Đi chợ Tết xứ Quảng giữa lòng Sài Gòn

VIÊN VIÊN

Vào những ngày cận Tết, những người con xứ Quảng xa quê thường ghé chợ Bà Hoa hay còn gọi là chợ phường 11 (quận Tân Bình, TP.HCM) để mua những món đặc sản của miền Trung cho đỡ nỗi nhớ quê.

Chợ Bà Hoa - miền Trung thu nhỏ giữa Sài Gòn

Vào những ngày cận Tết, cả khu chợ nhộn nhịp người mua kẻ bán với đủ các món bánh trái mới nhập từ quê vào để đáp ứng nhu cầu mua sắm tết của bà con nơi đây. Đi chợ Bà Hoa bạn như lạc vào vùng đất xứ quảng, ấm áp tình đồng hương của những người xa xứ.

Quanh chợ đều là đặc sản miền Trung, nào là cao lầu, bánh đập, chả bò, chả heo, bánh tổ, bánh ít, tỏi Lý Sơn, bánh thuẫn, bánh nổ….

Chợ Bà Hoa những ngày cận Tết. Ảnh: Cẩm Viên.
Chợ Bà Hoa những ngày cận Tết. Ảnh: Cẩm Viên.

Một khu chợ mà bước vào là nghe tiếng rao, tiếng trò chuyện chất giọng địa phương đặc sệt người Trung. Người bán gốc Quảng, người mua cũng Quảng, họ gặp nhau như những người thân lâu ngày gặp lại.

Hiếm có cái chợ nào mà người bán, người mua đứng hỏi thăm nhau, trò chuyện như những người thân quen như chung xóm làng: “Tết ni mi có về quê không? Năm nay làm ăn thế nào?". Những câu hỏi thăm khiến người nghe không khỏi nao lòng. Thỉnh thoảng lại có người quen chạy ngang qua buông vài câu đùa, chọc ghẹo người bán bằng giọng Quảng… Cứ vậy cả khu chợ rộn ràng tiếng cười nói.

Chị Hạnh Hoa (46 tuổi quê Quảng Ngãi) vào Sài Gòn sinh sống và làm việc hơn 20 năm cho biết không chỉ những dịp lễ tết cuối năm chị mới đi chợ Bà Hoa mà thường ngày chị cũng thường xuyên ghé khu chợ người trung này để mua những món ăn gia đình thích cả chục năm nay rồi.

“Khu chợ như một miền trung thu nhỏ giữa lòng thành phố, cái gì cũng có, từ tép tỏi Lý Sơn đến cục đường phèn, bánh trái và cả nắm rau thơm cũng được bà con tiểu thương ở đây vận chuyển từ quê vào. Chỉ cần đi chợ và nghe mùi thoang thoảng của những loại rau này thôi cũng đã thấy đỡ nhớ quê nhà rồi”, chị Hoa chia sẻ.

Những lò nướng bánh ngay tại chợ. Ảnh: Cẩm Viên
Những lò nướng bánh ngay tại chợ. Ảnh: Cẩm Viên

Ẩm thực của miền Trung không chỉ dành riêng cho người con xứ Quảng mà còn quyến rũ người dân từ mọi miền đất nước.

Theo chị Thiên Thanh (50 tuổi, quận Tân Bình, người gốc Sài Gòn) nhà ở gần khu chợ Bà Hoa nên hay đi chợ riết thành quen rồi lại bị ghiền những món ăn của người Quảng lúc nào không hay. Điều đặc biệt ở khu chợ này là người bán rất chất phát, thật thà không nói thách giá, có sao họ bán vậy dù ngày thường hay lễ tết.

Cô Thảo (56 tuổi, quận Tân Phú) cho biết: “Tiểu thương ở đây siêu dễ thương, vừa nãy tôi có mua 1kg mứt gừng nhưng bỏ quên bà chủ tiệm thấy vậy cứ cầm túi mứt gừng chạy khắp chợ tìm tôi để trả. Họ buôn bán nhưng vẫn giữ được tính thật thà chất phác của người miền trung giữa đất Sài Gòn, quý vô cùng”.

