Trong cuốn lịch vạn sự cũ kỹ mà bà hay treo nơi góc bếp, thi thoảng bà lại lấy bút đỏ khoanh tròn vài ngày rồi dặn con cháu: "Hôm nay ngày Vãng Vong, đi đứng cẩn thận, bớt nói lời to tiếng". Ngày Vãng Vong trong tâm thức người Việt không chỉ là một khái niệm phong thủy khô khan về ngày xấu, mà nó giống như một nốt trầm, một khoảng lặng bắt buộc giữa nhịp sống sôi động. Đó là ngày mà năng lượng đất trời khuyên chúng ta nên thu mình lại, giữ tâm tĩnh lặng để tránh những mất mát, chia ly hay những điều không như ý. Vậy thực hư ngày Vãng Vong là gì và chúng ta nên đối diện với nó thế nào cho nhẹ lòng?

Chúng ta thường nghe ông bà, cha mẹ nhắc về những ngày "hoàng đạo" để cưới hỏi, động thổ, nhưng ít khi để ý kỹ đến những ngày được dặn dò phải kiêng khem như ngày Vãng Vong. Nếu cắt nghĩa một cách mộc mạc nhất theo chiết tự Hán Nôm, "Vãng" có nghĩa là đi, là đã qua; còn "Vong" mang hàm ý mất mát, hư hao, hoặc cũng có thể hiểu là sự hiện diện của những điều thuộc về thế giới vô hình. Gộp lại, "Vãng Vong" gợi lên một cảm giác về sự ra đi không trở lại, sự chia ly hoặc những kết cục không trọn vẹn. 

Chính vì cái tên mang sắc thái buồn bã ấy mà trong dân gian, ngày này được liệt vào danh sách những ngày "Bách kỵ" tức là trăm sự đều nên tránh. Người xưa tin rằng, vào ngày Vãng Vong, trường năng lượng của đất trời không ổn định, hành khí hỗn loạn, dễ khiến con người ta nảy sinh tâm tính nóng nảy, hoặc gặp những tai bay vạ gió nếu cứ cố chấp khởi sự những việc quan trọng.

Hãy tưởng tượng dòng chảy cuộc đời như một con sông, có khúc êm đềm thì cũng có khúc quanh co, nước xoáy. Ngày Vãng Vong chính là những khúc nước xoáy ấy. Nó không hiện ra để hù dọa con người, mà để nhắc nhở người chèo thuyền phải đi chậm lại, quan sát kỹ hơn và chắc tay chèo hơn. 

Theo cách tính truyền miệng từ bao đời nay, mỗi tháng âm lịch đều có những ngày Vãng Vong cố định ứng với các địa chi. Ví như tháng Giêng kỵ ngày Tỵ, tháng Hai kỵ ngày Tý, tháng Ba kỵ ngày Mùi... Những quy luật này được đúc kết từ sự quan sát tinh tường của người xưa về sự vận hành của vũ trụ, khi mà sự tương tác giữa các yếu tố ngũ hành tạo ra sự xung khắc, dễ dẫn đến đổ vỡ. 

Vì thế, vào những ngày này, người ta thường tránh ký kết hợp đồng, tránh xuất hành đi xa, kỵ việc cưới gả hay khai trương cửa hàng. Đơn giản là bởi ai cũng mong muốn sự khởi đầu được suôn sẻ, viên mãn, chẳng ai muốn gieo hạt mầm hy vọng vào một ngày mà đất trời báo hiệu sự "mất mát" hay "ra đi".

Tuy nhiên, nhìn nhận ở một góc độ tâm linh gần gũi và nhân văn hơn, ngày Vãng Vong không nên bị xem là một "ngày đen đủi" đáng sợ. Trong nếp sống hiện đại hối hả, khi chúng ta cứ mải miết chạy theo những deadline, những chuyến đi, những cuộc vui không hồi kết, thì ngày Vãng Vong xuất hiện như một cái thắng (phanh) cần thiết. Đó là lúc vũ trụ bảo bạn: "Hãy nghỉ ngơi đi". Thay vì lo sợ, hãy coi ngày Vãng Vong là ngày để quay về bên trong. Nếu ngày thường bạn hướng ngoại, xông pha, thì ngày này hãy dành thời gian chăm sóc cho chính ngôi nhà và tâm hồn mình.

