Trao đổi với Zing, Phó giáo sư, tiến sĩ Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, cho hay điểm sáng của đợt dịch đang bùng phát là chúng ta cơ bản đã biết được nguồn lây.

Ông Phu nói: "Hiện, số ca mắc Covid-19 mới tăng lên do các địa phương và bệnh viện đẩy mạnh việc truy vết các F1, F2 để cách ly và làm xét nghiệm. Nhờ tăng cường xét nghiệm F1 tại các ổ dịch đã được khoanh vùng. Phần lớn các ca bệnh được công bố trong mấy ngày hôm nay là trong các khu cách ly, đã được kiểm soát. Có thể trong một vài ngày tới, số ca bệnh tăng lên. Lý do xuất phát từ điều này và cũng chứng tỏ năng lực xét nghiệm nâng lên rất nhiều".

Nói về điểm khác biệt so với các đợt dịch trước, ông Phu nhận định đợt dịch này, Việt Nam ghi nhận đa ổ dịch, đa nguồn lây và đa biến chủng. Vừa qua, điều tra các ổ dịch thấy có nguồn lây bệnh trong không gian kín như quán karaoke, bar, quán bia..., những chỗ tiếp xúc đông người. Ban Chỉ đạo đã họp và cảnh báo điều này.

Theo ông Phu, Việt Nam ghi nhận nhiều ca mắc Covid-19 và ở nhiều tỉnh, thành song về cơ bản, chúng ta đang có một số ổ dịch như Đà Nẵng, Hà Nam, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, Bệnh viện K, Vĩnh Phúc, Yên Bái, Bắc Giang, Bắc Ninh. Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 đã phân tích và thấy rằng các ổ dịch có liên quan đến nhau, đã kiểm soát được. Hà Nội đang là ổ dịch với nhiều bệnh nhân nhưng không phải là các ca trong cộng đồng không rõ nguyên nhân.

"Cơ bản các ổ dịch vừa qua là đã kiểm soát được. Nhưng nguy cơ bùng dịch vẫn rất cao nếu chúng ta không cẩn thận, mải chống dịch ở ổ này mà bỏ qua ổ dịch khác. Xuất hiện những ổ dịch ngoài cộng đồng mà chúng ta không biết, không kiểm soát được sẽ rất nguy hiểm. Bài học vừa qua là chú ý chỗ này lại bùng chỗ khác. Khi chúng ta tập trung, chú ý chống dịch ở vùng biên giới, dịch lại xảy ra ở bệnh viện - vốn là thành trì vững chắc. Theo tôi, khi không kiểm soát được nguy cơ thì chúng ta phải giãn cách. Ngược lại, nếu kiểm soát được thì không nên giãn cách vì ảnh hưởng rất lớn tới kinh tế, xã hội và người dân", ông Phu nhấn mạnh.

Ông Phu cho biết thêm: "Để phòng dịch một cách bền vững nhất thì vẫn phải tiêm vaccine. Khi 60-70% dân số một quốc gia được tiêm vaccine, chúng ta sẽ đạt miễn dịch trong cộng đồng. Việt Nam có 100 triệu dân thì phải tiêm được 60-70 triệu người. Để đối phó với dịch Covid-19, Việt Nam vẫn luôn tuân thủ nguyên tắc “ngăn chặn phát hiện sớm, truy vết thần tốc, khoanh vùng dập dịch, cách ly và điều trị hiệu quả”. Chiến dịch này đã giúp Việt Nam thành công thời gian qua. Về phòng bệnh, chúng ta phải tuân thủ biện pháp 5K và tiêm vaccine.

Bộ Y tế đang tích cực tìm kiếm các nguồn vaccine, đồng thời đẩy mạnh quá trình sản xuất vaccine trong nước. Hiện, Việt Nam mới tiêm được một triệu liều vaccine AstraZeneca hoàn thành vào 15/5 và chờ lô hàng tiếp theo của COVAX Facility".

"Tôi lưu ý chúng ta không nên quá lo lắng song không được chủ quan. Tất cả phải chủ động phòng bệnh. Tôi thấy thực tế khi dịch tạm ổn, nhiều người không thực hiện các biện pháp bảo vệ, đến khi dịch bùng phát thì lại lo lắng.

Chúng ta phải lưu ý luôn luôn phải thực hiện 5K, trong đó, việc khai báo y tế rất quan trọng. Bởi khi cần thiết, các cơ quan y tế có thể dựa vào những thông tin này để truy vết và tư vấn phòng, chống dịch cho chúng ta".