Atlas Data Storage, một startup công nghệ lưu trữ dựa trên DNA, vừa công bố sản phẩm thương mại đầu tiên mang tên Atlas Eon 100 - được tuyên bố là ổ cứng dùng công nghệ gien có khả năng mở rộng đầu tiên trên thế giới. Với khả năng chứa 60PB dữ liệu trong không gian chỉ bằng một hộp sữa tươi và có thể lưu trữ hàng nghìn năm mà không bị hư hỏng, Atlas Eon 100 hứa hẹn sẽ cách mạng hóa cách chúng ta lưu trữ dữ liệu trong tương lai.

Con số 60PB - tương đương 60.000 terabyte - là một dung lượng đáng kinh ngạc. Để dễ hình dung, một chiếc ổ cứng DNA này có thể chứa tới 660.000 bộ phim chất lượng 4K. Điều đặc biệt hơn là toàn bộ dung lượng khổng lồ này được nén gọn trong không gian chỉ 60 inch khối, tương đương khoảng một lít - nhỏ hơn một chai nước suối tiêu chuẩn. Hình ảnh minh họa từ Atlas cho thấy sáu khay chứa các viên nang DNA có kích thước như viên thuốc, xếp chồng lên nhau tạo thành một giá lưu trữ siêu nhỏ gọn.

Một khay các thiết bị lưu trữ của Atlas với các viên nang DNA có kích thước chỉ như viên thuốc

Mật độ lưu trữ chính là điểm đột phá lớn nhất của công nghệ DNA. Atlas tuyên bố giải pháp của họ có mật độ cao hơn khoảng 1000 lần so với băng từ LTO-10 - công nghệ lưu trữ dữ liệu lớn hiện đại nhất hiện nay.

Điều này có nghĩa là nếu bạn cần 1000 lít không gian để lưu trữ cùng lượng dữ liệu bằng băng từ, thì với công nghệ DNA chỉ cần một lít. Đây là bước nhảy vọt về hiệu quả không gian mà không một công nghệ lưu trữ nào khác có thể sánh kịp.

Mật độ lưu trữ cực lớn, gấp 1.000 lần công nghệ lưu trữ băng từ hiện nay

Nhưng dung lượng lớn chỉ là một phần của câu chuyện. Điểm mạnh thực sự của ổ cứng DNA nằm ở độ bền vượt trội. Theo Atlas, các viên nang DNA của họ có thể lưu trữ dữ liệu trong hàng thiên niên kỷ mà không cần làm mới hay bảo dưỡng. Chúng ổn định ở nhiệt độ lên tới 40 độ C, không đòi hỏi môi trường kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm khắt khe như băng từ.

So sánh với băng từ truyền thống làm rõ hơn lợi thế này. Băng từ - vốn được coi là giải pháp lưu trữ dài hạn tốt nhất hiện nay - yêu cầu phải làm mới dữ liệu định kỳ mỗi 7-10 năm để tránh bị hư hỏng.

Chúng cũng phải được bảo quản trong các cơ sở có hệ thống kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm chuyên dụng, tốn kém chi phí vận hành. Trong khi đó, DNA có thể nằm yên trong hàng nghìn năm mà không cần can thiệp gì, giống như cách thông tin di truyền được bảo tồn trong tự nhiên qua hàng triệu năm tiến hóa.

Quy trình lưu trữ dữ liệu bằng ổ cứng dùng công nghệ gien của Atlas

Bill Banyai, người sáng lập Atlas Data Storage, cho biết: "Atlas tự hào là công ty duy nhất trên thế giới cung cấp sản phẩm lưu trữ dựa trên công nghệ DNA ở quy mô lớn. Đây là đỉnh cao của hơn 10 năm phát triển sản phẩm và đổi mới trên nhiều lĩnh vực." Công ty dự định cung cấp giải pháp mới cho lưu trữ dài hạn, bảo quản dữ liệu cho các mô hình AI và bảo vệ di sản cũng như nội dung có giá trị cao.

Công nghệ đằng sau Atlas Eon 100 dựa trên DNA tổng hợp từ Twist Bioscience - một công ty đã từng hợp tác với Microsoft trong các dự án lưu trữ DNA. Thay vì sử dụng các bit 0 và 1 như ổ cứng thông thường, công nghệ DNA mã hóa thông tin bằng bốn "chữ cái" di truyền A, T, G, C. Mỗi viên nang chứa hàng tỷ phân tử DNA, trong đó mỗi phân tử có thể lưu trữ một lượng thông tin khổng lồ.

Atlas đã trình diễn Eon 100 tại Hội nghị AIMA ở Baltimore. Tuy nhiên, công ty hiện chưa bán sản phẩm trực tiếp qua trang web. Các tổ chức quan tâm cần liên hệ qua biểu mẫu trực tuyến, và thông tin về giá cả vẫn chưa được công bố. Điều này cho thấy Atlas đang nhắm đến thị trường doanh nghiệp và tổ chức lớn thay vì người tiêu dùng cá nhân.