Đó là học và thực hành theo lối sống có trách nhiệm với thiên nhiên, cộng đồng và tương lai chính họ. Thay vì mua sắm theo cảm tính, nhiều bạn trẻ ngày nay dành thời gian tìm hiểu kỹ thành phần sản phẩm, quy trình sản xuất, chính sách môi trường của thương hiệu… Sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng không chỉ phản ánh nhận thức mới mà còn thể hiện những giá trị mà thế hệ trẻ theo đuổi: bền vững, nhân văn và có trách nhiệm xã hội. 

Bạn Lê Hoàng Vy (23 tuổi, TP.HCM), một sinh viên ngành truyền thông chia sẻ: “Trước đây mình hay dùng túi nylon vì tiện, nhưng giờ đã chuyển sang dùng túi vải và hộp thủy tinh. Ban đầu hơi bất tiện, nhưng nghĩ đến lượng rác thải nhựa mình từng tạo ra thì thấy thay đổi là cần thiết.” 

Ảnh minh hoạ: Internet

Không chỉ dừng lại ở cá nhân, lối sống xanh đang lan tỏa rộng rãi qua mạng xã hội, nơi những influencer sống xanh truyền cảm hứng bằng chính lựa chọn tiêu dùng, ăn uống, làm đẹp hay du lịch thân thiện với môi trường.

Theo các chuyên gia truyền thông, mạng xã hội đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy xu hướng này. Những nội dung như “7 ngày không rác thải nhựa”, “sống tối giản” hay “tủ đồ second-hand” nhận được hàng triệu lượt tương tác và chia sẻ.

Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Hà, chuyên gia nghiên cứu về hành vi người tiêu dùng tại Trung tâm truyền thông CPMV (Trung tâm truyền thông Đầu tư và Pháp Luật) nhận định: “Giới trẻ đang tái định nghĩa khái niệm tiêu dùng. Họ không chỉ quan tâm đến giá cả hay thương hiệu, mà chú trọng đến tác động xã hội môi trường của sản phẩm. Đây là tín hiệu tích cực cho sự phát triển tiêu dùng bền vững ở Việt Nam.”

Thêm vào đó, các chương trình giáo dục môi trường tại trường học, chiến dịch truyền thông cộng đồng cũng góp phần hình thành thói quen tiêu dùng có trách nhiệm từ sớm. Tuy nhiên, để sống xanh một cách nhất quán không phải là điều dễ dàng với tất cả mọi người. Thực tế cho thấy, nhiều sản phẩm thân thiện môi trường vẫn có giá thành cao hơn so với các sản phẩm đại trà, khiến không ít bạn trẻ gặp khó khăn khi muốn duy trì thói quen này.

Bên cạnh đó, hiện tượng sống xanh “nửa mùa” chạy theo hình ảnh hơn là hiểu biết thực chất cũng đang đặt ra câu hỏi về độ bền vững của xu hướng này. Nhiều người tiêu dùng vẫn gặp khó trong việc phân biệt sản phẩm thực sự “xanh” với những sản phẩm được gắn mác “thân thiện môi trường” nhưng không minh bạch về nguồn gốc, một dạng “greenwashing”(tẩy xanh). 

Bạn Nguyễn Thế Phúc (26 tuổi, nhân viên thiết kế) chia sẻ: “Mình từng mua sản phẩm ghi là ‘eco-friendly’, nhưng khi tra cứu thì thấy thành phần không khác gì hàng thường. Thiếu thông tin rõ ràng khiến người tiêu dùng như tụi mình dễ bị đánh lừa.”

Các sản phẩm có nguồn gốc, thành phần thân thiện với môi trường đang ngày càng được ưa chuộng. Ảnh: Internet

Để lối sống xanh trở thành nền tảng vững chắc chứ không chỉ là làn sóng nhất thời, cần sự phối hợp từ nhiều phía. Doanh nghiệp cần minh bạch hơn trong sản phẩm, quy trình sản xuất; Nhà nước cần có chính sách khuyến khích phát triển sản phẩm xanh, hỗ trợ người tiêu dùng tiếp cận dễ dàng hơn; trong khi đó, giới trẻ tiếp tục đóng vai trò dẫn dắt và lan tỏa những giá trị tích cực.

Tiến sĩ Hà khuyến nghị thêm: “Sống xanh không nên là một gánh nặng chi phí mà là lựa chọn văn minh, và để điều đó xảy ra, phải có sự chuyển động đồng bộ từ hệ sinh thái thị trường đến khung pháp lý.”

“Sống xanh” đang từng bước trở thành một tiêu chuẩn sống mới, khẳng định vai trò của giới trẻ trong hành trình hướng đến phát triển bền vững. Không chỉ là xu hướng, đó là lựa chọn sống tử tế với môi trường và với chính tương lai của nhân loại.