Bloomberg đánh giá cao tiềm năng của máy thở do Vingroup sản xuất vì giá thành đang thấp hơn 30% so với thị trường. Sâu xa hơn, thành công của máy thở VsMart là bước đệm hoàn hảo cho ô tô điện VinFast tấn công thị trường Mỹ.

"Trong khi Việt Nam chỉ ghi nhận 332 trường hợp nhiễm COVID-19 và không có trường hợp tử vong, nhưng từ Hà Nội, tỉ phú Phạm Nhật Vượng đã nhìn thấy được một nhu cầu vượt cả biên giới". Đó là câu văn ví von của Bloomberg để nói về động thái của việc chuyển đổi nhà máy Vinfast và Vsmart thành xưởng chế tạo máy thở các loại và máy đo thân nhiệt, cung ứng cho thị trường Việt Nam tập trung chống dịch COVID-19.

Máy thở của Vingroup có tỉ lệ nội địa hoá tới 70% và có giá thấp hơn 30% so với thị trường. Ảnh: Bloomberg

"Đừng để cuộc sống của bạn trôi qua vô nghĩa"

Theo một ước tính của Bloomberg, các bệnh viện trên thế giới có thể cần sử dụng tới 800.000 máy thở. Sự thiếu hụt máy thở đang nghiêm trọng nhất ở thế giới thứ 3 (thuật ngữ chỉ các nước kém phát triển). Bloomberg lấy ví dụ ở Nam Sudan, chỉ có 4 máy thở cho dân số 12 triệu người.

Ngay cả những nước giàu nhất thế giới cũng đang khan hiếm. Sau khi một số bệnh viện ở thành phố New York đã phải dùng 1 máy thở để phục vụ 2 bệnh nhân cùng lúc, Tổng thống Donald Trump đã buộc các nhà sản xuất ô tô và các công ty khác của Mỹ bắt đầu chế tạo thiết bị. Ford Motor và General Electric đã hợp tác để cung cấp 50.000 máy thở, dự kiến vào ngày 13/7 trong một hợp đồng trị giá 336 triệu USD của chính phủ .

Về phía mình, ông Vượng tin rằng Vingroup có thể làm điều đó nhanh hơn và ít tiền hơn. Sử dụng một thiết kế nguồn mở từ nhà sản xuất thiết bị Medtronic, sau hơn 3 tuần công bố kế hoạch sản xuất, Vingroup đã hoàn tất và chuẩn bị đưa ra thị trường 2 mẫu máy thở xâm nhập có tỉ lệ nội địa hóa cao. Hai máy thở này có tên gọi VFS-410 và VFS-510.

Máy thở của Vingroup có giá khoảng 7.000 USD tại Việt Nam, thấp hơn 30% so với mẫu của Medtronic. Công ty cũng cho biết họ có thể sản xuất tới 55.000 mỗi tháng ngay khi Chính phủ phê duyệt và có kế hoạch xuất khẩu bất cứ nơi nào có nhu cầu. Vingroup cho biết họ đã quyên góp 2.400 máy thở cho Nga và Ukraina.

Tỉ phú Phạm Nhật Vượng đang muốn xuất khẩu nhiều máy thở. Ảnh: Bloomberg

Hiện tại, nhà máy điện thoại sẽ triển khai lại một số kim loại, nhựa và chất bán dẫn silicon tương tự để chế tạo máy thở. Khoảng 70% nguyên phụ liệu máy thở đã được sản xuất trong nước. "Hiện tại, chúng tôi sẽ tập trung vào việc sản xuất rất nhiều máy thở và chúng tôi làm việc đó rất tốt. Chúng tôi muốn cùng Chính phủ giải quyết một phần vấn đề đại dịch", ông Vượng chia sẻ.

Hai mô hình máy thở của Vingroup đã đáp ứng các tiêu chuẩn kĩ thuật ban đầu và các thử nghiệm lâm sàng đang được tiến hành, ông Nguyễn Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế của Bộ Y tế, tiết lộ. Ông Tuấn nói Vingroup nên được chấp thuận để sản xuất hàng loạt máy thở, khi kết quả của các thử nghiệm lâm sàng có trong tháng này.

Ông Vượng cho biết giá hiện tại của máy thở thấp hơn chi phí sản xuất của chúng. "Mục đích của việc sản xuất máy thở hoàn toàn là đóng góp cho xã hội vào thời điểm quan trọng này. Và nó cũng chỉ là điều tạm thời. Chúng tôi không có kế hoạch mở rộng sang phân khúc này", ông nói thêm.

