Chị Nguyễn Thị Hồng Liên là thạc sĩ giáo dục, có kinh nghiệm hơn 15 năm "giáo dục tại gia" bán thời gian cho hai con.

Cả 2 con của chị Liên hiện đều vừa học chương trình ở trường Việt Nam và học song song chương trình homeschool Acellus + text book Mỹ. Con trai lớn của chị học xong lớp 11 ở một trường công ở Việt Nam và lấy bằng THPT Mỹ online. Em cũng apply và nhận được học bổng của một số trường đại học ở Mỹ. Năm lớp 11, con trai lớn của chị Liên thi IELTS được 8.0 còn con trai thứ hai đạt band điểm IELTS 7.0 từ năm lớp 9. 

Chị Liên đã có những chia sẻ về kinh nghiệm đồng hành cùng con để thi IETLTS cầm chắc được 7.5 kỹ năng đọc trở lên.

Chị Nguyễn Thị Hồng Liên

1. Chị Liên đã kèm đọc tiếng Anh cho con mình như thế nào?

Giai đoạn con còn nhỏ:

Chị Liên đọc sách ít nhất 30 phút mỗi ngày cho con, thường sẽ đọc trước giờ đi ngủ. Hôm nào có thời gian, chị có thể đọc 3 lần 30 phút cho con nghe. Sách tiếng Việt, sách tiếng Anh, cứ có thời gian là chị đọc.

"Mình thường nhận được câu phàn nàn là: Con nhà em không chịu ngồi nghe em đọc sách. Hai con mình cũng thế, rất là nghịch và ưa vận động, chỉ thích nhảy nhót chứ cũng không thích ngồi im. Để khắc phục, mình có bài diễn kịch. Mới đầu mình kể chuyện bằng tranh, kể chuyện bằng gấu bông, bằng con rối tay với các tình tiết li kỳ hấp dẫn. Đến lúc hay nhất mình bảo là quên mất rồi, giờ phải ngồi đọc xong mình mới kể tiếp hay diễn tiếp được. Thế là hai anh chàng đang xem diễn kịch đến cao trào phải chịu khó ngồi nghe mẹ đọc 5 - 10 phút rồi mẹ mới diễn tiếp. Mình cứ lừa như vậy đến khi con ngồi nghe mẹ đọc được 30 phút thì thôi. 

Mình vất vả nhất là khi con 2 - 3 tuổi, nghịch và không chịu ngồi nghe. Khi con chịu nghe thì mình không đọc 1 mạch truyện mà vừa đọc đến đâu vừa trao đổi, giao lưu với con về câu chuyện như trong này có mấy nhân vật mẹ quên rồi, là ai thế nhỉ, chuyện gì xảy ra, chó sói trốn ở đâu, cô bé quàng khăn đỏ này có xinh không?… Lớn dần, đến khi con đã quen đọc, tầm 4 tuổi thì tối nào cũng bắt mẹ đọc sách cho con", chị Liên chia sẻ.

Giai đoạn con 5 tuổi:

Chị Liên bắt đầu cho con đọc các sách tiếng Anh gồm hình ảnh và chỉ có 2 từ 1 trang. Sau khi đọc sách 2 từ một trang tầm 6 tháng hơn 20 quyển thì chị chọn các sách tiếng Anh 1 trang là 1 câu ngắn từ 2 - 5 từ. Chị cho con nghe rồi hỏi đáp với con các câu dễ bằng tiếng Anh và sau đó 3 - 4 tháng thì cho các con trả lời các câu hỏi khó phía sau sách.

Giai đoạn con vào lớp 1 - 6:

Chị Liên dùng bộ Reader grade, bộ sách đọc dài theo đúng grade của con với phần đọc hiểu rất hay. Khi con đọc theo bộ này, trình độ đọc hiểu của con tăng dần. Khi con học hết lớp 1 thì chị không còn đọc sách cho con nghe nữa mà có 30 phút trước khi đi ngủ để cả nhà cùng đọc sách, mỗi người chọn 1 quyển sách mình thích rồi ngồi đọc. Đây là khung giờ bắt buộc đọc sách chữ của gia đình. Còn lại trong ngày con thích sách nào thì tùy sở thích, truyện tranh chỉ coi là giải trí không được coi là nhiệm vụ đọc hàng ngày.

Để con phát triển thêm kỹ năng đọc thì chị Liên cho con làm quen thêm bộ đọc hiểu Reading comprehension từ 1 - 6, có rất nhiều dạng bài đọc hiểu khác nhau. Đảm bảo luyện xong 6 quyển đi thi IELTS đọc từ 7,5 - 8 trở lên. Ngoài ra chị còn cho con đọc thêm Razkids, mỗi tuần 1 - 5 quyển sách nên cũng có nhiều nguồn để con đọc. Lên cấp 2 và 3, trình độ cao con đọc Achieve 3000 của Mac Graw Hill.

Tuy nhiên, theo chị Liên khi đọc sách xong, con nên làm báo cáo sách bằng cách vẽ sơ đồ tư duy hoặc viết tóm tắt sách đã đọc rồi thuyết trình lại hoặc quay clip tóm tắt sách để con nhớ nội dung câu chuyện hơn và cũng đồng thời để luyện kỹ năng.

