Ẩm thực đôi khi là những cuộc gặp gỡ đầy thú vị, khi ta bắt gặp những món ăn xa lạ nhưng lại mang bóng dáng thân quen đến ngỡ ngàng. Bạch Mô (hay còn gọi là bánh trắng) của vùng Đam Châu, Hải Nam, Trung Quốc là một ví dụ điển hình như thế. Thoạt nhìn, nó giống hệt món bánh đúc mặn hay bánh bèo chén của Việt Nam, nhưng cách chế biến lại khác đôi chút với kỹ thuật đổ lớp như bánh da lợn. 

Không cần lò nướng phức tạp, chẳng cần kỹ năng siêu phàm, chỉ với chút bột gạo, vài tép tỏi và một chiếc xửng hấp, bạn đã có thể tự tay làm ra những miếng bánh trắng ngần, xếp tầng đẹp mắt. Giữa những ngày trời se lạnh, được xắn một miếng bánh dẻo mềm, thấm đẫm sốt tỏi phi vàng ruộm, cảm giác ấm áp và "chữa lành" đến lạ thường. Hãy cùng vào bếp và khám phá món ăn vặt "vạn người mê" này nhé!

Từ thức quà quê dân dã đến "người anh em song sinh" của bánh đúc Việt

Người ta thường nói, những món ngon nhất thường đến từ những nguyên liệu giản đơn nhất, và Bạch Mô chính là minh chứng sống động cho triết lý ấy. Ở vùng Đam Châu hay Lư Châu, món bánh này là ký ức tuổi thơ của biết bao thế hệ, là bữa sáng vội vã nhưng chắc bụng, là thức quà chiều lót dạ thơm lành. Nếu như Việt Nam tự hào với bát bánh đúc nóng hổi hay đĩa bánh cuốn mỏng tang, thì người dân nơi đây lại mê mẩn những khay Bạch Mô trắng muốt, núng nính. 

Điểm thú vị là dù khác biệt về địa lý, nhưng tư duy ẩm thực Á Đông lại gặp nhau ở cách nâng niu hạt gạo. Bạch Mô có kết cấu dẻo dai, đàn hồi nhẹ nhàng, được tạo nên từ những lớp bột gạo hấp chồng lên nhau. Khi ăn, ta không chỉ cảm nhận được vị ngọt thanh nguyên bản của gạo mà còn thấy thú vị bởi cảm giác "sần sật" nhẹ nhàng của từng lớp bánh tách rời trong khoang miệng. Nó không quá mềm nhão như cháo, cũng không khô khan như cơm, mà nằm ở điểm cân bằng hoàn hảo, đủ để nuông chiều những chiếc bụng đói hay những tâm hồn đang tìm kiếm sự vỗ về từ ẩm thực.

 

Linh hồn của món ăn nằm ở "thứ nước màu vàng" thơm nức mũi

Nếu phần bánh trắng là "phần xác" thanh tao, thì dầu tỏi phi chính là "linh hồn" rực rỡ của món Bạch Mô này. Người sành ăn đều biết, bánh làm từ bột gạo vốn có vị nhạt, thế nên nước sốt đi kèm chính là yếu tố quyết định sự thành bại. Không cầu kỳ như các loại sốt âu, cũng chẳng cay nồng xé lưỡi, nước sốt của Bạch Mô là sự tôn vinh tuyệt đối mùi hương của tỏi. Để làm được thứ dầu tỏi "thần thánh" này, người ta phải chọn những củ tỏi chắc mẩy, băm nhỏ rồi phi thật kiên nhẫn trong dầu nóng. 

Cái khéo là phải canh lửa sao cho tỏi vừa chuyển sang màu vàng nâu cánh gián, giòn rụm và tỏa hương thơm lừng thì phải tắt bếp ngay, bởi chỉ cần chậm một giây thôi, tỏi sẽ đắng và mất đi vị ngọt hậu. Phần dầu sau khi phi tỏi sẽ ngấm trọn tinh dầu, trở nên sánh vàng óng ả. Khi rưới lên lớp bánh trắng ngần, màu vàng của dầu tỏi, màu xanh của hành lá, điểm xuyết thêm chút tôm khô hay thịt băm rim mặn, tạo nên một bức tranh ẩm thực vừa đẹp mắt lại vừa kích thích vị giác tột độ.

