Sáng sớm, bước vào thang máy chật kín người, giữa mười mấy chiếc khẩu trang, chỉ cần một tiếng "khịt khịt" hoặc "xì xì" là tất cả những người xung quang lập tức… im bặt. Không ai bảo ai, mọi người ngầm quay sang nhìn, với ánh mắt ngụ ý: "Lại thêm một ca viêm đường hô hấp mùa này".

viêm xoang0

Những ngày trời trở gió hoặc thay đổi nhiệt độ đột ngột, văn phòng nào cũng có ít nhất vài người thường xuyên sụt sịt mũi, ngạt mũi, đau đầu, khó thở. Hầu hết mọi người lầm tưởng đó là cảm lạnh thông thường, nhưng trên thực tế, đa phần các triệu chứng khó chịu kéo dài dai dẳng lại là dấu hiệu của viêm xoang tái phát theo mùa. Đây là nỗi khổ chung của hàng triệu nhân viên văn phòng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất và chất lượng sống.

Không chỉ dân văn phòng, số "nạn nhân" của bệnh viêm xoang còn rất nhiều. Chỉ cần lướt 1 vòng trên các mạng xã hội, chúng ta dễ dàng bắt gặp nhiều người cũng "kêu cứu" vì sự khổ sở do căn bệnh này gây ra.

 

1. Vì sao mùa này, người viêm xoang càng khổ?

Viêm xoang là tình trạng niêm mạc xoang bị viêm, sưng tấy. Khi gặp điều kiện bất lợi, niêm mạc này bị kích ứng và tạo ra chuỗi phản ứng gây tắc nghẽn. Mùa giao mùa, đặc biệt là những tháng cuối năm và đầu xuân, là thời điểm lý tưởng để viêm xoang bùng phát, vì những lý do sau:

Lạnh đột ngột và độ ẩm thấp: Không khí lạnh và khô khiến niêm mạc mũi xoang co lại, dễ bị viêm và phù nề. Điều này cản trở sự lưu thông của dịch nhầy, gây tắc nghẽn.

"Sốc" nhiệt điều hòa: Sự chênh lệch nhiệt độ lớn khi ra vào phòng điều hòa liên tục làm xoang không thích nghi kịp, kích thích tiết dịch và gây nghẹt.

Môi trường kín và ô nhiễm: Không khí ô nhiễm, bụi mịn trên đường đi làm cộng thêm môi trường văn phòng kín, thiếu thông gió, tích tụ mùi gắt (nước hoa, khói thuốc lá, chất tẩy rửa) đều là tác nhân kích ứng niêm mạc xoang.

Khi xoang bị kích hoạt, nó tạo ra chuỗi phản ứng: Nghẹt mũi dai dẳng, chảy dịch mũi sau, đau trán, và đau nhức quanh mắt. Có người còn đau đến mức không thể tập trung làm việc, chỉ mong có thể nghỉ ngơi để giảm bớt sự khó chịu.

Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thị Bích Thủy (Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương) chia sẻ trên báo Sức Khỏe & Đời Sống về tầm quan trọng của môi trường đối với bệnh xoang: Một trong những nguyên nhân khiến viêm xoang tái phát và khó điều trị dứt điểm là do người bệnh không tránh được các yếu tố kích thích trong môi trường sống. Đặc biệt, môi trường văn phòng với máy lạnh và không khí lưu thông kém là điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn, nấm mốc phát triển, dễ gây bùng phát đợt cấp.

2. Làm thế nào để bớt khó chịu do viêm xoang và ngăn ngừa tái phát?

Kiểm soát viêm xoang tại văn phòng đòi hỏi sự kiên trì và thói quen sinh hoạt đúng cách, ưu tiên các biện pháp đơn giản, chi phí thấp:

Giải pháp chăm sóc hằng ngày:

Vệ sinh mũi thường xuyên: Xịt rửa mũi bằng nước muối sinh lý (0.9%) từ 1–2 lần/ngày. Thao tác này giúp làm sạch dịch nhầy ứ đọng, loại bỏ bụi bẩn và các tác nhân gây dị ứng bám vào niêm mạc.

Giữ ấm cơ thể: Luôn giữ ấm vùng mũi, cổ, và ngực, đặc biệt là lúc di chuyển giữa phòng điều hòa và môi trường bên ngoài.

Duy trì độ ẩm cơ thể: Uống đủ nước trong ngày. Hạn chế các đồ uống lợi tiểu như cà phê, trà đậm đặc vì chúng có thể làm khô niêm mạc mũi họng.

Tránh luồng gió mạnh: Hạn chế mở cửa kính khi đi xe máy, tránh để gió tạt trực tiếp vào mặt.

Giải pháp môi trường văn phòng/gia đình:

Kiểm soát độ ẩm: Trong nhà hoặc phòng làm việc, nên trang bị máy phun sương hoặc máy tạo ẩm để duy trì độ ẩm không khí ở mức lý tưởng (khoảng 50–60%).

Lọc không khí: Sử dụng máy lọc không khí (đặc biệt là ở phòng ngủ) để loại bỏ bụi mịn và chất gây dị ứng.

Tránh xa các mùi gắt: Cố gắng tránh tiếp xúc với mùi nước hoa nồng, khói thuốc lá, hoặc các chất tẩy rửa mạnh vì chúng là tác nhân kích ứng niêm mạc rất mạnh.

Chia sẻ trên kênh VTV News, bác sĩ CKI Lê Thanh Thủy (Hội Tai Mũi Họng Việt Nam) đã đưa ra lời khuyên về thói quen trong môi trường điều hòa: Khi ngồi trong phòng máy lạnh, bạn nên đặt thêm một chậu nước hoặc máy tạo ẩm. Trước khi ra khỏi phòng máy lạnh, hãy dành 5–10 phút ngồi nghỉ gần cửa ra vào để cơ thể thích nghi dần với sự thay đổi nhiệt độ, tránh bị 'sốc' nhiệt làm niêm mạc mũi co thắt đột ngột.

Viêm xoang không phải là một bệnh lý nguy hiểm nhưng nó đủ sức để khiến chất lượng cuộc sống và hiệu suất làm việc của người bệnh chao đảo. Một cơn đau đầu do xoang có thể kéo dài suốt cả ngày làm việc, buộc người bệnh phải chịu đựng sự khó chịu trong im lặng.

Nếu bạn thấy đồng nghiệp thường xuyên "khịt mũi" hay lấy tay xoa trán liên tục, đừng tỏ ra khó chịu hay xa lánh. Hãy thông cảm. Việc giữ ấm cơ thể và chủ động vệ sinh mũi là biện pháp phòng ngừa tốt nhất cho họ và cho chính bạn, bởi lẽ, việc chia sẻ không gian kín khiến bất kỳ ai cũng có thể bị ảnh hưởng.