Tôi từng thấy mẹ tôi, mỗi khi xem lịch thấy ngày Vãng Vong, bà không hề sợ hãi mà chỉ thay đổi cách sinh hoạt trong ngày hôm đó. Thay vì đi chợ xa, bà nấu mâm cơm đơn giản với những gì có sẵn trong vườn. Thay vì tranh luận đúng sai với hàng xóm hay con cái, bà chọn sự im lặng và nụ cười xòa. Bà bảo, ngày này "khí" nó xấu, mình càng động thì càng dễ vỡ, chi bằng cứ tĩnh tại thì vạn sự sẽ an. 

Bài học của người xưa đôi khi chỉ giản dị như thế: Lấy tĩnh chế động. Vào ngày Vãng Vong, nếu có việc bắt buộc phải làm, hãy làm với sự cẩn trọng cao độ, giữ một cái đầu lạnh và một trái tim nóng. Còn nếu có thể hoãn lại, hãy dành thời gian đó để dọn dẹp ban thờ gia tiên, thắp một nén nhang trầm, hay đơn giản là ngồi uống một tách trà, đọc một cuốn sách. Đó cũng là cách để "hóa giải" cái xấu của ngày Vãng Vong, biến sự hung hiểm thành sự bình an.

Một khía cạnh khác của ngày Vãng Vong mà ít người trẻ để ý, đó là sự kết nối với người đã khuất. Chữ "Vong" còn gợi nhắc đến vong linh. Có quan niệm cho rằng vào những ngày này, ranh giới giữa hai thế giới trở nên mong manh hơn. Vì thế, đây là thời điểm rất tốt để làm việc thiện, phóng sinh, hoặc hồi hướng công đức cho ông bà tổ tiên. Đừng nhìn ngày Vãng Vong bằng con mắt sợ hãi của sự mê tín, hãy nhìn nó bằng đôi mắt của lòng hiếu thảo và sự biết ơn. Một lời cầu nguyện chân thành, một hành động giúp đỡ người khó khăn trong ngày này dường như cũng mang lại sự nhẹ nhõm lạ kỳ, như thể ta được tổ tiên che chở, đỡ đần cho những tai ách đi qua.

Cuối cùng, dù là ngày Vãng Vong, ngày Tam Nương hay ngày Nguyệt Kỵ, thì yếu tố quyết định vận mệnh vẫn nằm ở chính thái độ sống của mỗi người. "Đức năng thắng số" – câu nói ấy chưa bao giờ sai. Nếu tâm ta sáng, lòng ta thiện, hành động ta cẩn trọng, thì ngày nào cũng là ngày tốt, ngày nào cũng là ngày lành. Biết về ngày Vãng Vong không phải để tự trói buộc mình trong nỗi lo âu, mà để biết cách sống nương theo tự nhiên, biết lúc nào nên tiến, lúc nào nên lùi. Hãy đón nhận ngày Vãng Vong như một nốt lặng trầm lắng trong bản nhạc cuộc đời, để sau nốt lặng ấy, những giai điệu vui tươi tiếp theo sẽ càng thêm rực rỡ và thăng hoa. Cứ an nhiên mà sống, rồi mọi chuyện sẽ ổn, ngay cả trong những ngày được cho là "xấu" nhất.

Để tránh những ngày năng lượng không tốt, dân gian đã đúc kết quy luật tính ngày Vãng Vong dựa trên địa chi của từng tháng. Bạn có thể tra lịch vạn niên hoặc lịch trên điện thoại để đối chiếu: