![]() |
Các tinh thể cacbonat được tìm thấy bên trong trứng khủng long hóa thạch mang đến cơ hội hiếm có để xác định tuổi tuyệt đối của trứng. |
Một phát hiện khoa học mới đang giúp các nhà nghiên cứu lần đầu tiên xác định chính xác niên đại của hóa thạch trứng khủng long tại một di chỉ nổi tiếng ở Trung Quốc, điều từng được xem là bất khả thi bấy lâu nay.
Trong báo cáo đăng ngày 11/9 trên Frontiers in Earth Science, nhóm nghiên cứu cho biết họ đã phân tích các tinh thể canxi cacbonat bên trong một ổ trứng khủng long hóa thạch tại tổ hợp Qinglongshan, miền Trung Trung Quốc. Trước đó, hơn 3.000 quả trứng khủng long đã được tìm thấy tại tổ hợp này nhưng tuổi đời thực sự của chúng vẫn là bí ẩn suốt nhiều thập kỷ.
Thế nhưng, một ổ trứng đặc biệt gồm 28 quả đã hé lộ manh mối quan trọng. Bên trong những quả trứng này có các tinh thể canxi cacbonat lớn chứa lượng nhỏ uranium. Bằng cách đo tốc độ phân rã phóng xạ của uranium thành chì, các nhà khoa học xác định những quả trứng này có niên đại khoảng 86 triệu năm, được ra đời trong kỷ hậu Phấn trắng (Late Cretaceous).
Kết quả này cho vào thấy thời điểm đó, Trái đất đã mát hơn nhiều so với thời kỳ nóng ẩm giữa kỷ Phấn trắng. Theo nhà địa chất Qingmin Chen thuộc Viện Khảo sát địa chất Thiểm Tây, sự thay đổi khí hậu có thể ảnh hưởng đến cấu trúc vỏ trứng. Số lượng lỗ nhỏ trên vỏ cho phép trao đổi khí đã phản ánh nhiệt độ, độ ẩm và cách khủng long làm tổ.
![]() |
Một ổ gồm 28 quả trứng khủng long tại một địa điểm ở Trung Quốc chứa các tinh thể uranium được các nhà nghiên cứu sử dụng để xác định tuổi của hóa thạch |
Theo các nhà nghiên cứu, khả năng liên kết trực tiếp các điều kiện môi trường với các địa điểm làm tổ chính là điều khiến khám phá này trở nên vô cùng giá trị. Trứng khủng long thường được xác định niên đại bằng các phương pháp gián tiếp, chẳng hạn như dựa trên phân tích các lớp đá hoặc tro xung quanh, hoặc đánh giá tuổi tương đối của các hóa thạch khác trong đá. Nhưng những phương pháp đó không cung cấp niên đại chính xác.
Cách tiếp cận mới này mở ra cơ hội nghiên cứu sâu hơn về môi trường sống của khủng long, cũng như quá trình biến đổi khí hậu hàng chục triệu năm trước.
Lưu vực địa chất nơi đặt tổ hợp Qinglongshan còn có các lớp đá kéo dài đến ranh giới Phấn trắng – Cổ cận (Cretaceous-Paleogene), thời điểm cách đây 65 triệu năm khi một tiểu hành tinh va vào Trái đất, dẫn đến sự kiện đại tuyệt chủng khiến hầu hết loài khủng long biến mất. Việc xác định chính xác niên đại trứng khủng long có thể giúp giải đáp thêm nhiều câu hỏi về giai đoạn cuối cùng trong lịch sử loài khủng long.
Phát hiện loài khủng long mới từ hóa thạch 183 triệu năm bị bỏ quên
Phát hiện này đã hé lộ thêm sự đa dạng trong bức tranh hệ sinh thái đại dương thời tiền sử.