Chào mừng kỷ niệm 71 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2025), Viện Phim Việt Nam tổ chức Những ngày phim Việt Nam từ ngày 8 đến 10/10 tại Hà Nội. Ba bộ phim được chọn chiếu trong dịp này là Phía Bắc Thủ Đô (đạo diễn Huy Thành), Long Thành cầm giả ca (đạo diễn Đào Bá Sơn) và Hà Nội 12 ngày đêm (đạo diễn Bùi Đình Hạc), những tác phẩm có giá trị đặc biệt về nghệ thuật và lịch sử, đều được Viện lưu trữ, bảo quản nghiêm ngặt trong kho phim quốc gia.

Khán giả tìm lại ký ức

Rạp không còn ghế trống trong buổi chiếu phim "Long cầm thành giả ca". Ảnh: Hoàng Toàn

Ra đời năm 1977, Phía Bắc Thủ Đô là một trong những bộ phim tiêu biểu về đề tài chiến tranh cách mạng, khắc họa tinh thần kiên cường của người Hà Nội trong những năm tháng khốc liệt. Câu chuyện về những chiến sĩ tự vệ Nhà máy điện Yên Phụ – Tuấn, Hà, bác Phong được kể giản dị mà lay động. Họ là những con người bình thường nhưng sẵn sàng hy sinh cho dòng điện sáng mãi giữa bầu trời rực lửa bom đạn.

Bộ phim có sự tham gia của các diễn viên Hoàng Sơn, Sao Mai, Roland Renaud, Zibulski Marc... Dưới bàn tay đạo diễn Huy Thành, hình ảnh người công nhân và chiến sĩ Thủ đô hiện lên mộc mạc, chân thực mà anh hùng. Phía Bắc Thủ Đô không chỉ là tác phẩm nghệ thuật mà còn là chứng nhân điện ảnh của một thời kỳ lịch sử bi tráng.

Nếu Phía Bắc Thủ Đô tái hiện Hà Nội trong khói lửa chiến tranh, thì Long Thành cầm giả ca (sản xuất năm 2010) lại đưa người xem trở về Hà Nội của hơn hai thế kỷ trước ,nơi tài hoa, duyên dáng và bi kịch hòa quyện trong không gian văn hóa Thăng Long.

Khán giả chăm chú dõi theo số phận các nhân vật trong phim

Lấy cảm hứng từ bài thơ cùng tên của thi hào Nguyễn Du, bộ phim kể về mối tình diễm lệ giữa Tố Như – nhà thơ lớn của dân tộc  và nàng Cầm, người ca kỹ tài sắc. Với sự tham gia của Quách Ngọc Ngoan, Nhật Kim Anh, Trần Lực, Bùi Bài Bình…, tác phẩm đem đến những khuôn hình đẹp như tranh, lắng đọng nỗi buồn nhân thế và niềm thương cảm cho thân phận người nghệ sĩ.

Bộ phim đã giành Giải Cánh diều vàng 2010 cho phim truyện nhựa xuất sắc cùng nhiều giải thưởng khác, là minh chứng cho sức sống của điện ảnh Việt trong việc khai thác đề tài văn hóa – lịch sử dân tộc.

Hà Nội 12 ngày đêm (2002) của đạo diễn Bùi Đình Hạc thì tái hiện lại chiến dịch “Điện Biên Phủ trên không” tháng 12/1972, trận chiến đã làm nên huyền thoại của Thủ đô. Với các diễn viên Quốc Tuấn, Nhật Mai, Xuân Tùng, Chiều Xuân… bộ phim tái hiện chân thực những ngày Hà Nội phải đối mặt với bom B-52, khi cả thành phố biến thành chiến hào. Không chỉ ghi lại khung cảnh bi tráng của chiến đấu và hy sinh, Hà Nội 12 ngày đêm còn khắc họa tinh thần quật cường, niềm tin và tình yêu đất nước của người dân Thủ đô. Bộ phim là bản anh hùng ca điện ảnh, góp phần củng cố lòng tự hào và ý chí dân tộc qua từng thước phim.

