Mới đây, Hà Nội đã có văn bản yêu cầu Sở Xây dựng phối hợp với Sở Y tế, UBND các quận, huyện, thị xã trên địa bàn; đánh giá nguy cơ lây nhiễm COVID-19 qua hệ thống điều hòa trung tâm, hệ thống thông gió tòa nhà chung cư.

Trao đổi với VOV, PGS.TS Vũ Ngọc Anh – Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường - Bộ Xây dựng cho biết, theo  góc độ cơ quan chuyên môn về quản lý tiêu chuẩn, quy chuẩn, về nhà chung cư, có quy chuẩn 04 về nhà chung cư và có các tiêu chuẩn về hệ thống điều hòa. Trong thiết kế, tất cả các chủ đầu tư, các nhà tư vấn thiết kế, công tác nghiệm thu bàn giao đi vào sử dụng đều vào phải kiểm tra an toàn cho tòa nhà, trong đó có cả kiểm tra hệ thống về điều hòa, thông gió.

"Về nguyên tắc là điều hòa, việc lây lan trong điều hòa, giữa phần ra và phần hút vào tương đối độc lập và yên tâm. Không có chuyện xả của nhà này ra thì hút của nhà kia vào. Thứ hai, trong nhà có các hệ thống kỹ thuật, các đường ống thông hơi, ví dụ như các hộp kỹ thuật trong các tòa nhà chung cư có thể chạy theo phương đứng từ trên xuống dưới. Hộp kỹ thuật này để hút hơi chủ yếu là chúng ta hay có những quạt hút gió từ nhà vệ sinh hoặc từ bếp vào hệ thống hộp kỹ thuật, thế thì hệ thống hộp kỹ thuật này luôn luôn được chế tạo và áp suất ở trong đó luôn là áp suất âm, tức là áp suất hệ thống kỹ thuật này thấp hơn so với áp suất ở trong nhà. Thế cho nên chỉ có một luồng gió từ trong nhà ra hệ thống kỹ thuật và hút thẳng lên trên mái nhà chung cư", ông Vũ Ngọc Anh thông tin. 

Ông Ngọc Anh cho rằng về quy chuẩn, tiêu chuẩn sẽ khó có chuyện lây lan covid, virus qua các hệ thống điều hòa thông gió hoặc đường ống kỹ thuật. Tuy nhiên, trong quá trình vận hành, các đối tượng tham gia quản lý nhà chung cư như Ban quản trị hoặc một bộ máy nào đó tương tự thường xuyên phải kiểm tra. 

Về việc các chung cư đáp ứng được các tiêu chuẩn của Bộ Xây dựng hay chưa, ông Ngọc Anh cho biết có những chung cư xây dựng những năm 60, 70, 80 của thế kỷ trước, thì chung cư này đã xuống cấp và đa phần dùng thang bộ (4-5 tầng) và các chung cư hồi xưa hành lang là hành lang hở (tức là lối đi luôn luôn tiếp xúc với không gian bên ngoài), căn hộ thì tương đối nhỏ.

Việc sinh hoạt trong các chung cư cũ này như người ta sinh hoạt trong phố, nếu như người bệnh và người khỏe tiếp xúc với nhau thì vẫn nhiễm bệnh như thường. Vấn đề điều hoà, thông gió không có vấn đề gì, nó thoát trực tiếp ra bên ngoài, không có không gian chung và kín như các căn chung cư mới xây dựng gần đây.

Với các chung cư mới xây dựng gần đây là chung cư sử dụng thiết kế hành lang chung, với hai dãy căn hộ ở hai bên - những chung cư này mới đáng lo lắng về việc có lây nhiễm ở hành lang chung này hay không.

Theo các chuyên gia y tế, khi phát thải ra bên ngoài thì lượng virus rất thấp, nhiệt độ lại cao thì việc lây lan trong không khí đã bị pha loãng ở bên ngoài thì hạn chế, ít xảy ra. Quy chuẩn của Bộ Xây dựng thì ngày càng chặt, quy chuẩn mới nhất ban hành từ năm 2019 đến nay thì việc kiểm soát rất là tốt. Với các chung cư từ năm 2000 đến trước năm 2019 thì trong chỉ đạo của Bộ Xây dựng đã có đề xuất phải kiểm tra lại những vấn đề về điều hoà, thông gió. Nếu có vấn đề gì chưa tuân thủ quy chuẩn thì phải kiến nghị, rồi ban quản trị, chủ đầu tư, nhà vận hành luôn luôn phải soát xét và cập nhật.

Ông Vũ Ngọc Anh khuyến cáo, đu tiên phải tuân thủ 5K; thứ hai, thang máy chỉ vận hành khoảng 50% công suất, khử khuẩn thường xuyên cho thang máy; thứ ba, hành lang chung ở trong các chung cư, đặc biệt là ở các tòa nhà chung cư dùng để cách ly F0 hoặc F1, chúng ta phải để thông gió tự nhiên hoặc có biện pháp cơ học, không nên dùng điều hòa tổng để điều hòa các không gian chung như là sảnh chung cư hoặc hành lang.

Trong nhà, căn hộ có cách ly F0 cũng phải kiểm tra tất cả các hệ thống thông gió ngang từ trong nhà ra hành lang và hoàn toàn phải bịt kín, phải chọn 1 phòng có tường ngăn dưới mặt sàn lên đến tận trần và có các đường ống kỹ thuật đi giữa các phòng chúng ta cũng phải bịt kín lại.

Phòng chứa F0 có cửa sổ mở ra ban công để thoáng ra bên ngoài và không dùng điều hòa cho phòng này, đúng theo nguyên tắc của Bộ Y tế.

Về các đường ống thông gió kỹ thuật, nếu chúng ta làm đúng quy định tiêu chuẩn, quy chuẩn thì khó có thể xảy ra, nhưng mà khâu vận hành thì cũng phải kiểm tra lại.

Chúng ta có biện pháp như thế nào để hạn chế việc đi lại, tiếp xúc của người F0, F1 ở trong các không gian chung. Có thể người ta phát tán virus ra nên chúng ta phải có biện pháp về thông gió, chiếu sáng để tránh việc lây nhiễm chéo.