Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một phát hiện quan trọng giúp giải mã cơ chế gây ra tình trạng sụt cân nghiêm trọng ở bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối, còn gọi là hội chứng suy mòn do ung thư (cancer cachexia). Công trình nghiên cứu này được đăng tải trên tạp chí Cell Metabolism.

Theo công trình nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Cell Metabolism, yếu tố ức chế di chuyển đại thực bào (MIF) – một loại cytokine do khối u tiết ra – chính là nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng sụt cân không thể phục hồi ở bệnh nhân ung thư. Cytokine là những protein nhỏ giúp các tế bào trong cơ thể tương tác với nhau và đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch.

Nhóm nghiên cứu tại Đại học Bắc Kinh phát hiện rằng MIF không chỉ gây viêm mãn tính trong mô mỡ mà còn ngăn chặn quá trình trưởng thành của tế bào gốc thành tế bào mỡ hoàn chỉnh. Hệ quả là bệnh nhân bị suy giảm nghiêm trọng khối lượng mỡ trong cơ thể dẫn đến tình trạng suy mòn.

Hội chứng suy mòn do ung thư được xem là một "sát thủ thầm lặng", gây ra khoảng 20% số ca tử vong liên quan đến ung thư. Bệnh nhân mắc hội chứng này thường sụt cân nhanh chóng, teo cơ, chán ăn và suy giảm thể lực. Khi đó, cơ thể người bệnh trở nên quá yếu để tiếp nhận các phương pháp điều trị ung thư khiến tiên lượng bệnh trở nên xấu hơn.

Nghiên cứu chỉ ra rằng MIF tương tác với thụ thể ACKR3, kích hoạt phản ứng viêm và gây xơ hóa trong mô mỡ. Ngay cả khi có đủ chất dinh dưỡng, tế bào gốc trong cơ thể bệnh nhân vẫn không thể phát triển thành tế bào mỡ khỏe mạnh. Điều này giải thích tại sao ngay cả khi tăng cường dinh dưỡng, bệnh nhân vẫn tiếp tục sụt cân.

Dữ liệu lâm sàng trên bệnh nhân ung thư phổi, dạ dày và đại trực tràng cũng cho thấy mức MIF trong máu càng cao, tình trạng sụt cân càng nghiêm trọng. Trong các thí nghiệm trên chuột, việc ức chế MIF-ACKR3 giúp giảm thiểu tình trạng mất mỡ và cải thiện triệu chứng suy mòn.

Theo Tiến sĩ Hu Xinli, đồng tác giả nghiên cứu, "Vấn đề ở bệnh nhân suy mòn không nằm ở lượng dinh dưỡng hấp thụ mà ở cách cơ thể phân phối và sử dụng dinh dưỡng. MIF chính là tác nhân gây tổn thương không thể phục hồi ở mô mỡ". Nếu có thể khắc phục tình trạng này, các mô mỡ có thể hoạt động bình thường trở lại giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và tăng khả năng tiếp nhận điều trị ung thư.

Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy rằng việc tập thể dục có thể giúp giảm mức MIF trong máu và thúc đẩy tế bào gốc phát triển thành tế bào mỡ trưởng thành. Tuy nhiên, hầu hết bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối đều quá yếu để tham gia hoạt động thể chất.

Nhóm nghiên cứu hiện đang tập trung phát triển các chất ức chế MIF-ACKR3 với hy vọng tạo ra liệu pháp mới giúp cải thiện chất lượng điều trị và kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân ung thư. Phát hiện này mở ra hy vọng mới trong cuộc chiến chống lại hội chứng suy mòn do ung thư – một trong những thách thức lớn nhất trong điều trị ung thư hiện nay.