (loại tay ga) đặt giáp tường gây cháy lớn".

Đây là vụ hỏa hoạn để lại hậu quả nghiêm trọng nhất từng được ghi nhận sau vụ cháy quán karaoke An Phú vào năm 2022 khiến 32 người tử vong.

Trước khi xảy ra thảm kịch cháy chung cư mini tại Khương Hạ, trên địa bàn thành phố Hà Nội cũng đã xảy ra rất nhiều vụ cháy để lại hậu quả hết sức thương tâm khác. Đặc biệt trong đó mỗi vụ hỏa hoạn đều có nạn nhân là trẻ em.

Cháy nhà ở Thành Công (Hà Đông, Hà Nội) - 4 bà cháu tử vong

Vào khoảng 7h45 ngày 13/5, tại căn nhà 4 tầng của anh N.Q.M. (43 tuổi) trên phố Thành Công (phường Quang Trung, quận Hà Đông) bất ngờ xảy ra cháy lớn. Hậu quả khiến 4 bà cháu tử vong gồm bà N.T. X. (67 tuổi, mẹ đẻ của anh M.), N.M.P. (10 tuổi), N.Q.M.Đ. (8 tuổi), N.Q.M.H. (4 tuổi, cả ba cháu đều là con của anh M.). Gia đình trên vừa chuyển đến đây sinh sống, tại thời điểm cháy vợ chồng anh M. không có ở nhà.

Hình ảnh anh M. cả 2 tay vẫn đang quấn kín băng liên tục khóc trước di ảnh của mẹ và các con khiến tất cả không khỏi xót xa. Vụ hỏa hoạn đã cướp đi người mẹ thay cha nuôi anh khôn lớn và những đứa con ngoan ngoãn của vợ chồng anh M.

Anh N.Q.M. đau lòng trong đám tang mẹ và các con.

Cháy nhà ở ngõ Thổ Quan - 3 chị em tử vong

Vào khoảng 5h22 ngày 8/7, tại căn nhà ống mang số nhà 12, ngõ Thổ Quan, phường Thổ Quan, quận Đống Đa bất ngờ xảy ra cháy lớn. Nhận tin báo, các đơn vị chữa cháy sở tại được điều động đến hiện trường và dập tắt ngọn lửa vào khoảng 7h37 cùng ngày. Tuy nhiên, vụ cháy khiến 3 chị em tử vong do mắc kẹt trong nhà: cháu N.Q.M. (sinh năm 2010); cháu N.P.U. (sinh năm 2012) và chị D.T.D. (sinh năm 2004).

Cháy cửa hàng xe máy điện ở Hoài Đức - 3 người trong gia đình tử vong

Vào khoảng 2h ngày 19/7, một ngôi nhà ở kết hợp kinh doanh xe đạp, xe máy điện mang tên Ánh Dương ở thôn Ngãi Cầu (xã An Khánh, huyện Hoài Đức, TP Hà Nội) bất ngờ xảy ra cháy lớn. Mặc dù lực lượng chức năng đã dùng nhiều phương tiện và cán bộ chiến sĩ đến chữa cháy (8 xe chữa cháy cùng hơn 50 cán bộ chiến sĩ PCCC&CNCH thuộc nhiều đơn vị nhanh chóng đến hiện trường làm nhiệm vụ) nhưng vụ cháy xảy ra quá nhanh đã làm 3 người trong một gia đình tử vong (anh T.D.Q. sinh năm 1985), chị N.T.H. sinh năm 1990 là vợ anh Q. và cháu T.N.L. sinh năm 2016 là con vợ chồng anh Q.).

Cháy cửa hàng phế liệu ở Thanh Trì - 3 mẹ con tử vong

Vào khoảng 17h40 ngày ngày 26/10, một vụ nổ lớn xảy ra kèm theo khói lửa gây sập cửa hàng kinh doanh thu gom phế liệu, tại thôn Văn Điển, xã Tứ Hiệp, huyện Thanh Trì (Hà Nội). Hậu quả khiến 3 mẹ con tử vong (chị N.T.T. sinh năm 1992; cháu M.T.Đ. sinh năm 2012 và cháu M.B.A. sinh năm 2018). Người chồng là anh M.V.Y. (sinh năm 1988, quê Nam Định) bị thương nặng. Nguyên nhân ban đầu do máy ép bình xịt tóc làm phát nổ, bén lửa ra khu vực bình để khí gas dẫn đến vụ hỏa hoạn.

Nỗ lực kiểm soát "bà hỏa" sau hàng loạt thảm kịch

Trước những vụ hỏa hoạn liên tục xảy ra với những thiệt hại cực kỳ nghiêm trọng như vậy, đặc biệt sau là thảm kịch cháy chung cư mini Khương Hạ, Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư 09/2023/TT-BXD sửa đổi 1:2023 QCVN 06:2022/BXD Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình nhiều điểm mới đáng chú ý nhằm hạn chế tối đa nguy cơ hỏa hoạn. Khi mà phần lớn các vụ cháy xảy ra tại nhà ở riêng lẻ, nhà ở kết hợp kinh doanh, thông tư này có hiệu lực sẽ phần nào làm giảm số lượng những vụ hỏa hoạn đáng tiếc.

Phần lớn các vụ cháy xảy ra tại nhà ở riêng lẻ, nhà ở kết hợp kinh doanh.

Hiểm họa cháy nổ có nguy cơ xảy ra ở bất kể nơi đâu và ở mọi thời điểm. Hậu quả của nó là để lại những mất mát, tổn thất không hề nhỏ. Để giảm thiểu thiệt hại từ hiểm họa cháy nổ, thì bên cạnh ý thức chủ động, cảnh giác của từng người dân, từng hộ gia đình và mỗi cơ quan, đơn vị, thì nâng cao chất lượng quản lý, hiệu quả, hiệu lực của công tác an toàn phòng cháy chữa cháy và cứu hộ cứu nạn là hết sức quan trọng và cấp bách.

Với mục tiêu phòng cháy, hơn chữa cháy, công tác quản lý, kiểm tra, giám sát an toàn PCCC cần phải được tiến hành thường xuyên, liên tục và mang lại hiệu quả thực chất. Những vụ cháy nổ kinh hoàng vừa qua đã để lại những bài học quý về yêu cầu, nhiệm vụ, tư duy, cách tiếp cận mới cho công tác phòng, ngừa hỏa hoạn cho thời gian tới.