2. Quy trình rèn con nếp tự học tiếng Anh ở nhà

Chị Liên cũng bật mí thêm quy trình rèn con nếp tự học ở nhà, đó là: Sau khi con học tiếng Anh trên lớp, cha mẹ cho con ôn lại toàn bộ tài liệu con đã học trên lớp tại nhà. Nếu có thể thì mua thêm 1 bộ sách nữa để về nhà con làm lại 1 lần nữa các kiến thức đã học trên lớp hoặc mua 1 bộ sách khác nhưng trình độ học tương đương với trình độ trên lớp để ôn thêm cho đa dạng. 

- Bước 1: 5 phút: Nghe lại toàn bộ các bài nghe đã học trên lớp trong CD, cứ nghe đi nghe lại bài nghe đó.

- Bước 2: 10 phút: Nói lại theo toàn bộ các bài nghe đã học trên lớp trong CD. Mới đầu nghe từng câu và nhắc lại từng câu, sau đó nghe vài câu nhắc lại vài câu, rồi nghe và nhắc lại toàn bộ cả CD. Nghe thấy nhớ rồi và đọc lại bắt chước theo được rồi thì chuyển sang bài nghe mới cũng trong số sách mà con đang học trên lớp.

- Nếu con 6,5 tuổi trở lên đã đi học lớp 1 thì cho nghe, đọc theo CD rồi tắt CD và cho con nhìn vào mặt chữ trong sách để đọc cho nhớ từ và cấu trúc.

- Con có thể phát âm không chuẩn, phụ huynh đừng sửa, bởi khi nghe đi nghe lại CD nhiều, các con mới quen được các âm tiếng Anh. Khi quen và phân biệt được âm rồi thì dần dần con sẽ tự chỉnh phát âm của bản thân cho đúng. Đến lớp giáo viên của con sẽ là người chỉnh phát âm cho con.

- Bước 3: 5 phút. Với các bé từ 6 tuổi đã học lớp 1, các con sẽ phải làm thêm 1 việc là nghe CD rồi chép lại. Theo chị Liên, để cho nhanh đừng bắt con viết ra giấy mà yêu cầu con viết ra cái bảng trắng, viết nhanh nhất có thể, không cần đẹp vì mục tiêu là để con nhận diện được mặt chữ tiếng Anh mà lại không mệt mỏi.

Sau khi chép hội thoại có thể cho con chép từ mới rồi yêu cầu con đặt câu với các từ mới. Hãy nhớ là mục tiêu của hoạt động này là để các con lặp đi lặp lại việc viết từ mới thì sau một thời gian con mới nhớ từ chứ không phải là ngày nào cũng phải viết và nhớ ngay từ mới của ngày đó.

- Bước 4. 10 phút: Làm bài tập về nhà. Việc làm bài tập về nhà chỉ hiệu quả sau khi con đã làm bước 1, 2, 3 nêu trên. Vì bài tập là thể hiện kết quả của ôn tập, nếu chưa ôn qua bước 1, 2, 3 thì làm bài tập cũng không giúp tiến bộ hơn. Đó là lý do tại sao nhiều bạn học sinh đi học tiếng Anh vài năm nhưng không làm bước 1, 2, 3 hàng ngày mà chỉ làm bước 4 và kết quả là bài tập luôn hoàn thành mà không lên được level tiếng Anh.

Các lưu ý:

- Hãy nhớ là nếu con có từ mới không biết thì mình cho con tra từ điển, nghe từ điển đọc phát âm.

- Khi bố mẹ không biết tiếng Anh thì nên bổ sung thêm phần mềm Razkids để cho các con đọc hàng ngày (có đủ cả phần đọc mẫu cho con nghe, con đọc lại bằng lời, con trả lời câu hỏi xem có hiểu không) như vậy cha mẹ không phải dạy mà có phần mềm hướng dẫn đọc.

- Ngoài Razkids hiện còn có nhiều chương trình tiếng Anh online hỗ trợ thêm cho con như Brain pop ESL, tiếng Anh online 1, 2, 3, nhưng nên nhớ, các phần mềm bổ trợ này có thể học thêm mỗi ngày 20 phút để củng cố thêm cho con, không thể có gì thay thế 4 bước 1, 2, 3, 4 nêu trên.

- Thời gian đầu khi con 5, 6 tuổi bố mẹ phải ngồi kèm hỗ trợ nhiều do con chưa giỏi các thao tác bật máy, tra từ điển. Nhưng lên lớp 2 thì phải dạy được con cách bật máy tính (file nghe để ở Desktop cho dễ mở), dạy con cách tra từ điển, dạy con thuộc quy trình 4 bước. Hàng ngày phụ huynh chỉ cần kiểm tra con đã có làm đủ 4 bước quy trình tự học tiếng Anh ở nhà là được.

- Sau khi con lên lớp 2, con đã thạo việc bật máy, nhớ quy trình học thì bố mẹ không cần ngồi cạnh nữa mà chỉ kiểm soát con thực hiện quy trình đủ 4 bước và yêu cầu con mở ra cho mẹ kiểm tra xem con xong bài chưa, mở ra đọc lại cho mẹ các đoạn hội thoại, chữ, CD xem con đã nhớ bài đã học chưa. Nếu con không tự làm được nghiêm túc nên có hình phạt và nếu con tự giác làm tốt nên có phần thưởng cho con.

"Các học sinh chỗ mình chỉ nhờ mỗi ngày 30 - 45 phút thần thánh này mà sau 6 năm đã tự tin giao tiếp tiếng Anh", chị Liên chia sẻ.