Người đàn ông giàu nhất Việt Nam xác định mình phải có trách nhiệm với đất nước và hơn tất cả, ông muốn công ty của mình tiếp tục bổ sung vào danh sách những điều đầu tiên cho Việt Nam. "Tôi luôn nói với các đồng nghiệp của mình: đừng để cuộc sống của bạn trôi qua vô nghĩa. Không nên để cho đến cuối đời, bạn không có gì đáng để nhớ hay kể lại. Sẽ là một kết thúc đau khổ khi thấy rằng cuộc sống của bạn đã không có thêm bất kì giá trị nào", ông Vượng nhắn nhủ.

Phát triển thương hiệu Việt Nam với danh tiếng đẳng cấp thế giới

Mặc dù Vingroup vẫn đang vận hành hành chuỗi bệnh viện và phòng khám của mình, nhưng việc trở thành nhà sản xuất thiết bị y tế từ trước đến nay không nằm trong kế hoạch kinh doanh chính của tập đoàn. Theo Bloomber, ông Vượng đang biến máy thở thành "một chiến dịch toàn cầu thậm chí còn tham vọng hơn: bán xe hơi Việt Nam cho thế giới".

Tháng 12 năm ngoái, ông tuyên bố rằng VinFast sẽ phát triển một chiếc xe điện và xuất khẩu sang Mỹ vào năm 2021. Ông sẵn sàng chi 2 tỉ USD từ tài sản riêng của mình, để hiện thực hoá kì tích mà nhiều người cho rằng không thể xảy ra.

Liệu người Mỹ có quan tâm đến ô tô Việt Nam hay không vẫn là một câu hỏi còn bỏ ngỏ. Nhưng chắc chắn máy thở là sản phẩm mà thế giới không thể từ chối. "Bài học mà chúng tôi học được từ một cuộc khủng hoảng là sẽ luôn có rất nhiều cơ hội. Chúng tôi phải đưa ra những lựa chọn đúng đắn và hành động nhanh chóng", ông Vượng nhận định.

Trong hai thập niên qua, Việt Nam đã trở thành một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế giới. Thu nhập trung bình hàng năm đã tăng hơn 6 lần. Trước đại dịch, ông Vượng đã cố gắng xây dựng một "đế chế" đủ mạnh và nhanh đón đầu xu hướng tiêu dùng của tầng lớp trung lưu đang phát triển của đất nước. Ngày nay, cái tên Vingroup, bao gồm hàng chục doanh nghiệp, đã đi vào tiềm thức của nhiều người Việt từ trẻ nhỏ cho đến người già.

Một em bé có thể được sinh ra trong một bệnh viện Vinmec, lớn lên ở Vinhome, theo học tại Vinschool và tiếp tục đến VinUniversity. Một gia đình có thể lái một chiếc xe VinFast trên đường đến một khu nghỉ dưỡng tại Vinpearl. Trong cuộc sống hàng ngày, họ có thể nói chuyện trên điện thoại VinSmart và mua sắm cho các thương hiệu quốc tế tại trung tâm thương mại Vincom. Đó là những gì Bloomberg mô tả về Vingroup.

Vingroup là một minh chứng cho sự phát triển của đất nước. Chính phủ đã hoan nghênh sự phát triển và thành công của Vingroup như là một phần của hiện đại hóa Việt Nam. Khi chiếc xe đầu tiên của VinFast được đưa ra khỏi dây chuyền lắp ráp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tuyên bố đó là một ngày tuyệt vời đối với Việt Nam.

Mẫu ô tô điện của VinFast đã được chạy thử nghiệm. Ảnh: VinFast

Điều mà các nhà lãnh đạo hàng đầu của Vingroup khao khát là sự công nhận quốc tế, đặc biệt là ở Mỹ, nền kinh tế lớn nhất thế giới. Tỉ phú Vượng thừa nhận, nhiều người Mỹ vẫn coi Việt Nam là một quốc gia nghèo, lạc hậu, nơi không thể có những sản phẩm công nghệ cao và hiện đại. Việc giới thiệu thành công ra toàn cầu sản phẩm Vingroup, cho dù đó là xe hơi hay máy thở, có thể thay đổi cách thế giới nhìn về Việt Nam.

"Chúng tôi muốn công ty giải quyết những điều mà mọi người cho là sẽ khó khăn, những điều mà các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam chưa thực hiện thành công. Đây là nhiệm vụ và trách nhiệm của chúng tôi để phát triển một thương hiệu Việt Nam với danh tiếng đẳng cấp thế giới", tỉ phú giàu nhất Việt Nam đau đáu.

