Thị trường xe điện của Trung Quốc đang tiến đến một ngã rẽ lớn, khi khoản trợ cấp quan trọng của chính phủ sẽ hết hiệu lực sau năm 2022, và những người chơi mới lao vào tranh giành "miếng bánh" từ thị trường xe điện.

Cả 3 công ty Nio , Xpeng Motors và Li Auto đều mong muốn huy động được vốn ở Mỹ, để mở rộng mạng lưới bán hàng và kiếm lợi nhuận.

Sức nóng của xe điện

Nio thành lập vào năm 2014, trong đó Tencent Holdings là một trong số các nhà đầu tư. Trong tháng này, Nio đã huy động được 3 tỷ USD thông qua các đợt chào bán cổ phiếu mới. Nhìn chung, nhà sản xuất ô tô đã đảm bảo 6 tỷ USD trong các quỹ mới năm nay, bao gồm cả đầu tư của chính phủ.

Nio được biết đến với việc sản xuất xe điện thể thao đa dụng ES6, có giá khởi điểm 358.000 CNY (54.700 USD). Mặc dù có mức giá cao hơn Tesla Model 3, nhưng ES6 vẫn thu hút được những người hâm mộ mới thông qua hình thức truyền thông miệng.

“Có rất nhiều gia đình đang tìm kiếm một chiếc xe thứ hai, hoặc những khách hàng trẻ tuổi thích những thứ công nghệ cao”, một đại lý ở Quảng Châu đã bán hết chiếc SUV cho biết.

Chiếc xe ô tô thể thao điện NIo EP9. Ảnh: Internet

Nio đã bán được khoảng 37.000 xe trong 11 tháng đầu năm 2020, tăng 110% so với cùng kỳ năm 2019. Mặc dù công ty vẫn kém xa Tesla, nhưng lại đứng thứ 7 trong thị trường xe điện chở khách của Trung Quốc.

Tại một sự kiện ở Bắc Kinh, CEO Li Bin đã nói: “Xe của chúng tôi tốt hơn xe chạy xăng có giá tương tự".

Mặc dù doanh số tăng nhưng công ty vẫn chưa thu được lợi nhuận. Vì Nio phải đối mặt với chi phí cố định lớn, một phần để duy trì công suất 200.000 xe hàng năm. Công ty chứng khoán Guosen của Trung Quốc ước tính, nhà sản xuất ô tô này cần đạt doanh số lên tới 180.000 chiếc mỗi năm để hòa vốn.

Đại diện công ty Nio cho biết đợt chào bán cổ phiếu vào tháng 12 sẽ tài trợ cho việc "nghiên cứu, phát triển các sản phẩm mới, thế hệ tiếp theo của công nghệ lái tự động", đồng thời "mở rộng mạng lưới bán hàng và dịch vụ".

Nio cũng đặt mục tiêu mở rộng dịch vụ đổi pin. Theo đó, khách hàng đổi pin đã sử dụng để lấy pin mới, thay vì chờ sạc lại. Công ty dự kiện sẽ mở rộng lên đến 1.000 địa điểm đổi pin, từ khoảng 140 địa điểm ở hiện tại. Việc xây dựng mỗi địa điểm được cho là tốn khoảng 480.000 USD.

Một ưu tiên khác là mở rộng dòng sản phẩm của Nio ngoài ba mẫu hiện tại.

"Nio sẽ mất khách hàng nếu công ty không thể tiếp tục đưa ra một cái gì đó mới", Tang Jin tại Mizuho Bank cho biết.

Tranh giành thị phần

Thị trường xe điện của Trung Quốc có thể được chia thành 2 phân khúc. Một phân khúc xa xỉ nhắm vào khách hàng bán lẻ và một phân khúc trung bình, nhắm vào các nhà khai thác dịch vụ đi chung xe và các doanh nghiệp khác. 

Nio tập trung vào phân khúc đầu tiên, giống như những "người đồng hương" của mình là Xpeng và Li.

Mặc dù Li hiện chỉ sản xuất một mẫu xe plug-in hybrid nhưng hãng đang phát triển ô tô điện và được coi như một nhà sản xuất xe điện trong ngành. Công ty đã niêm yết cổ phiếu tại Mỹ vào tháng 7, tiếp theo là Xpeng vào tháng 8. Cả hai kể từ đó đã huy động được hàng tỷ USD trên thị trường chứng khoán, mặc dù chỉ cung cấp một số mô hình và không mang lại lợi nhuận.

Trung Quốc dự kiến sẽ loại bỏ trợ cấp cho việc mua xe điện vào cuối năm 2022. Ảnh: ET

Thương vụ gây quỹ của họ là một phần của sự gia tăng mạnh mẽ hơn đối với các cổ phiếu liên quan đến ô tô điện (EV). Cổ phiếu của Tesla đã tăng hơn 600% vào năm 2020 và công ty đã gia nhập chỉ số S&P 500 vào hôm 21/12. Nio cũng đã tăng vọt theo cấp số nhân trong năm nay.

Khoảng 1,12 triệu ô tô điện mới, xe chạy pin nhiên liệu và xe hybrid plug-in đã được bán ở Trung Quốc từ tháng 1 đến tháng 11. Con số này gần như không đổi trong năm mặc dù có đại dịch COVID-19, và doanh số tháng 11 đã tăng gấp đôi so với một năm trước đó. Trung Quốc hy vọng sẽ tăng lượng mua xe điện bằng cách thúc đẩy doanh số bán hàng ở nông thôn và ưu tiên cấp biển số cho xe điện.

Thị trường cạnh tranh ngày càng lớn khiến các công ty nước ngoài như Volkswagen và Toyota Motor có kế hoạch thâm nhập sâu hơn vào Trung Quốc. Trong khi đó, các công ty khác như nhà phát triển bất động sản Evergrande Group, cũng đang tìm kiếm cơ hội từ "miếng bánh" này.

Trung Quốc cũng có ý định loại bỏ trợ cấp cho việc mua xe điện vào cuối năm 2022. Các khoản trợ cấp đã không áp dụng cho xe Nio, vì chúng có giá trên 300.000 CNY, nhưng toàn bộ lĩnh vực xe điện có thể mất hút khi đợt trợ cấp này kết thúc.

"Cạnh tranh giữa các công ty khởi nghiệp ô tô điện và các nhà sản xuất ô tô lâu đời sẽ nóng lên. Các công ty khởi nghiệp phải đối mặt với một bài kiểm tra về mức độ nhanh chóng mà họ có thể củng cố khuôn khổ bán hàng của mình", một nhà phân tích cho biết.

Các công ty như Nio cũng có thể bị tổn hại do căng thẳng Trung-Mỹ ngày càng gia tăng, với việc Washington sẽ thắt chặt các yêu cầu đối với các doanh nghiệp Trung Quốc niêm yết tại Mỹ.