Tình cảm giữa cha mẹ và con cái luôn được xem là gắn bó khăng khít nhất. Cha mẹ nào cũng muốn chăm sóc, bảo vệ con mình tới tận cùng. Tuy nhiên, sự "thương quá mức" đôi khi lại gây phản tác dụng. Khi ranh giới giữa tình yêu và sự phụ thuộc bị xóa nhòa, điều tưởng như yêu thương có thể trở thành rào cản vô hình, ngăn cản con trở thành người độc lập, tự tin.

MXH Trung Quốc từng xôn xao trước câu chuyện của một bà mẹ toàn thời gian. Theo đó, người này từng có một công việc ổn định, thu nhập khá, tuy nhiên sau khi có con, cô đã quyết định nghỉ việc để toàn tâm chăm sóc con trai. Tình cảm giữa hai mẹ con rất tốt.

Nhưng con trai càng lớn, vấn đề càng nhiều. Cậu con trai của dù đã 16 tuổi vẫn nhờ mẹ lau khô người sau khi tắm, nhờ mẹ mặc quần áo, thậm chí tại cổng trường còn hôn mẹ một cách thân mật. Trong mắt cô, con mãi là "bé cưng" nhưng cô quên mất rằng một ngày nào đó con sẽ phải tự bước đi một mình.

Mối quan hệ gia đình mà thiếu ranh giới sẽ gây ra nhiều hệ quả (Ảnh minh họa)

Câu chuyện như của bà mẹ kể trên thực chất không hề hiếm gặp. Nhiều bậc cha mẹ vẫn giữ thói quen chăm sóc con quá mức, từ việc dọn đồ, chuẩn bị bữa ăn, đến những cử chỉ thân mật tưởng như vô hại. Lâu dần, trẻ hình thành sự phụ thuộc mạnh mẽ, khó phát triển kỹ năng tự lập và ý thức trách nhiệm.

Khi yêu thương trở thành gánh nặng

Khi trẻ bước vào tuổi dậy thì, nhận thức về bản thân và nhu cầu riêng tư tăng cao. Trẻ muốn không gian riêng và quyền quyết định về cơ thể, thời gian, và đời sống cá nhân. Nếu cha mẹ vẫn tiếp tục gần gũi quá mức, trẻ có thể trở nên phụ thuộc, mất cơ hội hình thành nhân cách độc lập và tự tin.

Trẻ không được học cách tự chăm sóc bản thân sẽ thiếu kỹ năng sinh hoạt cơ bản, ý thức trách nhiệm mờ nhạt. Trong tương lai, trẻ có thể gặp khó khăn trong học tập, công việc, quan hệ bạn bè, thậm chí hôn nhân, vì không hiểu rõ ranh giới và thiếu sự độc lập cần thiết.

Sự thân mật quá mức cũng làm trẻ có nhận thức lệch lạc về các mối quan hệ xã hội, đặc biệt là với người khác giới. Trẻ có thể trở nên quá e dè hoặc quá cởi mở, không biết giữ khoảng cách hợp lý, ảnh hưởng đến sự phát triển cảm xúc và khả năng giao tiếp.

Cách yêu thương đúng mực để con trưởng thành

Trong giai đoạn tiểu học, việc xây dựng nền tảng độc lập cho trẻ là vô cùng quan trọng. Cha mẹ nên khuyến khích trẻ tự mặc quần áo, tự tắm rửa và sắp xếp phòng ốc, đồng thời dạy trẻ cách tự giải quyết các nhu cầu cơ bản trước khi nhờ đến sự trợ giúp của người lớn. Những hành động tưởng chừng nhỏ này lại là bước đệm giúp trẻ hình thành thói quen tự lập, học cách chịu trách nhiệm với bản thân mà vẫn được bảo vệ và đồng hành bởi cha mẹ. Khi trẻ dần trưởng thành, việc tự lo cho bản thân sẽ trở thành nền tảng cho sự tự tin và khả năng giải quyết vấn đề trong các giai đoạn sau.

Khi bước vào tuổi dậy thì, nhu cầu về không gian riêng và quyền quyết định cá nhân trở nên cực kỳ quan trọng. Cha mẹ cần chủ động giữ khoảng cách hợp lý, tránh tiếp xúc cơ thể quá mức và tôn trọng sự riêng tư cũng như vật dụng cá nhân của trẻ. Việc để trẻ được tự quyết định về quần áo, bạn bè, thời gian học tập hay sở thích cá nhân sẽ giúp trẻ cảm thấy được tôn trọng và đồng thời rèn luyện khả năng tự quản lý cuộc sống. Đây là lúc cha mẹ chuyển từ vai trò chăm sóc trực tiếp sang hướng dẫn và hỗ trợ tinh thần, để trẻ học cách thiết lập ranh giới, tự lập và tự chịu trách nhiệm với quyết định của bản thân.

Việc thiết lập ranh giới và không gian riêng tư trong gia đình là cần thiết

Vai trò của cha mẹ cần thay đổi theo quá trình trưởng thành của trẻ. Thay vì là "người bảo vệ suốt đời", cha mẹ trở thành "người dẫn đường trưởng thành". Khi trẻ còn nhỏ, cha mẹ đồng hành và hỗ trợ, nhưng khi trẻ lớn lên, việc lùi về hậu cảnh, trao niềm tin và hỗ trợ khi cần thiết sẽ giúp trẻ học cách tự quản lý bản thân và chịu trách nhiệm với lựa chọn của mình. Yêu thương không đồng nghĩa làm thay mọi việc cho con, mà dựa trên sự tôn trọng và thấu hiểu, để trẻ vừa cảm thấy an toàn, vừa được tự do phát triển. Biết buông tay đúng lúc chính là cách thể hiện yêu thương sâu sắc nhất, giúp trẻ học được bài học về độc lập và trách nhiệm.

Nhờ những bước đi này, trẻ sẽ trở nên tự tin và độc lập, biết chăm sóc bản thân và phát triển kỹ năng xã hội vững chắc. Khả năng giao tiếp, thiết lập ranh giới trong các mối quan hệ cũng được hình thành, và trẻ sẽ sẵn sàng đảm nhận trách nhiệm trong học tập, công việc hay bất kỳ mối quan hệ nào trong đời sống xã hội. Tóm lại, yêu thương đúng cách không phải là bao bọc con, mà là dạy con cách tự bước đi trên đôi chân của mình, đồng thời xây dựng nền tảng cho một đời sống trưởng thành tự tin và đầy trách nhiệm.

Theo Sohu