Đặc điểm của nước tiểu có thể phản ánh nhiều điều về sức khỏe mỗi người, nhất là với thận. Bởi vì vai trò quan trọng nhất của thận đó là lọc máu và các chất thải trong cơ thể. Khi đi qua thận, protein cũng như tế bào máu sẽ được giữ lại, còn chất cặn bã sẽ được tách ra khỏi máu, đi tới dịch lọc và tạo nước tiểu.

Chúng ta đi tiểu nhiều lần mỗi ngày nhưng ít ai hình thành được thói quen tự kiểm tra nước tiểu của mình. Nếu nhận thấy 3 dấu hiệu này khi đi tiểu tức là bạn đang sở hữu quả thận khỏe mạnh, còn ngược lại thì tốt nhất là nên sớm đi thăm khám:

1. Nước tiểu trong và ít hoặc không có bọt

Chưa kể tới màu sắc, tính chất của nước tiểu ở người thận khỏe sẽ trong. Tức là tính chất của nước tiểu sẽ lỏng như nước chứ không dính hoặc đặc/nhớt, đặc biệt là sẽ không có vẩn đục, cặn, máu, cục máu đông, dị vật lạ…

Kiểm tra nước tiểu giúp bạn phát hiện sớm nhiều vấn đề sức khỏe (Ảnh minh họa)

Bên cạnh đó, người thận khỏe sẽ bài thải ra nước tiểu hoàn toàn không có bọt hoặc chỉ có 1 chút bọt. Lưu ý, ngay cả khi bề mặt nước tiểu xuất hiện một lớp bọt mịn và thì nó cũng sẽ biến mất trong thời gian ngắn. Nhưng nếu bọt nước tiểu nhiều hoặc/và không biến mất trong thời gian dài thì có thể hàm lượng protein trong nước tiểu quá cao, có thể là dấu hiệu của bệnh thận là phổ biến nhất.  Một số trường hợp cũng có thể do tiểu đường, cao huyết áp, rối loạn chức năng tình dục (xuất tinh ngược).

2. Không có mùi lạ trong nước tiểu

Thông thường, người thận khỏe sẽ có nước tiểu trong, màu vàng nhạt tới hổ phách cà chỉ có mùi khai nhẹ đặc trưng. Đương nhiên, mùi nước tiểu cũng có thể bị ảnh hưởng bởi thực phẩm ăn vào, nhưng chỉ cần điều chỉnh ăn uống là sẽ trở lại bình thường hoặc cũng không quá 48 giờ. Còn với người mắc bệnh thận, thận suy yếu thì không như vậy.

Các bệnh về thận gây ra triệu chứng nước tiểu biến đổi toàn diện từ lượng, màu, mùi, trạng thái. Bệnh sỏi thận khiến nước tiểu khai nồng nặc hoặc hôi kèm mùi kim loại gỉ sét. Viêm thận, suy thận thì làm nước tiểu hôi và hơi tanh. Bệnh nhân ung thư thận có mùi hôi khó chịu, thậm chí gây buồn nôn hoặc mùi như trứng thối trong nước tiểu. Thường kết hợp với tiểu lẫn máu, nước tiểu đen hoặc nâu và nhớt hơn bình thường.

Một số bệnh lý về gan cũng có thể làm nước tiểu hôi tanh do rối loạn chuyển hóa bilirubin và tích tụ methionine. Sẽ thường đi kèm với chán ăn, vàng da hoặc/và mắt, màu nước tiểu đậm hơn. Còn bệnh tiểu đường khiến nước tiểu có mùi ngòn ngọt khác lạ. Rò bàng quang, viêm cơ quan sinh dục hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu cũng có thể khiến nước tiểu trở nên rất khai.

3. Màu sắc nước tiểu bình thường

Màu sắc của nước tiểu thông thường có màu vàng nhạt đến màu hổ phách đậm. Sở dĩ chúng có màu sắc là do sắc tố urochrome và tùy theo độ đậm đặc hay pha loãng mà nước tiểu sẽ có màu sắc khác nhau.

Tuy nhiên vì nhiều nguyên nhân khác nhau, màu sắc nước tiểu có thể thay đổi thành nhiều màu khác nhau. Việc màu sắc nước tiểu bất thường có thể là tiếng chuông cảnh báo cho tình trạng sức khỏe mà phổ biến nhất là bệnh về thận.

Màu sắc của nước tiểu phản ánh rất rõ tình trạng sức khỏe của thận (Ảnh minh họa)

Nếu nước tiểu của bạn có màu trắng đục có thể là do sỏi thận hoặc nhiễm trùng nặng. Nước tiểu có màu rất nhạt, trong như nước lọc hãy cảnh giác với đái tháo nhạt hoặc rối loạn chức năng thận. Nước tiểu màu cam hoặc vàng quá đậm, kéo dài cả ngày chứ không phải mỗi sáng sớm có thể là do suy thận.

Đặc biệt, nếu đi tiểu ra màu đỏ, hồng, đen hay nâu đậm thì bạn nên cảnh giác cao độ với bệnh thận nghiêm trọng, bao gồm cả suy thận cấp và ung thư thận nguy hiểm tính mạng. Đặc biệt là nếu bạn tiểu ra chất lỏng giống như máu.

Ngoài ra, chấn thương cơ, phì đại tiền liệt tuyến, thiếu máu tán huyết, rối loạn di truyền hồng cầu porphyria… cũng có thể gây ra nước tiểu màu đậm và lẫn máu. Nên tốt nhất là hãy tới bệnh viện kiểm tra để điều trị kịp thời.

Nguồn và ảnh: Sohu, Health People, QQ