Những vụ cháy nghiêm trọng do đốm lửa hàn xì

Vụ cháy nhà dân tại số 231 phố Quan Hoa, phường Quan Hoa, quận Cầu Giấy (Hà Nội) xảy ra vào khoảng gần 14 giờ ngày 1/8 đã khiến 3 cán bộ, chiến sỹ cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn hy sinh. 

Thông tin sơ bộ ban đầu, đám cháy xuất phát từ khu vực tầng 6 ngôi nhà cao 6 tầng (trước kinh doanh karaoke) đang dừng hoạt động để sửa chữa. Nguyên nhân cháy ban đầu xác định do quá trình hàn xì, dẫn tới hỏa hoạn.

Đây không phải là lần đầu tiên những vụ hàn xì là nguyên nhân của những đám cháy gây hậu quả nghiêm trọng. 

Hàn, cắt kim loại phát ra tia lửa điện là một trong những ẩn họa gây cháy nổ nhất. Năm 2017, một vụ cháy nổ liên quan đến hàn, xì tại một xưởng bánh kẹo ở Hoài Đức - Hà Nội từng gây xôn xao dư luận. Nguyên nhân được cho là do thợ sửa hàn xì bắn tia lửa điện vào trần gác xép được ghép bằng xốp, xung quanh lại có nhiều vật liệu dễ cháy nên ngọn lửa bốc lớn, cháy lan nhanh... Vụ việc không chỉ gây thiệt hại lớn về tài sản cho người kinh doanh, mà còn gây thiệt hại lớn về tính mạng con người khi có đến 8 người đã tử vọng tại đám cháy.

Hiện trường vụ cháy ở Hoài Đức.

Một vụ khác ở ở Zone 9 Hà Nội năm 2013 đã khiến 6 người thiệt mạng, nhiều người bất tỉnh.  Nguyên nhân do nhóm thợ 10 người đang cải tạo một khu vực trong Zone 9 để làm quán café. Do bất cẩn, lửa hàn đã bắn vào đống vật liệu thi công có nhiều tấm xốp. Dù lửa chỉ bùng lên dữ dội khoảng 30 phút và được khống chế ngay sau đó, nhưng lượng tấm mút, xốp lớn nên khói đen đặc quánh và rất độc. 

Vụ cháy lớn gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng xảy ra tại nhà số 68 phố Trần Thái Tông, phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy, TP Hà Nội, khiến 13 người tử vong ngày 1/11/2016 được xác định nguyên nhân do hàn xì.

Nguy cơ cháy nổ tiềm ẩn

Theo thống kê, Hà Nội hiện có gần 5000 cơ sở hàn cắt kim loại nhỏ lẻ, với hơn 12.000 lao động. Ở các cơ sở hàn cắt kim loại việc huấn luyện kiến thức phòng cháy chữa cháy còn hạn chế.

Ngoài ra, trong quá trình hàn cắt, nhiều nơi đã không cử người trông coi hoặc chỉ ít người trông coi, không có biện pháp cách ly các vật liệu và hàng hóa dễ cháy ra khỏi khu vực hàn cắt.

Ở nhiều nơi việc huấn luyện về nghiệp vụ PCCC rất hạn chế, công nhân không được tập huấn nghiệp vụ chuyên môn về PCCC. Khi hàn cắt kim loại không có các biện pháp an toàn PCCC. Sử dụng các thiết bị hàn cắt (bình O2, gas, C2H2…) không đảm bảo an toàn…

Nhiều người trong cuộc cũng đều nhận định T công tác quản lý, đảm bảo an toàn PCCC đối với hoạt động này còn nhiều khó khăn. Người trực tiếp tổ chức hàn cắt kim loại thường không được trang bị những kiến thức cơ bản về PCCC; không nắm được những đặc tính nguy hiểm cháy nổ của hàn cắt kim loại; không biết các biện pháp phòng ngừa sự cố cháy nổ.

Khi xảy ra sự cố, thợ hàn cắt kim loại cũng không biết sử dụng các loại dụng cụ, phương tiện chữa cháy tại chỗ nên thường không giữ được bình tĩnh, lúng túng, sợ hãi; không biết cách xử lý để dập tắt đám cháy ngay khi mới phát sinh, thậm chí còn bỏ chạy khiến đám cháy lan nhanh dẫn đến cháy lớn, gây ra những hậu quả khó lường. 

Làm sao để giảm thiểu thiệt hại? 

Sự việc đau lòng ngày 1/8 một lần nữa khiến nhiều người dân đặt câu hỏi về mức độ an toàn từ những đốm lửa hàn xì. Thực tế, nếu tuân thủ quy trình, đảm bảo các nguyên tắc an toàn, nguy cơ cháy nổ hoàn toàn có thể giảm xuống đáng kể. 

Trung tá Nguyễn Hùng Nam, Phó trưởng Công an quận Hoàng Mai (Hà Nội) nhận định: "Người đứng đầu các cơ sở phải nêu cao trách nhiệm về PCCC, quan tâm và đầu tư cho công tác PCCC. Ban hành nội quy, quy định an toàn PCCC, quy trình hàn cắt kim loại an toàn trong quá trình hàn cắt. Trong quá trình hàn cắt kim loại phải tổ chức che chắn bằng các vật liệu không cháy.

Trang bị các phương tiện PCCC cần thiết như bình chữa cháy tại khu vực hàn cắt để có thể xử lý kịp thời khi có sự cố cháy nổ xảy ra. Thợ hàn phải được tập huấn về nghiệp vụ PCCC, nắm vững đặc điểm nguy hiểm cháy nổ trong hàn cắt kim loại, biết sử dụng thành thạo các loại phương tiện PCCC tại chỗ để có thể dập tắt được đám cháy ngay khi mới phát sinh".

Bên cạnh đó, để đảm bảo an toàn PCCC liên quan đến các hoạt động hàn cắt kim loại, những cán bộ lực lượng cảnh sát PCCC đều chung ý kiến rằng, các cơ quan chức năng, nhất là chính quyền cơ sở, công an phường phải vào cuộc để kiểm tra và kiên quyết xử phạt những trường hợp làm trái quy định. Bên cạnh đó, cũng cần phải xử lý nghiêm cả những người thuê thợ hàn không có chứng chỉ hành nghề. Đặc biệt, phải xử lý thật nặng đối với chủ cơ sở sản xuất kinh doanh không triển khai các phương án PCCC và cứu nạn cứu hộ với cơ sở của mình.

Một vấn đề đặc biệt quan trọng là bản thân các chủ cơ sở sản xuất, kinh doanh phải quán triệt các yêu cầu kỹ thuật để đảm bảo an toàn trong phòng cháy, chữa cháy. Đặc biệt  trong các giải pháp kỹ thuật là loại trừ nguồn nhiệt sinh ra do hàn, tránh tiếp xúc trực tiếp với các vật liệu dễ cháy.

Việc trang bị đầy đủ các kĩ năng cơ bản cần thiết cho người lao động là điều vô cùng quan trọng vì các tai nạn lao động có thể xảy đến bắt cứ lúc nào. Vì thế, cần sự chuẩn bị kĩ càng nhất để đối phó trước các tình huống bất ngờ có thể xảy ra nhất. Thực hiện huấn luyện an toàn trong hàn cắt kim loại giúp giảm thiểu tối đa các nguy cơ tai nạn và nâng cao các biện pháp đề phòng trong quá trình làm việc.

Việc thực hiện huấn luyện an toàn trong hàn cắt kim loại không chỉ biện pháp giúp nâng cao an toàn cho người lao động, mà còn đem đến nhiều lợi ích dài hạn cho doanh nghiệp. Các chi phí sẽ được giảm thiểu đáng kể và việc vận hành vẫn hoạt động trơn chu, hiệu suất lao động luôn được đảm bảo.

Ảnh minh họa.

Người lao động khi làm việc trong lĩnh vực này phải đối mặt với rất nhiều rủi ro không thể lường trước như nguy cơ nhiễm độc khói bụi hoặc khí gas, nguy cơ bị bỏng hoặc cháy nổ do tiếp xúc thường xuyên với các kim loại nóng, hoặc các tia cực tím, nguy cơ bị điện giật vì phải sử dụng các loại máy móc có công suất điện rất cao, nguy cơ bị cháy rất cao vì trong quá trình hàn cắt luôn tạo ra các tia lửa điện....

Chính vì thế, doanh nghiệp phải nghiêm túc trang bị cho đội ngũ nhân công những kĩ năng cơ bản để bảo vệ bản thân cũng như mọi người khi có trường hợp nguy cấp xảy ra.

Cách đảm bảo an toàn trong hàn cắt kim loại

 - Mặc quần áo bảo hộ lao động và mang bao tay phù hợp. Quần áo bảo hộ theo tiêu chuẩn là loại túi có nắp và cao cổ để hàn xì không thể bắn lên da.

 - Các vật liệu dễ cháy nổ phải đặt cách xa nơi làm việc ( khoảng cách tối thiểu là 10m). Cần có các phương án phòng cháy cụ thể nhất để đảm bảo an toàn chát nổ như: sử dụng tấm phủ chịu nhiệt để bảo quản các vật liệu dễ cháy nổ. Cần cử một người phụ trách để giám sát quá trình làm việc an toàn nhất.

- Các loại máy hàn cắt và các thiết bị cần phải được thường xuyên kiểm tra định kì.

 - Công nhân phải được trang bị các loại mặt nạ hàn, thiết bị thở khi thực hiện thao tác vì khói hàn rất độc hại. Cần có người quản lý để thiết lập các bảng phiếu an toàn.

 Việc áp dụng các tiêu chuẩn cơ bản trong huân luyện an toàn sẽ giúp chúng ta đề phòng được các vấn đề nguy hiểm, nắm rõ được những tiềm tàng nguy hiểm trong quá trình làm việc,..