Rất nhiều người bước vào tuổi nghỉ hưu đều có chung một cảm giác: Trước giờ sống như chạy đua. Chạy vì con cái cần tiền học, chạy vì cha mẹ già yếu, chạy vì cơm áo gạo tiền mỗi ngày. Cái tên “mình” gần như biến mất trong những năm tháng đó. Đến khi bỗng một ngày không còn chuông báo thức đi làm, không còn báo cáo, không còn họp hành, nhiều người đứng ở ngã rẽ cuộc đời mà… lúng túng. Thời gian rảnh bỗng dư ra, nhưng lại không biết dùng nó để sống cho bản thân thế nào.

Thật ra, nghỉ hưu không phải “hiệp phụ” trước khi kết thúc, mà là hiệp chính để bạn được sống phần đời còn lại theo cách mình muốn. Yêu chính mình không phải chuyện xa xỉ, mà là nhiệm vụ trọng tâm. Một cách dễ nhớ là “luật 333”: 3 điều cho tâm trí, 3 điều cho cảm xúc, 3 điều cho tâm thái. Không lý thuyết cao siêu, chỉ là những điều rất đời mà nếu kiên trì, phần đời sau sẽ nhẹ nhàng hơn rất nhiều.

3 việc nên làm cho tâm trí: Đọc sách - đi lại - ở một mình

Nghỉ hưu rồi, thời gian thuộc về bạn. Vấn đề là dùng nó để làm gì. Nhiều người lấp đầy ngày dài bằng tivi, chuyện phiếm, lướt điện thoại, hết ngày mà lòng vẫn trống rỗng.

“333” gợi ý 3 việc đơn giản:

Đọc sách nhiều hơn.

Không phải để lấy bằng cấp, cũng không phải để khoe ai, chỉ để lòng mình bớt chênh vênh. Một cuốn sách hay đọc trên chiếc ghế ngoài ban công, dưới nắng nhẹ buổi sáng, đủ làm đầu óc dịu lại. Người ta vẫn nói “bụng có chữ, mặt tự nhiên hiền”. Về già, không cần quá chăm chút vẻ ngoài, chỉ cần ánh mắt hiền hòa, nói năng có trước có sau, đó đã là một loại “đẹp” rất khác.

Đi lại nhiều hơn.

Không nhất thiết là đi du lịch xa, chỉ cần chịu khó bước chân ra khỏi nhà. Con đường quanh khu mình ở, công viên nhỏ, bờ hồ, lối đi bộ bên dòng sông… đều là nơi để cơ thể được vận động, mắt được nhìn xa. Cơ thể giống như cánh cửa, đóng mãi sẽ mốc, mở ra thường xuyên mới thông thoáng, ngủ cũng sâu hơn, ăn cũng ngon hơn.

Học cách ở một mình.

Đây là điều khó nhất, nhưng cũng quan trọng nhất. Cả đời chúng ta quen sống vì người khác, nên lúc nếm trải sự im lặng, nhiều người thấy lạ lẫm. Thử pha tách trà, tắt tivi, để điện thoại sang một bên, ngồi yên một chỗ, nhìn mây trôi ngoài cửa sổ, hoặc nhắm mắt nghe tiếng gió. Không cần làm gì “to tát”, chỉ là cho mình vài chục phút không phải chiều lòng ai. Khi không còn mang trên lưng quá nhiều vai diễn, bạn sẽ từ từ gặp lại chính mình - người từng có ước mơ, từng có sở thích, nhưng đã bị cuộc sống vùi lấp.

3 điều nên buông cho cảm xúc: Bớt tự dày vò - bớt để ý - bớt cố chấp

Nghỉ hưu, thời gian rảnh hơn, nhưng chuyện bực mình không hề ít đi: Tiền nong, con cái, hàng xóm, chuyện sức khỏe… Nếu không biết điều chỉnh, tinh thần rất dễ đi xuống.

Một là, đừng tự dày vò mình vì chuyện nhỏ.

Chợ hôm nay đắt hơn hôm qua, người bán lỡ nói câu khó nghe, hàng xóm lỡ buông vài lời vô ý… Tất cả đều có thể trở thành cái cớ để ta suy nghĩ mãi, càng nghĩ càng tức. Thật ra, nhiều chuyện “thế thôi”, qua là hết. Mang về nhà, nghĩ đi nghĩ lại, chỉ người khổ là chính mình. Đến tuổi này, gan ruột, huyết áp, tim mạch… đều quý như vàng, có cần đem sức khỏe của mình ra đánh đổi cho những chuyện không đáng không?

