Từ ngày 1/10/2025, phụ nữ độc thân tại Việt Nam sẽ có quyền chủ động tiếp cận kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) nếu có nguyện vọng sinh con, thay vì chỉ được thực hiện theo chỉ định chuyên môn như quy định trước đây.

Đây là điểm mới đáng chú ý trong Nghị định số 207 vừa được Chính phủ ban hành, quy định cụ thể về việc sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và các điều kiện thực hiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo. Nghị định này sẽ chính thức có hiệu lực từ đầu tháng 10 tới.

Quyền sinh con mở rộng cho phụ nữ độc thân

Theo Nghị định 207, kỹ thuật hỗ trợ sinh sản không chỉ áp dụng cho các cặp vợ chồng vô sinh hoặc có chỉ định y tế, mà còn được mở rộng cho phụ nữ độc thân, là nhóm đối tượng trước đây bị giới hạn bởi yêu cầu phải có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.

Nghị định 10/2015 trước đây đã quy định phụ nữ độc thân có quyền sinh con bằng kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Với lần thay đổi này, phụ nữ đơn thân chỉ cần có nguyện vọng là đã đủ điều kiện thực hiện kỹ thuật IVF.

Ảnh minh hoạ: Leah Newhouse

Đây được xem là một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của phụ nữ, khi bất kỳ phụ nữ độc thân nào có mong muốn làm mẹ từ nay đều có thể tiếp cận phương pháp IVF một cách hợp pháp và chủ động hơn. Trong trường hợp thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm và còn dư noãn, phụ nữ độc thân cũng có quyền hiến tặng số noãn này nếu không còn nhu cầu sử dụng.

Việc hiến tinh trùng, noãn hoặc phôi sẽ chỉ được thực hiện tại các cơ sở y tế được cấp phép lưu trữ. Theo quy định, mỗi mẫu tinh trùng, noãn hoặc phôi được hiến sẽ chỉ được sử dụng cho một người nhận hoặc một cặp vợ chồng.

Mối quan hệ giữa người hiến và người nhận cũng phải đảm bảo tính ẩn danh, không được tiết lộ danh tính nhằm đảm bảo quyền riêng tư cho cả hai bên.

Siết chặt điều kiện thực hiện mang thai hộ

Ngoài nội dung mở rộng quyền tiếp cận IVF cho phụ nữ độc thân, Nghị định còn đặt ra các yêu cầu nghiêm ngặt đối với các cơ sở y tế được phép thực hiện kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo. Cụ thể, cơ sở phải có ít nhất 2 năm kinh nghiệm thực hiện kỹ thuật IVF, với tối thiểu 500 chu kỳ IVF mỗi năm trong 2 năm gần nhất.

Ngoài ra, cơ sở phải bố trí đủ đội ngũ chuyên môn tư vấn gồm: Bác sĩ sản khoa (tư vấn y tế); Cử nhân luật hoặc tương đương (tư vấn pháp lý); Nhà tâm lý học có bằng đại học hoặc bác sĩ có chứng chỉ đào tạo tâm lý (tư vấn tâm lý). Các nhân sự này có thể là nhân viên trực thuộc cơ sở y tế hoặc hợp tác theo đúng quy định pháp luật hiện hành.

Việc mở rộng quyền được làm IVF cho phụ nữ độc thân được đánh giá là bước tiến quan trọng, không chỉ về mặt pháp lý mà còn trên bình diện xã hội nơi quyền sinh sản và quyền cá nhân ngày càng được chú trọng hơn. Nghị định 207 mở ra cơ hội để những phụ nữ không lập gia đình nhưng mong muốn có con hợp pháp, an toàn và chủ động thực hiện thiên chức làm mẹ theo nguyện vọng của riêng mình.