Còn Bloomberg đánh giá rằng: "Máy thở có thể chứng minh chiến lược ra mắt cho thị trường toàn cầu của ông Vượng. Nếu Vingroup có thể sản xuất đúng quy mô dự kiến, thì tập đoàn này sẽ giải quyết được tình trạng thiếu hụt trên toàn thế giới, tận dụng thương hiệu của Medtronic như một nhà sản xuất thiết bị y tế có uy tín. Và nếu máy thở hoạt động tốt, Vingroup sẽ chứng minh khả năng cung cấp một thiết bị cứu hộ phức tạp, đáng tin cậy, không phải là một lợi ích tồi cho một nhà sản xuất ô tô đầy tham vọng".

Mark Mobius, người sáng lập Mobius Capital Partners LLP, đã đầu tư vào Việt Nam trong hàng chục năm qua và có các khoản đầu tư cổ phần tư nhân. Ông nhận xét: "Có rất ít công ty trên thế giới thích làm máy thở. Những tham vọng trên của Vingroup thật đáng kinh ngạc. Nó sẽ là một chiến thắng rất lớn để biến Việt Nam thành một tay chơi toàn cầu".

Nhà máy sản xuất ô tô tại Hải Phòng đang có tỉ lệ tự đồng hoá bằng robot rất cao. Ảnh: Bloomberg

Tỉ phú Vượng cũng cho biết sẽ tuyển dụng vài trăm kĩ sư để mở rộng trung tâm nghiên cứu và thiết kế tại Australia, nơi sẽ phát triển các mẫu xe ô tô và EV (xe điện) tiếp theo của VinFast. Vào tháng 12 năm ngoái, VinFast đã lặng lẽ tiến vào Melbourne để thành lập bộ phận kĩ thuật VinFast Engineering Australia. Gần đây, truyền thông Australia đưa tin, VinFast đang nhòm ngó mua lại trung tâm thử nghiệm xe Lang Lang có tuổi đời gần 60 năm của hãng xe Holden.

Michael Dunne, Giám đốc điều hành của công ty tư vấn ô tô ZoZo Go, tập trung vào thị trường châu Á cho biết: "Ông ấy dường như đổi hướng khi các công ty khởi nghiệp EV khác cũng đang đổi hướng. Ông có tham vọng cao ngất trời, nhưng vẫn nhìn vào thực tế".

Ông Vượng thật sự nổi danh sau khi dẫn dắt công ty qua thời gian khó khăn trước đây. Năm 2011, lạm phát của Việt Nam tăng vọt lên mức cao nhất là 23%, thị trường bất động sản đã chững lại, thì lĩnh vực bất động sản của Vingroup đã cho ra mắt những khu dân cư được quy hoạch tổng thể đầu tiên, có các biệt thự sang trọng dọc theo kênh đào nhân tạo. Thu nhập ròng hợp nhất của công ty đã giảm 64% trong năm đó. Ngay lập tức, ông cho sáp nhập các đơn vị bất động sản và du lịch để thành lập Vingroup.

Việc sáp nhập đã có hiệu quả. Doanh thu thuần đạt kỉ lục vào năm 2012 và lợi nhuận tăng trở lại. Kể từ đó, doanh thu Vingroup đã tăng gấp 17 lần, đạt 130.800 tỉ đồng vào năm 2019. Năm ngoái, công ty đã tái cấu trúc, từ bỏ kế hoạch mở một hãng hàng không và bán hết hầu hết các đơn vị bán lẻ cũng như kinh doanh nông nghiệp.

"Các doanh nghiệp đang hiện diện là những doanh nghiệp có tiềm năng lớn nhất. Chúng tôi sẽ không thay đổi chiến lược kinh doanh của mình. Nếu một cuộc suy thoái toàn cầu là nghiêm trọng, chúng tôi chỉ có thể điều chỉnh một số kế hoạch ngắn hạn", ông Vượng chia sẻ.

Tuy nhóm ngành sản xuất đang dần chiếm tỉ lệ cao trong doanh thu, nhưng mảng bất động sản vẫn giữ vị thế sống còn cho Vingroup.

Ông Vượng ngày còn trẻ đã được biết đến là một người rất giỏi chinh phục người tiêu dùng. Ông đã bán mì gói Việt Nam tại Ukraine, nơi ông định cư sau khi học tại Moscow (Nga). Để thuyết phục người tiêu dùng tại đây, ông đã đến các trung tâm thương mại, thực hiện các màn trình diễn nấu ăn và tặng hàng trăm mẫu miễn phí.

"Vào cuối ngày, chúng tôi đã thuyết phục được người tiêu dùng Ucraina. Sản phẩm của tôi nhanh chóng trở thành một mặt hàng chủ lực trong gia đình ở Đông Âu, và cuối cùng Nestle đã mua lại nó với giá ước tính 150 triệu USD", ông kể lại.

