Theo đó, Ủy ban Nhân dân TP. Hồ Chí Minh (UBND TP.HCM) vừa chính thức ban hành quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời chấp thuận Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Đường sắt Cao tốc Vinspeed – một thành viên của Tập đoàn Vingroup – làm nhà đầu tư dự án tuyến đường sắt đô thị Bến Thành - Cần Giờ.

Đây là một dự án hạ tầng giao thông trọng điểm, được kỳ vọng sẽ tạo ra bước đột phá mạnh mẽ, góp phần hoàn thiện mạng lưới giao thông của thành phố, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Dự án tuyến Metro Bến Thành - Cần Giờ có tổng chiều dài tuyến chính lên đến hơn 54km, được xây dựng với đường đôi khổ ray tiêu chuẩn 1.435mm và vận hành bằng hệ thống điện khí hóa hiện đại. Tuyến đường sắt được thiết kế cho phép tàu chạy ở tốc độ tối đa 350km/h, hứa hẹn rút ngắn đáng kể thời gian di chuyển. Nhu cầu sử dụng đất cho toàn bộ dự án ước tính khoảng 328ha.

Điểm đầu của tuyến Metro được đặt tại Công viên 23/9 thuộc phường Bến Thành, trung tâm Quận 1, và sẽ kết thúc tại khu đất 39ha giáp ranh với Khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ, thuộc xã Cần Giờ. Tuyến đường sắt này sẽ đi qua nhiều địa bàn quan trọng, bao gồm các phường Bến Thành, Khánh Hội, Xóm Chiếu, Tân Thuận, Tân Mỹ và các xã Nhà Bè, Bình Khánh, An Thới Đông, Cần Giờ.

Theo kế hoạch triển khai giai đoạn 1, dự án sẽ xây dựng hai ga chính tại Bến Thành và Cần Giờ. Bốn ga còn lại, gồm Tân Thuận, Tân Mỹ, Nhà Bè và Bình Khánh, sẽ được triển khai mở rộng khi có nhu cầu phát sinh từ sự phát triển của khu vực. Trung tâm điều hành vận tải (OCC) đều dự kiến bố trí tại Cần Giờ, đảm bảo hiệu quả vận hành và bảo trì toàn tuyến.

Hướng tuyến của dự án Metro Bến Thành – Cần Giờ.

Về năng lực vận hành, tuyến Metro Bến Thành - Cần Giờ sẽ khai thác 6 đoàn tàu hoạt động thường xuyên và một đoàn tàu dự phòng, tương ứng với tổng cộng 56 toa. Thời gian khai thác được bố trí từ 6 giờ sáng đến 23 giờ đêm hàng ngày, phục vụ xuyên suốt 17 giờ/ngày tất cả các ngày trong tuần. Tần suất hoạt động dự kiến là 20 phút/chuyến, tương ứng với 3 đôi tàu/giờ/2 hướng. Thời gian quay đầu tại ga cuối được tối ưu chỉ trong 5 phút, giúp đảm bảo lịch trình ổn định. Đặc biệt, thời gian chạy toàn tuyến sẽ chỉ khoảng 20,3 phút, tạo ra sự tiện lợi vượt trội cho hành khách.

Tổng mức đầu tư sơ bộ của dự án được công bố là khoảng 102.430 tỷ đồng. Chi phí này chưa bao gồm khoảng 12.784 tỷ đồng cho công tác giải phóng mặt bằng, một khoản mục quan trọng sẽ do ngân sách nhà nước bố trí.

Với tầm quan trọng chiến lược và quy mô đầu tư lớn, dự án Metro Bến Thành - Cần Giờ dự kiến sẽ chính thức khởi công vào ngày 19/12 tới đây. Công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng sẽ được bắt đầu ngay trong quý 4 năm 2025. Về tiến độ xây dựng, công trình sẽ đi vào hoạt động khai thác vận hành sau 30 tháng kể từ ngày được cơ quan có thẩm quyền quyết định giao đất. Điều này đồng nghĩa với việc tuyến Metro này sẽ đảm bảo thời gian khai thác vận hành trong năm 2028, không bao gồm 4 ga thuộc giai đoạn 2.

Theo khẳng định của UBND TP.HCM, dự án này hoàn toàn phù hợp với Quy hoạch TP.HCM giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050, và điều chỉnh quy hoạch chung đến 2040, tầm nhìn 2060. Tuyến đường sắt tốc độ cao này được kỳ vọng sẽ góp phần quan trọng vào việc hoàn thiện mạng lưới giao thông đô thị, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững cho TP.HCM và các địa phương lân cận trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Đường sắt Cao tốc Vinspeed, một phần quan trọng trong hệ sinh thái Tập đoàn Vingroup, được thành lập từ tháng 5 năm 2025 với vốn điều lệ ban đầu là 6.000 tỷ đồng. Sau đó, công ty đã liên tục tăng vốn trong thời gian ngắn, hiện đạt mức 33.000 tỷ đồng. Vinspeed hoạt động chính trong lĩnh vực xây dựng, sản xuất đầu máy và toa xe đường sắt, đồng thời là một trong những đơn vị đã đăng ký tham gia đầu tư vào dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam với vốn đầu tư dự kiến khoảng 1,562 triệu tỷ đồng (tương đương khoảng 61,35 tỷ USD). Điều này cho thấy kinh nghiệm và năng lực của Vinspeed trong việc triển khai các dự án đường sắt quy mô lớn.

Huyện Cần Giờ nằm cách trung tâm TP.HCM khoảng 50km, hiện chủ yếu được kết nối thông qua phà Bình Khánh. Tuy nhiên, tuyến phà này đã lâm vào tình trạng quá tải trong nhiều năm, đặc biệt vào những ngày cuối tuần và các dịp lễ, tết, gây ra nhiều khó khăn cho việc đi lại và vận chuyển hàng hóa.

Thêm vào đó, Khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ, với quy mô 2.870ha, đang được triển khai mạnh mẽ. Khu đô thị này dự kiến có quy mô dân số quy hoạch hơn 228.000 người và lượng khách dự kiến gần 9 triệu lượt/năm. Do đó, nhu cầu giao thông kết nối giữa trung tâm thành phố với khu đô thị mới này và toàn bộ huyện Cần Giờ trong tương lai là rất lớn và cấp thiết.

Tuyến Metro Bến Thành - Cần Giờ ra đời không chỉ giải quyết bài toán giao thông hiện tại mà còn mở ra tiềm năng phát triển vượt bậc cho Cần Giờ, biến khu vực này thành một điểm đến du lịch, kinh tế năng động, đồng thời góp phần vào sự phát triển hài hòa và bền vững của TP.HCM trong các thập kỷ tới.