Sáng 14/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo công tác phòng, chống tội phạm năm 2020 của Chính phủ, tính trong khoảng thời gian từ 1/10/2019 đến 31/7/2020.

Bộ Công an đã đưa ra nhiều con số đáng lo ngại và cảnh báo nguy cơ xuất hiện tội phạm kinh tế, tham nhũng có tổ chức, xuyên quốc gia. Đồng thời nhấn mạnh, an ninh nội địa còn tiềm ẩn nhiều nhân tố có thể gây bất ổn; an ninh kinh tế diễn biến phức tạp; tình trạng lộ, lọt bí mật Nhà nước trên không gian mạng ngày càng nghiêm trọng.

Cụ thể, về phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật về trật tự xã hội, thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết lực lượng chức năng đã điều tra, làm rõ hơn 33.000 vụ phạm pháp về trật tự xã hội, khởi tố hơn 20.000 vụ. Lực lượng công an triệt phá 2.485 băng, nhóm tội phạm hình sự các loại, trong đó đã trấn áp mạnh tội phạm “tín dụng đen”. Toàn quốc xảy ra 38.506 vụ phạm pháp về trật tự xã hội. Đặc biệt là tội phạm giết người có xu hướng gia tăng, nhất là giết người thân với mức độ và hậu quả nghiêm trọng.

Thượng tướng Lê Quý Vương.

Số vụ giết người, cướp tài sản giảm với 28 vụ (giảm 15,15%) tuy nhiên hành vi gây án manh động, liều lĩnh hơn. Một số vụ phải kể đến như: Lê Quốc Tuấn (Tuấn “Khỉ”) sử dụng vũ khí quân dụng bắn chết 5 người; vụ Đỗ Văn Minh giết người, đốt xác để trục lợi bảo hiểm ở Đắk Lắk; vụ Phạm Thanh Tâm giết nhà sư, phật tử, cướp tài sản tại Bình Thuận... 

Về tội phạm có tổ chức, “tín dụng đen” giảm 467 vụ nhưng Thứ trưởng Bộ Công an cho biết một số địa phương có dấu hiệu buông lỏng, đấu tranh triệt phá chưa quyết liệt dẫn đến các băng nhóm hoạt động thời gian dài không bị phát hiện. Dẫn chứng là băng nhóm vợ chồng Nguyễn Xuân Đường tại Thái Bình, vợ chồng Lý Thị Loan (Loan “Cá”) tại Đồng Nai...

Về tội phạm tham nhũng, kinh tế, Thứ trưởng Lê Quý Vương cho hay công an đã phát hiện 17.887 vụ phạm tội và vi phạm pháp luật về trật tự quản lý kinh tế (nhiều hơn 25,19%); khởi tố 1.895 vụ án với 2.986 bị can; gồm 228 vụ/492 bị can phạm tội về tham nhũng, 23 vụ/158 bị can phạm tội về chức vụ.

Các vụ tham nhũng, kinh tế chủ yếu xảy ra ở một số lĩnh vực trọng điểm, lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao; lợi dụng sơ hở trong quy định và những lỏng lẻo trong quản lý, giám sát để thực hiện hành vi phạm tội; thông đồng, móc nối giữa cán bộ có chức vụ, quyền hạn của các cơ quan quản lý nhà nước với người trong doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước.

Đại diện Bộ Công an nhắc đến vụ án Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi. 

Về các vụ vi phạm quy định về tài sản Nhà nước, gây thất thoát, lãng phí 141 tỷ đồng tại Công ty Cổ phần vận tải và thương mại Veam; vụ lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ xảy ra tại Công ty tài chính cao su, Công ty Minh Hằng ở Bình Dương gây thiệt hại 67 tỷ đồng; vụ cán bộ Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thái Bình “lạm quyền” trong việc giúp vợ chồng Nguyễn Xuân Đường thay đổi kết quả các dự án đấu thầu đất đai để trục lợi…

Qua đây, Bộ Công an cảnh báo nguy cơ xuất hiện tội phạm kinh tế, tham nhũng có tổ chức, xuyên quốc gia, một số hành vi phạm tội kinh tế, tham nhũng được thực hiện bên ngoài lãnh thổ Việt Nam.

Về công tác quản lý hành chính về trật tự xã hội, lực lượng CSGT đã lập biên bản xử lý hơn 3 triệu trường hợp vi phạm, nộp kho bạc Nhà nước hơn 2.600 tỷ đồng, góp phần làm giảm TNGT trên cả 3 tiêu chí (giảm 12,44% số vụ, giảm 12,35% số người chết, giảm 13,06% số người bị thương). Tuy nhiên đánh giá tình hình chung, tai nạn giao thông còn nhiều với gần 13.000 vụ, làm chết hơn 5.700 người và bị thương hơn 9.800 người, nhiều trường hợp chống lại lực lượng CSGT và không chấp hành hiệu lệnh. 

Thứ trưởng Bộ Công an nhận định tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật vẫn diễn biến phức tạp, công tác quản lý còn thiếu sót, còn nhiều sơ hở cho tội phạm lợi dụng. 

Vi phạm hành chính diễn ra phổ biến nhưng xử lý chưa nghiêm, chưa đủ sức răn đe, làm ảnh hưởng đến kỷ cương, phép nước trong một số lĩnh vực. Đặc biệt, hoạt động điều tra, xử lý tội phạm còn có vi phạm.

Trước tình hình này, Chính phủ chỉ đạo nhiều giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, đồng thời nhấn mạnh trách nhiệm của từng cấp, từng ngành, gắn với trách nhiệm của người đứng đầu. Chính phủ yêu cầu tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, công vụ; chấn chỉnh, xử lý nghiêm các hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, tham nhũng của cán bộ, công chức, viên chức trong thực hiện nhiệm vụ.