Cháy rừng ở Úc kéo dài suốt từ tháng 9/2019 đã gây ra một cuộc khủng hoảng vô cùng lớn không chỉ về con người mà còn là thiên nhiên, các loài động vật. Đợt cháy rừng năm nay đã biến một khu vực rộng lớn ở miền Nam nước Úc trở thành vùng đất chết, quét sạch gần nửa tỷ động vật bao gồm các loài có vú, bò sát và chim.

Theo ước tính con số cá thể động vật thuộc các loài đã chết lên đến gần 500 triệu, tuy nhiên đây mới chỉ là con số có thể kiểm đếm được, hiện tại toàn bộ khu vực này vẫn đang đối diện với sự mất mát khủng khiếp về đa dạng sinh học lớn nhất trong lịch sử.

Cháy rừng gây nên một thảm họa khủng khiếp ở nước Úc.

Tính đến thời điểm hiện tại, gần như mọi tiểu bang của Úc đều có cháy, nhưng thiệt hại lớn nhất là New South Wales và bang Victoria, với tổng cộng 6 triệu hecta đất bị thiêu rụi. Trước đó có đến hơn 4.000 người bị bao vây vào đám cháy xảy ra hồi cuối năm.

Từ ngày 31/12 cho đến hiện tại, bầu trời của bang Victoria vẫn đang rực đỏ cho dù là thời điểm trưa hay chiều gây ra một trạng thái lo lắng, hỗn loạn. Người dân ở các khu vực cho biết họ không thể nhìn thấy nhau, phải dùng đèn pin hoặc các vật dụng phát sáng để di chuyển.  Các công trình lớn tại đây cũng gần như biến mất khỏi tầm nhìn vì bị khói bụi che phủ.

Bầu trời lúc 2 giờ trưa tại Mallacoota ngày 4/1/2020.

Những đám cháy đã biến khu vực miền Nam nước Úc thành một vùng đất chết và tình hình được dự báo sẽ càng tồi tệ hơn trong những tháng mùa hè tới. Đám cháy liên tiếp xảy ra đã phá hủy hơn 1.000 ngôi nhà và khiến 24 người thiệt mạng. Tất cả những nguy cơ này khiến nhiều người phải nghĩ đến tình huống xấu nhất đó là Úc sắp bị xóa sổ hoàn toàn trên địa cầu.

Chính phủ Úc đã điều động một lực lượng lớn nhất từ trước đến nay cùng với tàu hải quân giải cứu người dân và khách du lịch, tuy nhiên mới chỉ cứu được khoảng 1.100 người, tức là gần 3.000 người vẫn đang bị mắc kẹt. Điều đáng nói là các gia đình có trẻ em dưới 5 tuổi không được phép lên tàu mà không có bất kỳ một lời giải thích nào. Tiếng gào khóc, tiếng ồn ào, sợ hãi của hàng nghìn người tạo nên một khung cảnh hỗn loạn ở Úc.

Các loài động vật khu vực này đa phần đều có đặc tính di chuyển chậm vì vậy việc thoát ra khỏi đám cháy là một điều khó khăn. Loài Koala là một trong những động vật biểu tượng của nước Úc, đóng góp từ 1,1 đến 2,5 tỷ USD mỗi năm cho ngành du lịch nước này. Thế nhưng giờ đây, 1/3 đàn koala đã chết và 1/3 nơi sinh sống của chúng bị tàn phá - chỉ tính riêng ở New South Wales, nơi có quần thể koala thuộc loại lớn với 15.000 - 28.000 con. Chúng không biết chạy trốn như các loài khác mà chỉ leo và cuộn tròn trên các cây lớn chờ nguy hiểm đi qua vì vậy khả năng sống sót sẽ thấp hơn.

Loài Koala.

Bên cạnh đó có đến hàng trăm ngàn con dơi rơi xuống đất chết thảm khi nhiệt độ quá 42 độ C, những con kangaroo không còn chỗ trú phải nhảy vào sân nhà, vào vườn nho của dân hoặc bất chấp nguy hiểm lao ra xa lộ, khu dân cư và đã bị chó tấn công hoặc tông vào xe hơi.

Đau đớn hơn, những gia đình có vật nuôi còn phải tự tay bắn chết các con vật trong trang trại của mình với mục đích giải thoát vì chúng bị lửa thiêu, bị bỏng toàn thân nghiêm trọng. Hàng trăm, hàng nghìn con vật khác bị bỏng nặng đến chuyên viên buộc phải giết chết chúng thay vì tìm cách chạy chữa.

Cho dù lực lượng cứu hỏa vẫn đang cật lực làm việc nhưng lửa vẫn càn quét mạnh tại các thị trấn Mallacoota, Genova, Karbeethong, Gipsy Point và các vùng xung quanh, diễn biến cháy rừng ngày càng phức tạp.

Ảnh vệ tinh chụp hỏa hoạn tại tiểu bang Victoria, Úc - Ảnh: REUTERS

Chính quyền bang Victoria cũng đã đặt mức báo động đỏ và cảnh báo người dân đang ở trong vùng nguy hiểm. Chính quyền cũng thông báo nếu chưa thể rời đi, họ nên tìm đến những nơi trú ẩn an toàn.

Ngày 2/1 vừa qua, trong cuộc họp báo về đám cháy tại các khu vực ven biển ở các bang New South Wales và Victoria trong tuần này, Thủ tướng Australia Scott Morrison cho biết trọng tâm trước mắt là giải quyết các mối lo ngại của cộng đồng, người dân bị ảnh hưởng. Việc ưu tiên lúc này là cung cấp các vật tư cần thiết, hỗ trợ sơ tán tới nơi an toàn, đồng thời bảo đảm lực lượng cứu hỏa có được mọi sự hỗ trợ. Thời tiết nắng nóng và gió mạnh cách đây vài ngày cũng công việc của những người lính cứu hỏa gặp nhiều khó khăn.

Theo Reuters, gần 150 điểm cháy tại New South Wales chưa được dập tắt, hơn chục địa điểm khác tại Victoria vẫn đang chìm trong hỏa hoạn vào sáng 5/1. Tuy nhiên do nhiệt độ đang giảm, trời dịu mát hơn đang trở thành tia hy vọng và liều thuốc tinh thần cho nhiều người dân Úc.

Ủy ban an ninh quốc gia Úc sẽ họp vào đầu tuần tới để xem xét các biện pháp đối phó cháy rừng cả trong ngắn hạn và dài hạn. Mặc dù cháy rừng là một điều thường xuyên diễn ra đối với hệ sinh thái của Úc tuy nhiên nếu tần suất và cường độ của những đám cháy đang ngày tăng lên chắc chắn sẽ để lại hậu quả to lớn với tương lai của các loài động thực vật.