 

Vào bếp làm Bạch Mô: Trò chơi xếp hình của hương vị

Đừng vội lo lắng nếu bạn tự nhận mình là "tay mơ" trong việc bếp núc, bởi công thức làm Bạch Mô được mệnh danh là "zero failure" – không thể thất bại. Quy trình làm bánh thực chất giống như một trò chơi kiên nhẫn đầy thú vị. Bạn có thể chọn cách truyền thống là ngâm gạo qua đêm rồi xay thành nước, cách này giúp bánh có mùi thơm gạo mới rất đặc trưng. 

Nhưng nếu là một cô nàng bận rộn thời 4.0, việc pha bột gạo tẻ và bột tàn mì (bột mì tinh) theo tỷ lệ 3:1 cùng với nước là giải pháp nhanh gọn mà vẫn đảm bảo độ ngon đến 90%. Bí quyết nằm ở tỷ lệ vàng giữa bột và nước (thường là 1:2), nếu lỏng quá bánh sẽ nát, đặc quá bánh sẽ cứng. Một mẹo nhỏ từ các bà nội trợ lão luyện là hãy nấu một chút bột chín (gọi là lấy trùng) rồi trộn ngược lại vào âu bột sống, cách này giúp bột treo đều, không bị lắng và bánh sau khi hấp sẽ dẻo dai hơn bội phần.

Công đoạn hấp bánh chính là lúc bạn rèn luyện sự tỉ mỉ. Thay vì đổ một cục bột dày cộp, Bạch Mô yêu cầu người làm đổ từng lớp mỏng một. Quét một lớp dầu mỏng lên khay, đổ một vá bột, đậy nắp chờ 1-2 phút cho bột se mặt lại, rồi lại tiếp tục đổ lớp thứ hai. Cứ thế, lớp này chồng lên lớp kia cho đến khi hết bột. 

 

Quá trình này nghe có vẻ mất thời gian, nhưng nhìn thành phẩm là miếng bánh có kết cấu ngàn lớp (kết cấu tổ ong) đẹp mắt, bạn sẽ thấy mọi công sức bỏ ra đều xứng đáng. Trong lúc chờ bánh chín, căn bếp sẽ sực nức mùi gạo thơm, tiếng nước sôi ùng ục và mùi tỏi phi quyện vào nhau, tạo nên một bầu không khí ấm cúng lạ thường, xua tan đi mọi mệt mỏi sau một tuần làm việc căng thẳng.

Khi bánh đã chín, đừng vội lấy ra ngay mà hãy để nguội một chút cho bánh định hình và dễ cắt. Cắt bánh thành từng miếng vuông vức hoặc hình thoi tùy thích, xếp ra đĩa sâu lòng. Lúc này, nghi thức quan trọng nhất mới bắt đầu: Rưới đẫm lớp dầu tỏi vàng ươm lên trên, thêm một chút nước tương thượng hạng, rắc hành hoa xanh mướt, và nếu sang chảnh hơn, hãy thêm chút tôm khô rang giòn hoặc thịt băm xào. Xắn một miếng bánh ngập sốt đưa vào miệng, cảm nhận đầu tiên là sự mát lành, mướt mịn của bột gạo, tiếp đó là độ dẻo dai vui miệng, và cuối cùng bùng nổ là hương thơm nồng nàn của tỏi phi, vị mặn ngọt hài hòa của nước tương. 

Món này ăn sáng thì chắc dạ, ăn xế chiều thì vui miệng, mà làm món khai vị trong các bữa tiệc gia đình cũng cực kỳ bắt mắt. Không chỉ là một món ăn, Bạch Mô còn là cầu nối văn hóa, là chút biến tấu mới lạ cho thực đơn gia đình, giúp chị em đổi gió khi đã quá quen thuộc với những món ăn thường ngày. Hãy thử một lần lăn vào bếp, và biết đâu, bạn sẽ tìm thấy "chân ái" mới cho dạ dày của mình đấy!