Triệu chứng trầm cảm theo mùa

Bạn mệt mỏi, buồn bã, mất hứng thú với các hoạt động thường ngày, khó tập trung.

Tiết trời thay đổi cuối hè sang thu, bạn có các biểu hiện như dưới đây không:

- Mệt mỏi, buồn bã, mất hứng thú với các hoạt động thường ngày, khó tập trung.

- Dễ cáu bẳn, dễ nổi giận, thu mình với các hoạt động tập thể.

- Ngủ nhiều hơn bình thường (trung bình ngủ 7,5 giờ mùa hè, 8,5 giờ mùa xuân, 10 giờ cuối thu - mùa đông).

- Ăn ngon miệng, thích ăn chất bột (như mì, bánh mì - tới 65% người bị chứng trầm cảm theo mùa cảm thấy đói)…

Và nhiều triệu chứng khác, tuy không đầy đủ và rầm rộ ngay, nhưng nếu xuất hiện ít nhất trong 2 tuần thì xin chia buồn, đó có thể là dấu hiệu của trầm cảm cuối hè sang thu.

Theo các bác sĩ, các triệu chứng trên có thể là dấu hiệu nhẹ của chứng trầm cảm theo mùa (gọi là rối loạn cảm xúc theo mùa, SAD), thường xảy ra khi thời tiết cuối thu – sang đông. Chứng này tuổi nào cũng dễ mắc, nhất là tuổi 18 – 30 hay làm việc trong các toà nhà văn phòng kín, ít cửa sổ, nhiều không khí tồn đọng… với mức độ từ nhẹ đến nặng, và nhận thấy rõ khi cuối hè chuyển sang mùa thu.

Nguyên nhân theo các bác sĩ, sang thu tiết trời se lạnh, khiến cơ thể tiết ra hormone Melatoni ức chế tâm trạng, gây căng thẳng, mệt mỏi, rã rời chân tay, buồn ngủ, buồn nôn, suy nhược...

Các lương y cũng cho rằng, đầu thu khí dương đã yếu, khí âm mạnh hơn, dễ bị gió máy, hơi lạnh làm đau ốm. Lại vừa qua tiết Trung thu, những người hảo ngọt, khoái ăn bánh Trung thu giờ chất bột đường nhiều, khiến cơ thể ì trệ, chậm chạp.

Điều trị như thế nào

Hãy năng ra ngoài đi dạo, vận động, nhất là khi có nắng, hoặc gió nhẹ.

Theo bác sĩ Lê Quân (Phòng khám Trần Khát Chân, Hà Nội), có thể điều trị chứng trầm cảm theo mùa này bằng cách tự thay đổi thói quen hàng ngày như:

- Khi mệt mỏi, chán chường… không nên "cố thủ" trong nhà, ưu ái trong bóng tối vì càng dễ rơi vào cô đơn, buồn chán. Hãy năng ra ngoài đi dạo, vận động, nhất là khi có nắng, hoặc gió nhẹ. Hoặc thời điểm trời sáng hẳn, hoặc buổi trưa... để cơ thể quen dần và tăng sức đề kháng với các chứng bệnh giao mùa.

- Nếu quá mệt mỏi, cảm giác ốm, ngại ra ngoài thì không nên nằm bệt, hãy đến bên cửa sổ để tiếp nhận ánh sáng.

- Nếu buộc phải ở nơi kín đáo (như phòng kính cao ốc, phòng cách âm…), thì cần bật đèn sáng để mắt và não tiếp nhận ánh sáng.

- Mở các bản nhạc vui vẻ để lấy lại tinh thần phấn chấn. Luôn lắng nghe âm thanh tự nhiên (như tiếng chim hót) – liệu pháp tốt nhất giúp giúp tâm hồn thanh thản.

- Tăng cường các thực phẩm chứa axit béo omega 3, rau xanh, hoa quả… rất tốt để chống trầm cảm. Bổ sung vitamin D3 (cholecalciferol) để cải thiện sức khỏe tâm lý, thể lực (có nhiều trong cá mòi, cá hồi, cá ngừ, dầu cá). Sức đề kháng sẽ được tăng cường, thời tiết sẽ tác động cảm xúc ít hơn. Hệ miễn dịch khỏe mạnh sẽ giúp chống lại các virus, vi khuẩn xâm nhập gây bệnh cho cơ thể.

Gạo lứt phòng nhiều bệnh, giúp sản sinh chất Serotonin – hóc môn chống trầm cảm hiệu quả, chống suy giảm trí nhớ.

Theo Đông y, trong điều kiện khí hậu khô, se se lạnh của thu thì bí đỏ, thịt gà, chuối, đậu phộng, hạt sen, gạo lứt… giúp sản sinh chất Serotonin – hóc môn chống trầm cảm hiệu quả, chống suy giảm trí nhớ. Đậu đỏ giúp cơ thể cân bằng, đào thải khí độc, tốt cho máu huyết. Bí ngô tăng cường hệ miễn dịch, giàu vitamin C. Cà rốt tăng điều tiết sinh lý, thể chất, tăng miễn dịch, kháng khuẩn, giải độc… Gạo lứt phòng nhiều bệnh. Cà tím duy trì sự trao đổi chất trong cơ thể, kích thích nhịp tim hoạt động khỏe hơn.

Hạn chế ăn đồ ăn nhanh, thực phẩm giàu đạm, tinh bột, giàu carbohydrat… vì có nguy cơ tăng cân, béo phì.

Ở thành thị mọi người nên đi dạo, vận động trong các công viên có hồ nước giúp điều hòa không khí tốt hơn.

Ở miền núi may mắn có khí trời trong lành, không gian khoáng đạt rộng lớn, các bạn trẻ đừng ngại rét mà đóng cửa văn phòng im ỉm, lười ra ngoài vận động, giao tiếp… vì sẽ làm cơ thể càng bị trì trệ, giảm sức đề kháng… và càng dễ bị ốm vặt nhiều hơn cả mùa hè.

Nghe bản nhạc vui vẻ để lấy lại tinh thần phấn chấn.

Ở thể nhẹ thì những bản nhạc vui vẻ, tiếp nhận ánh sáng là cách thoát khỏi u buồn, mệt mỏi, chậm chạp, không muốn làm gì… nhanh nhất. Nhưng ở mức độ nặng hơn, gây ốm đau ảnh hưởng rõ rệt đến cuộc sống hàng ngày cần được bác sĩ chuyên khoa khám và điều trị sớm, nhất là khi xuất hiện ý nghĩ buồn chán, tiêu cực.

Chứng trầm cảm theo mùa không quá nguy hiểm nhưng nếu không điều trị, nó có thể kéo dài hết cả mùa thu sang đông và cả những ngày mùa xuân mưa phùn. Những ngày có nắng sẽ tự khỏi, cơ thể trở lại vui tươi, thích thú các hoạt động như bản tính sẵn có.