Người đàn ông 51 tuổi này trở về Việt Nam với tiền lãi từ mì gói và tìm thấy cơ hội. "Cơ sở hạ tầng tại Vitet65 Nam khi đó quá lỗi thời so với thế giới. Hà Nội chỉ có một vài tòa nhà cao tầng và khách sạn năm sao. Tôi đã có tiền. Nếu tôi đầu tư và không thể kiếm lại được bất cứ thứ gì, tôi nghĩ, ít nhất thành phố sẽ có những tòa nhà lớn, đẹp đẽ", vị tỉ phú nhớ lại.

Trong vòng ba năm, ông đã mở khách sạn cao cấp đầu tiên của Việt Nam, khu nghỉ dưỡng và spa trên đảo Hòn Tre, được kết nối bằng một hệ thống cáp treo dài 3320m đến thành phố biển Nha Trang.

Sau đó, người đàn ông này bắt đầu vận hành một công ty bất động sản và xây dựng các khu chung cư hiện đại với siêu thị, trường học và trung tâm thương mại. Năm ngoái, mảng bất động sản dân cư đã bán 10.000 căn hộ trong 17 ngày tại Vinhomes Grand Park (quận 9, TP.HCM). 

Landmark 81, tòa nhà chọc trời cao nhất của Việt Nam, cũng là một tài sản của Vingroup.

VinFast dọn đường đưa ô tô điện sang Mỹ 

Trở lại với VinFast, ông Vượng tuyên bố kế hoạch xây dựng nhà máy và bán xe vào tháng 9/2017. Chín tháng sau, tỉ phú giàu nhất Việt Nam ra mắt kế hoạch sản xuất điện thoại thông minh, VinSmart. Tham vọng ngày càng cao và tốc độ thực hiện ngày càng nhanh đã khiến các nhà quan sát và đối tác phải loạng choạng.

Tỉ phú Phạm Nhật Vượng. Ảnh: Bloomberg

"Nếu bạn làm việc với họ, bạn chỉ có thể dựa trên các điều khoản của họ. Cần phải làm cật lực trong một khoảng thời gian rất ngắn, bất kể phạm vi rộng đến đâu. Tôi đã có cuộc gọi vào giữa đêm từ Vingroup nếu họ đang chờ báo cáo hoặc nếu có gì đó chưa được gửi", ông Stephen Wyatt, người đứng đầu thị trường Việt Nam của Jones Lang LaSalle, đã làm việc về việc định giá cho Vinhomes trước đợt IPO vào năm 2018.

VinFast đã giới thiệu ba mẫu  ô tô vào năm ngoái và cho biết họ đã nhận được hơn 17.000 đơn đặt hàng. Vào tháng 11, hãng có kế hoạch ra mắt chiếc xe điện đầu tiên của mình, một chiếc SUV crossover, tại Triển lãm ô tô Los Angeles. Pin được chế tạo với các phần tử từ LG Chem, có thể cung cấp cho chiếc xe chặn đường 500 km trong một lần sạc, ít hơn khoảng 15% so với Model S. của Tesla.

Cuối tháng 5/2020 vừa rồi, mẫu ô tô mới của VinFast lộ diện trên đường chạy thử trong khuôn viên của khu đô thị tại Hà Nội. Công ty cho biết họ có kế hoạch thử nghiệm chúng rộng rãi vào mùa đông này, và bắt đầu bán chúng vào mùa hè năm sau.

Hệ sinh thái Vingroup hiện có giá trị thị trường kết hợp khoảng 28 tỉ USD, tương đương khoảng 16% tổng giá trị của các công ty giao dịch công khai của Việt Nam. Khi doanh số của công ty giảm khoảng 1/3 trong quý đầu năm 2020, đã kéo giá cổ phiếu Vingroup cũng giảm theo.

Ông Vượng không phủ nhận rủi ro, ông nói rằng bất kì công ty nào cũng có thể sụp đổ. Tập đoàn đã lường trước các tình huống bất ngờ trong trường hợp bất động sản đóng băng như năm 2009 và tiếp tục lên kế hoạch thoái vốn trong nhóm. Cho đến nay, thị trường bất động sản dự kiến sẽ tăng trưởng nhẹ trong năm nay, với Vingroup hiện cũng đang phát triển các khu công nghiệp dự kiến sẽ có nhu cầu lớn khi các nhà sản xuất chuyển vào Việt Nam từ Trung Quốc.

Và với những người nghi ngờ tham vọng EV của mình, tỉ phú Vượng chỉ ra rằng VinFast đã biến một đầm lầy thành một nhà máy ô tô hiện đại, hoàn thành với dây chuyền sản xuất robot hoàn toàn tự động, và giao một chiếc xe hơi trong vòng 21 tháng. 

Bloomberg cho rằng, đây là một chiến công ít người nghĩ là có thể đạt được cho đến khi nó xảy ra.

(Nguồn: Bloomberg)