Tại Liên hoan phim (LHP) tài liệu ngắn Đông Nam Á LENScape (chương trình phim ngắn mới, nhằm tôn vinh tính sáng tạo của phim tài liệu) do Objectifs - Trung tâm Nhiếp ảnh và Điện ảnh Singapore - phối hợp với In-Docs tổ chức, người chiến thắng Giải thưởng “Silvana S Film” - giải cao nhất của LHP này - là nữ đạo diễn Hà Lệ Diễm (Việt Nam), với giải thưởng giá trị 8.000 dollar Singapore.

Nữ đạo diễn Hà Lệ Diễm

Phim thắng cuộc của đạo diễn Hà Lệ Diễm mang tên “Thư gửi Mẹ” (Dear Mom) đã hưởng ứng chủ đề “Kết nối Threads” - công nhận những phim tài liệu ngắn khám phá cuộc sống, cộng đồng và môi trường của chúng ta được gắn kết sâu sắc, miêu tả về một cô gái người Mông định hướng cuộc sống ở vùng núi Tây Bắc của Việt Nam.

Tại LHP nói trên, Giải thưởng “Special Mention” thuộc về Riskya Duavania (Indonesia) cho bộ phim ngắn “The Sky Is Blue, My Lung is Smiling” - khám phá cuộc sống của một du học sinh đang sống ở Kanazawa. Theo BTC của LHP, các bộ phim ngắn được chọn trong chương trình có các chủ đề và câu chuyện đa dạng từ khu vực sẽ được trình chiếu tại Indonesia từ tháng 11/2024 đến tháng 2/2025 và tại Singapore vào tháng 3/2025.

Phim tài liệu “Thư gửi Mẹ” dài 17 phút, do Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam đồng sản xuất cùng nữ đạo diễn Hà Lệ Diễm, theo kịch bản của Lê Cẩm Nhung và Hà Lệ Diễm, với các diễn viên Lù Thị Sông và Lù A Đùa. Bộ phim kể câu chuyện về Sông - một cô bé người Mông 11 tuổi trong suốt 6 năm đã cố gắng chấp nhận sự vắng mặt của mẹ để lớn lên ở vùng núi Tây Bắc của Việt Nam. Dưới dạng một bức thư do chính Sông viết, bộ phim đưa ra một cái nhìn về những khó khăn tình cảm cũng như những thách thức xã hội mà những đứa trẻ gặp phải hoàn cảnh bất hạnh như vậy phải chịu đựng, nhưng bằng cách nào đó vẫn cố gắng vượt qua.

Một cảnh trong phim “Thư gửi Mẹ”

Nhận xét về bộ phim “Thư gửi Mẹ”, Ban giám khảo chia sẻ: "Thông qua góc nhìn của trẻ em, bộ phim là một câu chuyện đơn giản, nhưng đầy sức mạnh về những vấn đề kinh tế, xã hội mà phụ nữ Mông phải đối mặt. Chúng tôi tôn vinh sự mềm mại của nhân vật chính, lan tỏa xuyên suốt bộ phim, mang đến một giọng nói trẻ thơ dịu dàng cho nỗi buồn thầm lặng của đất mẹ.

Trong mỗi khoảnh khắc, sự ân cần luôn là nhịp đập, góp phần dệt nên một câu chuyện về tình đoàn kết và lòng kiên cường. Bằng một ánh mắt dịu dàng, những sự thật về môi trường sống hiện ra vừa mong manh, vừa dữ dội, như được làm sống dậy bởi một hy vọng thầm kín và nhẫn nại. Những hoạt động thường nhật giản đơn của các nhân vật cho thấy họ đã trưởng thành và kiên cường thế nào khi phải đối mặt với nghịch cảnh, dẫu rằng tuổi đời còn rất nhỏ".

Cô bé Lù Thị Sông với đôi mắt trĩu buồn thầm lặng là nhân vật chính trong bộ phim “Thư gửi Mẹ”

Nữ đạo diễn Hà Lệ Diễm sinh năm 1991, trong một gia đình dân tộc Tày ở xã Dương Quang, TP. Bắc Kạn, tỉnh Bắc Kạn. Từ nhỏ, cô được ông nội (vốn là một giáo viên) khuyến khích đọc rất nhiều sách. Lệ Diễm đã tốt nghiệp Khoa Báo chí (ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn - ĐH Quốc gia Hà Nội), từng cộng tác với một số tòa soạn báo và đài truyền hình lớn, nhưng do thấy việc làm báo phải chịu nhiều áp lực về thời gian và tiến độ, không thực sự phù hợp, nên dấn thân vào việc làm phim.

Tại LHP tài liệu quốc tế Amsterdam (Hà Lan) năm 2021, Lệ Diễm đã giành giải “Đạo diễn xuất sắc nhất” ở hạng mục tranh giải quốc tế và bộ phim “Children of the Mist” (Những đứa trẻ trong sương) đã đoạt giải “Phim đầu tay xuất sắc nhất” ở hạng mục tuyên dương đặc biệt của ban giám khảo. Cô cũng thắng giải “Phim quốc tế xuất sắc” tại LHP Docaviv (Israel).

Bộ phim “Những đứa trẻ trong sương” đã được mời tham dự khoảng 150 sự kiện và giành được 36 giải thưởng trong nước và quốc tế. Bộ phim cũng lọt vào danh sách rút gọn tranh giải “Phim tài liệu xuất sắc nhất” của Giải thưởng Viện Hàn lâm Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ - Oscar lần thứ 95 - năm 2023. Tại LHP Châu Á Đà Nẵng lần thứ Nhất - 2023, bộ phim này đã được trao giải cao nhất “Phim châu Á xuất sắc nhất” và tại LHP Việt Nam lần thứ 23, phim đã giành 2 giải Bông Sen Vàng cho “Phim tài liệu xuất sắc” và “Đạo diễn phim tài liệu xuất sắc”. Và mới đây, với “Thư gửi Mẹ”, là Giải thưởng “Silvana S Film” của LHP tài liệu ngắn Đông Nam Á LENScape. Trong năm 2022, Hà Lệ Diễm đã được vinh danh là một trong “10 gương mặt trẻ Việt Nam triển vọng”.

Với thông điệp xóa bỏ khuôn mẫu giới và trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái dân tộc thiểu số, bộ phim tài liệu “Thư gửi Mẹ” là một trong những sản phẩm truyền thông thuộc Dự án 8 "Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết của phụ nữ và trẻ em" thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam chủ trì.