Phát hiện 3 biến thể khác biệt của SARS-CoV-2 trên toàn thế giới

Các loại virus A, B và C đều có nguồn gốc từ mầm bệnh được tìm thấy đầu tiên ở loài dơi nhưng đã tiến hóa theo những cách khác nhau, theo báo cáo của các nhà di truyền học người Anh và Đức

Còn theo các nhà dịch tễ học Trung Quốc, các phát hiện cho thấy virus đã trở nên thích nghi tốt với sự lây truyền của con người và đột biến khi nó lây lan.

Các nhà di truyền học từ Anh và Đức đã vạch ra con đường tiến hóa của virus corona, nguyên nhân gây ra Covid-19 và xác định hiện tại có biến thể của SARS-CoV-2 lan rộng trên toàn thế giới.

Việc phát hiện ra cách các biến thể được hình thành và sau đó lan rộng có thể giúp các nhà khoa học xác định nguồn gốc của nó và giải thích lý do tại sao nó rất dễ lây lan.

Các nhà nghiên cứu đã phân tích 160 bộ gen hoàn chỉnh của virus đầu tiên được lấy ở bệnh nhân từ ngày 24/12 đến ngày 4/3, sau đó tái tạo lại con đường tiến hóa ban đầu của COVID-19 ở người thông qua các đột biến của nó.

Phát hiện 3 biến thể khác biệt của SARS-CoV-2 trên toàn thế giới

Để tìm hiểu rõ hơn, Tiến sĩ Forster, nhà di truyền học tại Đại học Cambridge và là tác giả chính của nghiên cứu cho biết, các nhà khoa học đã sử dụng thuật toán mạng lưới toán học để trực quan hóa rất nhiều cây tiến hóa cùng lúc. Kỹ thuật này trước đó được biết đến để lập bản đồ các dịch chuyển của quần thể người tiền sử thông qua DNA. Đây là lần đầu tiên kỹ thuật này được sử dụng để theo dõi các con đường lây nhiễm của một loại virus corona như SARS-CoV-2.

Nhóm nghiên cứu đã dán nhãn ba biến thể A, B và C. Qua phân tích cho thấy biến chủng gốc loại A truyền từ dơi qua vật chủ trung gian là tê tê sang con người không phổ biển tại Trung Quốc và là tâm chấn của đợt bùng phát ban đầu,  nhưng không phổ biến. 

Biến chủng loại A chủ yếu phổ biến ở Mỹ và Australia. Mỹ hiện có hơn 400.000 ca mắc Covid-19. 2/3 số mẫu xét nghiệm liên quan đến biến chủng loại A, nhưng bệnh nhân bị nhiễm chủng này chủ yếu là ở khu vực Bờ Tây, chứ không phải ở New York.

Các biến thể phổ biến nhất được tìm thấy ở Vũ Hán là loại B, nghiên cứu cho biết, mặc dù điều này dường như không đi xa hơn Đông Á trước khi đột biến, các nhà khoa học cho rằng chúng liên tục biến đổi để vượt qua sức đề kháng của hệ thống miễn dịch ở các cộng đồng khác nhau.

Cuối cùng, loại C là biến thể được tìm thấy thường xuyên nhất ở châu Âu dựa trên các trường hợp ở Pháp, Ý, Thụy Điển và Anh. Nó đã không được phát hiện ở bất kỳ bệnh nhân nào ở Trung Quốc đại lục, mặc dù đã được tìm thấy trong các mẫu từ Singapore, Hồng Kông và Hàn Quốc, nghiên cứu cho biết.

Virus SARS-CoV-2 có 3 biến thể khác biệt nhưng lại liên quan chặt chẽ với nhau
Virus SARS-CoV-2 có 3 biến thể khác biệt nhưng lại liên quan chặt chẽ với nhau

Các nhà khoa học đã đưa ra kết luận rằng biến thể A là căn nguyên của sự bùng phát vì nó liên quan chặt chẽ nhất với virus được tìm thấy ở dơi và tê tê. Loại B có nguồn gốc từ A, được phân tách bằng hai đột biến, trong khi hình ảnh được công bố trên tạp chí PNAS, ban đầu cho rằng biến chủng loại C là phổ biến nhất tại châu Âu, nhưng các dữ liệu hiện tại lại cho thấy loại B đang lây lan mạnh mẽ hơn.

Theo tiến sĩ Peter Forster, biến chủng loại A ban đầu đã bị biến đổi thành loại B ở Trung Quốc, nhưng loại C - "đời con" của loại B đã phát triển ở bên ngoài quốc gia này. Tiến sĩ Forster cũng thừa nhận các nhà khoa học chưa thể lý giải được làm thế nào mà biến chủng loại B lại có thể đẩy "tiền thân" của nó là chủng A sang một bên để trở thành biến chủng phổ biến nhất ở Trung Quốc.

Các nhà khoa học cho rằng những phát hiện của nghiên cứu này sẽ rất có ích để giúp dự đoán các điểm nóng trong tương lai về khả năng lây truyền bệnh và sự gia tăng của virus SARS-CoV-2.

Nguồn: SCMP

NGỌC CHÂU

Nâng cao chất lượng công tác chăm sóc sức khoẻ cán bộ Trung ương