Hai là, bớt sống vì ánh mắt người khác.

Trước đây, ta phải sống theo chuẩn của cơ quan, của họ hàng, của làng xóm. Giờ nghỉ hưu rồi, phần còn lại nên sống theo chuẩn của… trái tim. Người ngoài nói gì, nghĩ gì, phần lớn bạn chẳng thay đổi được. Điều bạn có thể chọn là: Không để những lời đó chạm đến tâm mình. Thế giới này, cuối cùng vẫn là của bạn, bạn vui hay buồn, bạn thấy đời nhẹ hay nặng, không ai thay bạn gánh được.

Ba là, bớt cố chấp với những gì không thể sửa.

Con cái chọn công việc, chọn người yêu, chọn cách sống… đôi khi không giống mình mong đợi. Sức khỏe đôi khi “trở trời”, có những bệnh không thể khỏi ngay, chỉ có thể sống chung. Có chuyện giải được thì từ từ tính, không giải được thì tạm gác lại, chăm sóc bản thân đã. Sống đến tuổi này rồi, nhiều thứ phải tập nhìn bằng hai chữ “tùy duyên”: Làm hết phần mình, còn lại giao cho thời gian. Buông ra không phải là bỏ cuộc, mà là chấp nhận rằng mình không phải “ông trời”.

3 thói quen nên nuôi cho tâm thái: Vui vừa đủ - sống bình dị - giữ lòng hiền hòa

Khi đã dọn bớt những lo lắng thừa thãi, bên trong ta sẽ có khoảng trống. Đừng để khoảng trống ấy bị lấp lại bằng tin tức tiêu cực hay so sánh hơn thua, hãy lấp bằng 3 điều nhẹ nhàng:

Giữ một trái tim hay thấy vui.

Không cần chờ chuyện lớn mới vui. Buổi sáng tỉnh dậy thấy người mình thương vẫn bên cạnh, bước ra sân thấy trời trong, đi chợ mua được mớ rau tươi, chiều chiều nghe tiếng cháu gọi “bà ơi”, đó đều là lý do để mỉm cười. Người biết đủ thì ở đâu cũng thấy an ổn, người suốt ngày so sánh sẽ không bao giờ cảm thấy hạnh phúc.

Chấp nhận cuộc sống bình dị.

Không cần nhà to, xe sang, con cái “oách” mới gọi là thành công. Ở tuổi này, không phải “leo cao hơn”, mà là “đứng vững hơn”: Ăn uống thanh đạm, ngủ ngon, đi lại được, ít bệnh, ít lo - đã là phúc rất lớn. Bớt nhìn xem người ta đi đâu, mua gì, khoe gì; dành thời gian nhìn vào ngôi nhà, cái bếp, khu vườn nhỏ của mình - nơi chứa đựng cả cuộc đời vất vả và yêu thương của bạn.

Giữ lòng hiền hòa với người và với chính mình.

Già rồi, đừng để “cơn tức” làm mình mệt thêm. Người nhà nói lệch ý, con cháu vụng về, hàng xóm làm ồn… hít một hơi sâu, tự nhủ “không có gì to tát”. Nói nhỏ nhẹ, cười cho qua, nhiều khi kết quả lại tốt hơn là cãi nhau cho ra lẽ. Cũng đừng quá khắt khe với chính mình: chậm hơn một chút, quên trước quên sau một chút, đó là lẽ bình thường của tuổi già. Khi bạn dịu dàng với bản thân, tự khắc sẽ dịu dàng với mọi thứ xung quanh.

Nửa đời trước, chúng ta nợ chính mình quá nhiều: Nợ những giấc ngủ ngon, nợ những cuốn sách yêu thích, nợ những buổi chiều ngồi yên không làm gì. Nửa đời sau, hãy từ từ trả lại. “Luật 333” thật ra không có gì khó: Đọc thêm vài trang sách, đi vài vòng cho khí huyết lưu thông, ngồi yên với chính mình vài phút; bớt giận, bớt lo, bớt cố chấp; tập thấy vui với điều nhỏ, chấp nhận sống bình dị và giữ lòng hiền.

Đó không phải là lý thuyết đẹp đẽ trên giấy, mà là cách biến những ngày hưu trí thành chuỗi ngày có vị, có màu và có ý nghĩa.