Nồi chiên không dầu có lẽ là thiết bị nhà bếp được yêu thích bậc nhất trong những năm qua. Lý do thực ra cũng rất dễ hiểu: Chúng có giá phải chăng, tiện lợi khi sử dụng, dễ lau chùi và đặc biệt có thể giúp chúng ta giảm lượng dầu mỡ tiêu thụ.

Nồi chiên không dầu khác với các phương pháp nấu ăn truyền thống ở chỗ nó hoạt động theo cơ chế chiên bằng chân không. Khi điện truyền vào sẽ làm nóng thanh nhiệt, dây này sẽ biến lượng điện năng thành nhiệt năng kết hợp cùng quạt tản nhiệt đối lưu. Từ đó giúp thực phẩm chín đều các mặt bằng khí nóng thay cho dầu.

Nồi chiên không dầu có lẽ là thiết bị nhà bếp được yêu thích bậc nhất trong những năm qua. Ảnh minh họa

Nồi chiên không dầu được đánh giá là đem lại một số lợi ích đáng kể, bao gồm:

- Hạn chế khả năng tiêu thụ dầu mỡ vào cơ thể.

- Giúp bạn nấu ăn an toàn hơn.

Dù vậy, giống như bao phương pháp làm chín thực phẩm khác, nồi chiên không dầu cũng có thể làm cháy thực phẩm. Đặc biệt là khi nhiệt độ cao nhất của nồi có thể lên đến 200-250 độ C. 

ThS BS Đặng Ngọc Hùng (Viện nghiên cứu và tư vấn dinh dưỡng) cảnh báo, sử dụng nồi chiên không dầu nhưng không cẩn thận làm cháy thực phẩm thì cũng là điều đáng sợ. Ăn thực phẩm bị cháy khét ở nhiệt độ cao có thể trở thành nguyên nhân gây bệnh. 

Dùng nồi chiên không dầu nhưng để thực phẩm bị cháy, coi chừng sản sinh ra 2 chất gây ung thư

1. Acrylamide

Acrylamide là chất gây ung thư có thể hình thành trong một số loại thực phẩm khi nấu ở nhiệt độ cao như chiên, quay và nướng. Acrylamide không đến từ dầu ăn mà đến từ đường và axit amin từ thực phẩm, được gọi là asparagine.

Vì acrylamide có thể làm tổn thương cấu trúc DNA trên động vật nghiên cứu nên Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã xếp acrylamide vào loại hóa chất có hại cho sức khỏe.

Theo Cơ quan Nghiên cứu quốc tế về ung thư (IARC) thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO): Acrylamide được xếp loại vào nhóm 2A - nhóm các hợp chất "có thể gây ung thư trên người". Trong bảng xếp loại của IARC, nhóm 2A là nhóm thấp hơn nhóm 1 (cao nhất). Nhóm 1 chứa các yếu tố "chắc chắn gây ung thư" cho con người như xúc xích, thịt xông khói...

Để dùng nồi chiên không dầu an toàn thì tốt nhất các gia đình không nên sử dụng nồi ở nhiệt độ quá lớn, chỉ nên dùng ở nhiệt độ từ 150-170 độ C mà thôi. Ảnh minh họa

Theo tờ Verywellhealth, trong tất cả các phương pháp nấu ăn, chiên ngập dầu tạo ra nhiều acrylamide nhất. Vì nồi chiên không dầu sử dụng ít dầu hơn nên tạo ra ít acrylamide hơn. Cũng vì acrylamide sản sinh trong tất cả thức ăn khi được nấu chín ở nhiệt độ cao nên người dân cần chiên, nướng thức ăn vừa chín tới, màu vàng vừa phải. Nếu để thức ăn chuyển sang màu vàng sậm hay cháy đen thì đã hình thành acrylamide.

2. Hydrocarbon thơm đa vòng (PAHs)

Thực phẩm cháy có thể chứa hydrocarbon thơm đa vòng (PAH) - chất gây ra bệnh ung thư.

So với việc sử dụng nồi chiên không dầu thì chiên ngập dầu tạo ra nhiều PAH hơn. Một nghiên cứu năm 2016 từ Trung Quốc cho thấy PAH trong khói dầu ăn có liên quan trực tiếp đến việc tỷ lệ ung thư phổi tăng cao ở phụ nữ. Vì chiên bằng nồi chiên không dầu sẽ ít dầu hơn nên khả năng tiếp xúc với PAH cũng thấp hơn. Tuy nhiên chúng ta cũng không nên chủ quan bởi vì chất này có thể xuất hiện ở những phần thực phẩm bị cháy.

Muốn giảm nguy cơ ung thư, tốt nhất không để thức ăn chín cháy đen hay vàng sẫm khi chiên, nướng, rán. Ảnh minh họa

Những lưu ý để dùng nồi chiên không dầu an toàn

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội) chia sẻ: Để dùng nồi chiên không dầu an toàn thì tốt nhất các gia đình không nên sử dụng nồi ở nhiệt độ quá lớn, chỉ nên dùng ở nhiệt độ từ 150-170 độ C mà thôi.

Vì acrylamide và PAH thường được sản sinh trong các loại thực phẩm được nấu chín ở nhiệt độ cao, cho nên các bà nội trợ chỉ nên chiên, nướng thức ăn vừa chín tới, có màu vàng vừa phải. Khi đồ ăn đã chuyển sang màu vàng sậm hay cháy đen thì không nên dùng.

Ngoài ra, nên mua những thương hiệu nồi chiên không dầu uy tín, để đảm bảo chất liệu an toàn cho sức khỏe trong quá trình sử dụng.

Các nghiên cứu không đưa ra kết luận là ăn bao nhiêu thức ăn bị cháy thì gây ung thư, tuy nhiên, để giảm nguy cơ ung thư, tốt nhất không để thức ăn chín cháy đen hay vàng sẫm khi chiên, nướng, rán. Bên cạnh đó, tăng cường thức ăn luộc, hấp... sẽ tốt hơn.