Saudi Arabia 'đi hai hàng' trong mối quan hệ với Mỹ và Trung Quốc

Bộ trưởng Ngoại gia Saudi Arabia cho biết, vương quốc này sẽ có mối quan hệ tốt với cả Mỹ và Trung Quốc sau khi Tổng thống Mỹ đến thăm nước này.

"Chúng tôi xây dựng mối quan hệ với tất cả mọi người; chúng tôi không coi cái này và không coi trọng cái kia", Bộ trưởng Ngoại giao Saudi Arabia Adel al-Jubeir nói CNBC trong một cuộc phỏng vấn tại Jeddah.

"Chúng tôi muốn có thể giao dịch với tất cả mọi người và chúng tôi muốn có thể tương tác với tất cả mọi người. Đây là những gì chúng tôi đã làm", al-Jubeir, người gần đây được bổ nhiệm làm đặc phái viên về các vấn đề khí hậu, cho biết.

Ả Rập Xê-út 'đi hai hàng' trong mối quan hệ với Mỹ và Trung Quốc - Ảnh 1.

Tổng thống Biden và Thái tử Mohammed bin Salman.

"Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của chúng tôi. Đó là một thị trường năng lượng khổng lồ và một thị trường khổng lồ trong tương lai. Và Trung Quốc là một nhà đầu tư lớn ở Saudi Arabia - Hoa Kỳ tất nhiên là đối tác số một của chúng tôi khi nói đến phối hợp an ninh và chính trị, cũng như đầu tư và thương mại giữa hai nước", ông nói thêm.

Cuộc phỏng vấn diễn ra trong bối cảnh TT Biden đã bị chỉ trích nhiều trong chuyến thăm Trung Đông, chuyến thăm đầu tiên của ông kể từ khi nhậm chức.

Tổng thống Biden được cho là đang thực hiện sứ mệnh khôi phục quan hệ với Saudi Arabia, một đồng minh chiến lược trong khoảng 80 năm, và một quốc gia mà ông đã dành nhiều năm để chỉ trích vì những vi phạm nhân quyền.

Tuy nhiên, đã có một sự thay đổi sau khi giá khí đốt tăng cao gây khó khăn cho người tiêu dùng Mỹ và một cuộc khủng hoảng lương thực do cuộc chiến của Nga ở Ukraina gây ra.

Ngoài ra, ông Biden cũng mong muốn đưa Saudi Arabia và Israel lại gần nhau hơn. TT Biden trong tuần này ca ngợi mối quan hệ lâu dài của Washington với Saudi Arabia và đi sâu vào giải thích lý do tại sao nó lại quan trọng đối với lợi ích của Hoa Kỳ.

Tổng thống Mỹ đã viết trên tờ Washington Post tuần trước rằng những lợi ích đó bao gồm ổn định và an ninh khu vực, chống khủng bố, một mặt trận thống nhất trong việc đối phó với Iran, ngừng bắn ở Yemen và ổn định thị trường dầu mỏ. Saudi Arabia cũng là người mua vũ khí hàng đầu của Washington.

Một mục tiêu khác của chính quyền ông Biden là thuyết phục các nước vùng Vịnh, vốn phụ thuộc vào Mỹ về thiết bị an ninh và quân sự, giúp cô lập Nga và Trung Quốc.

Sau nhiều năm cam kết không nhất quán từ Washington, bắt đầu với việc chính quyền Obama tuyên bố mong muốn "xoay trục" khỏi Trung Đông và chuyển hướng sang châu Á, các chính phủ trong khu vực đã mở rộng quan hệ với hai đối thủ là Hoa Kỳ - đặc biệt là Trung Quốc, quốc gia có mối quan hệ thương mại hàng đầu của Saudi Arabia.

Ả Rập Xê-út 'đi hai hàng' trong mối quan hệ với Mỹ và Trung Quốc - Ảnh 2.

Saudi Arabia cũng có quan hệ tốt với Trung Quốc.

Nhiều quan chức khu vực và các nhà phân tích đều cho rằng, không thể đổ lỗi cho các quốc gia này, đặc biệt khi Trung Quốc là một đối tác thương mại và nhà đầu tư béo bở như vậy.

Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất - mặc dù có mối quan hệ chặt chẽ với Washington, có các căn cứ quân sự của Mỹ và yêu cầu người Mỹ đào tạo để sử dụng các hệ thống vũ khí tương thích của Mỹ - nhưng đã mua máy bay không người lái gây sát thương từ Trung Quốc vì họ không thể nhận được chúng từ các đồng minh Mỹ do chính sách kiểm soát xuất khẩu nghiêm ngặt của Washington.

Washington hiện đang giữ lại một số vũ khí nhất định từ UAE vì lo ngại về mối quan hệ của họ với Trung Quốc.

Tuy nhiên, quy mô và chiều sâu tuyệt đối của các mối quan hệ chính trị, quân sự và kinh tế giữa Washington và Riyadh có nghĩa là cả hai bên đều có lợi ích rõ ràng trong việc duy trì mối quan hệ gần một thế kỷ qua.

"Với Hoa Kỳ, chúng tôi chia sẻ lịch sử và chúng tôi chia sẻ các vấn đề đương đại ... những thách thức trong khu vực liên quan đến Iran, Yemen, Iraq. Chúng tôi hỗ trợ Iraq, Syria, Lebanon, xây dựng tiến trình hòa bình, Sừng châu Phi, các nước G5 ... mối quan hệ của chúng tôi với Mỹ trong việc giải quyết những vấn đề này là rất quan trọng", ông al-Jubeir nói.

Điều quan trọng là "vì lợi ích chung của hai quốc gia và vì vậy mối quan hệ đó rất vững chắc và rất bền chặt", vị Bộ trưởng này nói thêm. "Và chúng tôi tin rằng 80 năm qua đã mang lại những lợi ích to lớn cho cả hai quốc gia và chúng tôi mong muốn xây dựng trong 80 năm tới".

MINH MINH