Bà Gertrude Belle Elion nhà hóa sinh và nhà dược học. Ảnh: ITN

Gertrude Belle Elion sinh ngày 23 tháng 1 năm 1918 tại thành phố New York, Hoa Kỳ. Ngay từ nhỏ, bà đã bộc lộ niềm đam mê với khoa học và quyết tâm theo đuổi con đường nghiên cứu. Sau khi tốt nghiệp Đại học Hunter năm 1937 với bằng cử nhân hóa học, bà tiếp tục học tại Đại học New York.

Do những định kiến về giới tính trong ngành khoa học thời bấy giờ, bà gặp nhiều khó khăn khi tìm kiếm cơ hội học tập và nghiên cứu. Tuy nhiên, điều này không ngăn cản bà theo đuổi đam mê của mình. Bà gia nhập phòng thí nghiệm của công ty dược phẩm Burroughs Wellcome (nay là GlaxoSmithKline) vào năm 1944 và làm việc tại đây trong suốt sự nghiệp của mình.

Gertrude Elion đã tiên phong trong việc phát triển các phương pháp nghiên cứu thuốc theo cơ chế sinh học thay vì thử nghiệm ngẫu nhiên. Bà cùng đồng nghiệp George H. Hitchings phát triển nhiều loại thuốc quan trọng, đặc biệt trong điều trị bệnh bạch cầu, nhiễm trùng virus và ức chế miễn dịch để hỗ trợ cấy ghép nội tạng.

Một số loại thuốc quan trọng do bà phát triển bao gồm: 6-mercaptopurine (6-MP), một loại thuốc điều trị bệnh bạch cầu cấp tính, mang lại cơ hội sống sót cao hơn cho nhiều bệnh nhân trẻ em. Azathioprine, loại thuốc đầu tiên giúp ngăn ngừa đào thải sau khi cấy ghép nội tạng. Allopurinol, thuốc điều trị bệnh gout. Acyclovir, một trong những thuốc kháng virus đầu tiên giúp điều trị nhiễm herpes hiệu quả.

Những đóng góp này không chỉ cứu sống hàng triệu bệnh nhân mà còn mở đường cho những phương pháp nghiên cứu thuốc hiện đại sau này.

Với những thành tựu nổi bật trong nghiên cứu dược phẩm, Gertrude Belle Elion đã được trao giải Nobel Sinh lý và Y khoa năm 1988 cùng với George H. Hitchings và Sir James Black. Bà cũng nhận được nhiều giải thưởng danh giá khác và trở thành tấm gương truyền cảm hứng cho thế hệ các nhà khoa học nữ.

Sau khi nghỉ hưu, bà tiếp tục tham gia cố vấn cho các nghiên cứu y học và cống hiến hết mình cho sự phát triển của ngành dược học. Gertrude Belle Elion qua đời ngày 21 tháng 2 năm 1999, nhưng di sản khoa học của bà vẫn tiếp tục sống mãi, đóng góp to lớn cho nền y học hiện đại.

Gertrude Belle Elion không chỉ là một nhà khoa học xuất sắc mà còn là một biểu tượng của sự kiên trì và đổi mới trong nghiên cứu y học. Những phát minh của bà đã thay đổi cuộc sống của hàng triệu người và để lại dấu ấn không thể phai mờ trong lịch sử y học. Cuộc đời và sự nghiệp của bà là minh chứng cho sức mạnh của trí tuệ, sự kiên trì và tinh thần cống hiến vì nhân loại.