Nhiều khán giả cao tuổi cho biết họ là khán giả thường xuyên đến xem phim tại Rạp chiếu của Viện phim Việt Nam.

Dù các bộ phim được sản xuất cách đây hàng chục năm, nhưng Những ngày phim Việt Nam vẫn thu hút đông đảo khán giả. Tại buổi chiếu Long Thành cầm giả ca (sáng 9/10), rạp chiếu chật kín, nhiều ghế phụ được bố trí thêm, khán giả ngồi tràn cả lối đi. Những tiếng vỗ tay, những ánh mắt xúc động khi ánh đèn bật sáng là minh chứng cho sức sống bền bỉ của điện ảnh Việt Nam, nơi ký ức và nghệ thuật cùng hòa quyện.

Phần đông khán giả là những người lớn tuổi, từng sống trong thời kỳ chiến tranh hoặc gắn bó sâu sắc với Hà Nội. Nhiều người chia sẻ rằng họ đã từng xem Hà Nội 12 ngày đêm qua truyền hình, nhưng được thưởng thức lại trên màn ảnh rộng, trong không gian rạp chiếu chuyên nghiệp, là một trải nghiệm đầy xúc động  như được trở lại với một phần ký ức tuổi trẻ.

Nỗ lực bền bỉ của Viện Phim Việt Nam

Là đơn vị lưu trữ quốc gia về điện ảnh, Viện Phim Việt Nam đang nắm giữ hàng chục nghìn cuốn phim, trong đó có nhiều tư liệu quý hiếm về lịch sử và văn hóa Việt Nam. Trong nhiều năm qua, Viện không chỉ thực hiện công tác bảo quản, phục chế, số hóa mà còn chủ động khai thác, phổ biến đến công chúng những bộ phim có giá trị nghệ thuật và tư liệu. Các đợt chiếu phim được tổ chức thường xuyên tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và nhiều tỉnh, thành, nhân dịp các ngày lễ lớn của đất nước.

Hơn 20 ngàn tên phim đang được lưu trữ tại Viện phim Việt Nam

Những hoạt động này không chỉ giúp khán giả có cơ hội tiếp cận lại những tác phẩm điện ảnh kinh điển, mà còn lan tỏa tình yêu điện ảnh dân tộc, góp phần bảo tồn và phát huy di sản văn hóa Việt Nam qua ngôn ngữ hình ảnh.

Trong bối cảnh dòng chảy công nghiệp điện ảnh hiện đại ngày càng sôi động, việc Viện Phim Việt Nam bền bỉ bảo vệ, khôi phục và giới thiệu những bộ phim cũ chính là một hành động tri ân với lịch sử và với khán giả. Mỗi bộ phim được chiếu lại không chỉ là câu chuyện quá khứ, mà còn là cầu nối giữa các thế hệ, giúp người xem hôm nay hiểu hơn về giá trị của hòa bình, lòng yêu nước và bản sắc Hà Nội.

Những ngày phim Việt Nam kỷ niệm 71 năm Giải phóng Thủ đô là một minh chứng cho tinh thần gìn giữ và phát huy di sản điện ảnh. Từ Phía Bắc Thủ Đô thấm đẫm khói lửa chiến tranh, Long Thành cầm giả ca đậm chất văn hóa Thăng Long, đến Hà Nội 12 ngày đêm hào hùng – tất cả đã hòa chung trong một bản giao hưởng điện ảnh về Hà Nội, thành phố của ký ức, của tình người và của niềm kiêu hãnh dân tộc.

Bằng những nỗ lực thầm lặng nhưng bền bỉ, Viện Phim Việt Nam đang tiếp tục hành trình lưu giữ, phục hồi và lan tỏa những giá trị quý báu của điện ảnh nước nhà để mỗi thước phim trở thành nhịp cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa ký ức và tương lai.