Tết theo phong cách xứ Quảng

Theo các tiêu thương nơi đây, Bà Hoa quê ở miền Bắc theo chồng vào Nam. Bà là một phụ nữ rất tháo vát và nhạy bén trong làm ăn. Năm 1964, bà đã chọn khu đất này để xây dựng chợ. Chung quanh chợ là những căn hộ. Ai cần thuê bà cho thuê, ai cần mua bà bán nhưng chỉ lấy vàng không lấy tiền.

Chợ Bà Hoa nằm chính trên đường Trần Mai Ninh (quận Tân Bình). Dân cư nơi đây đa số người Quảng Nam sống bằng nghề dệt vải. Họ sống thành quần thể. Hiện nay trên đường Nguyễn Bá Tòng gần chợ Bà Hoa người Quảng vẫn còn rất nhiều.

Khu chợ của người miền Trung. Ảnh: Cẩm Viên.
Khu chợ của người miền Trung. Ảnh: Cẩm Viên.

Bà Hoa rời Việt Nam trước 1975 vài năm để định cư ở Mỹ. Không rõ bà còn hay mất vì tính tuổi đến nay bà cũng đã ngoài 90. Ở chợ Bà Hoa trừ những mặt hàng tươi sống, thì hàng hóa còn lại đều là hàng được chuyển từ Quảng Nam, Quảng Ngãi vào hoặc do chính người Quảng tại Sài Gòn chế biến.

Những ngày cận Tết, chợ đông hẳn lên. Những người Quảng tha hương không có điều kiện về quê, họ đến đây để tìm mua đặc sản, để gặp lại đồng hương và nhất là được nói tiếng nói Quảng Nam một cách thoải mái.

Để nghe mùi bánh thuẫn tỏa hương ngào ngạt vào những ngày cuối năm. Loại bánh này được làm từ bột gạo, trứng, đường quyện vào nhau được cho vào khuôn nóng. Một lát sau, khuôn mở ra sẽ có những chiếc bánh thuẫn nở bung nở vàng ươm như những đóa hoa mai ngày Tết.

Những món bánh đậm quê. Ảnh: Cẩm Viên
Những món bánh đậm quê. Ảnh: Cẩm Viên

Bạn sẽ được nếm thử bánh rò đặc sản Quảng Nam, giống như bánh chưng của người Bắc, bánh tét của người Nam, cũng nếp cũng đậu xanh nhưng khác với chưng và tét, bánh rò không có thịt nên ăn chay, ăn mặn vẫn được.

Với những người con Quảng Nam thì không thể nào bỏ qua chiếc bánh tổ được làm từ nếp, có màu vàng bọc lá chuối chung quanh bên trên mặt bánh có một lớp mè, trong bánh có gừng. Chủ tiệm cho biết mỗi lần ăn, bánh được cắt ra từng lát mỏng bỏ vào chảo dầu chiên lên ăn rất ngon.

Bánh vô cùng hấp dẫn khác là bánh đập. Chiếc bánh tráng nướng giòn rụm được phủ kín bằng bánh ướt mỡ hành rồi gấp đôi lại, tiếp tục đập làm tư, làm tám. Bánh đập được chấm với mắm nêm, pha chế đúng điệu Quảng Nam.

Dạo quanh chợ nếu quá mệt bạn có thể ngồi lại ăn ly xu xoa mát lạnh hương vị biển. Đây là loại nước giải khát được làm từ rong biển chỉ có ở miền Trung.

Trước khi rời khỏi chợ bạn có thể mua thêm ít tỏi Lý Sơn hay mắm cái và vài hũ dưa món để ăn trong dịp tết thì ngon tuyệt cú mèo. Có thể nói chợ Bà Hoa là nơi lưu giữ nét văn hóa và ẩm thực của người miền Trung giữa lòng Sài Gòn nhộn nhịp.