0G6A6621

Ngày 24/6, tại Hà Nội, Chương trình Liên minh Đối tác chuyển dịch năng lượng Đông Nam Á (ETP) thuộc Văn phòng Dịch vụ Dự án Liên Hợp Quốc (UNOPS), phối hợp với Vụ Tài chính – Kinh tế ngành (Bộ Tài chính), đã tổ chức hội thảo tổng kết “Chương trình truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về chuyển dịch năng lượng”. Sự kiện không chỉ đánh giá hiệu quả của các hoạt động truyền thông mà còn mở ra diễn đàn đa chiều về chiến lược, thách thức và cơ hội của ngành năng lượng tái tạo tại Việt Nam, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050.

Hành trình 15 tháng truyền thông hiệu quả

Khởi động từ tháng 4/2024, chương trình truyền thông kéo dài 15 tháng này hướng tới mục tiêu trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết cho công chúng, giúp họ chủ động tham gia và đóng góp vào quá trình hiện thực hóa chính sách chuyển dịch năng lượng quốc gia.

Các đại biểu tham dự hội thảo

Đến nay, chương trình đã hoàn tất với một hệ thống các sản phẩm truyền thông đa dạng, tiếp cận nhiều nhóm đối tượng công chúng khác nhau thông qua báo điện tử, truyền hình quốc gia và địa phương, cũng như các mạng xã hội phổ biến.

Nhà báo Hoàng Dự, trưởng nhóm tư vấn chương trình, chia sẻ tại hội thảo: “Sau hơn 15 tháng triển khai, chương trình truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về chuyển dịch năng lượng đã hoàn thành xuất sắc các mục tiêu đề ra, góp phần quan trọng vào nỗ lực đạt phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050 của Việt Nam.”

Nhà báo Hoàng Dự, trưởng nhóm tư vấn chương trình

Ông Hoàng Dự nhấn mạnh, chương trình không chỉ đơn thuần là cung cấp thông tin mà còn được thiết kế như một tiến trình đối thoại hai chiều giữa nhà nước, các tổ chức, chuyên gia và cộng đồng. Mục tiêu chính là truyền cảm hứng, nâng cao hiểu biết và tạo sự đồng thuận xã hội đối với quá trình chuyển dịch năng lượng bền vững.

Các sản phẩm truyền thông đã được phát sóng trên nhiều nền tảng, từ báo điện tử, truyền hình đến các mạng xã hội phổ biến như Facebook, YouTube, Zalo. Đặc biệt, việc tận dụng Facebook với hơn 66 triệu người dùng tại Việt Nam đã giúp tăng cường đáng kể khả năng tiếp cận và tương tác với công chúng. Nhờ cách tiếp cận đa nền tảng, nội dung chương trình đã vươn tới nhiều nhóm đối tượng khác nhau: thanh thiếu niên, người cao tuổi, phụ nữ, người dân tộc thiểu số, đến người lao động phi chính thức.

“Chúng tôi tự hào rằng dự án không chỉ dừng lại ở việc truyền đạt kiến thức mà còn góp phần tạo cảm hứng cho hàng ngàn cá nhân hành động vì mục tiêu phát triển bền vững,” ông Dự chia sẻ.

Điểm nổi bật của chương trình là việc chủ động lắng nghe phản hồi từ cộng đồng, kể cả những nhóm ít có tiếng nói trong các chính sách năng lượng. Các hội thảo, diễn đàn, khảo sát trực tuyến đã tạo không gian để mọi người đưa ra đề xuất, chia sẻ ý tưởng, từ đó xây dựng một cộng đồng cùng hành động vì mục tiêu chung.

“Chúng tôi tin rằng những gì đã thực hiện sẽ là tiền đề quan trọng để tiếp tục mở rộng các hoạt động truyền thông, góp phần đưa chuyển dịch năng lượng trở thành một phần thiết yếu trong tư duy và hành động của xã hội Việt Nam hiện đại,” nhà báo Hoàng Dự đúc kết.

Quy hoạch điện VIII cơ hội lớn, thách thức không nhỏ

Tại sự kiện, TS. Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tiền tệ của Chính phủ, đã trình bày tham luận với chủ đề “Cơ hội và thách thức trong phát triển năng lượng tái tạo tại Việt Nam trong bối cảnh điều chỉnh Quy hoạch điện VIII”.

Theo TS. Lê Xuân Nghĩa, điều chỉnh Quy hoạch điện VIII (Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050) được công bố là một bước tiến quan trọng trong chiến lược phát triển năng lượng bền vững của Việt Nam. Quy hoạch này đặt trọng tâm vào việc mở rộng các nguồn năng lượng tái tạo để đáp ứng nhu cầu năng lượng sạch và bền vững.

TS. Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tiền tệ của Chính phủ

Các mục tiêu cụ thể giai đoạn 2026–2030 bao gồm điện mặt trời, điện gió và các nguồn điện khác. TS. Lê Xuân Nghĩa nhấn mạnh: “Những mục tiêu này không chỉ thể hiện quyết tâm chuyển dịch năng lượng xanh mà còn phản ánh tầm nhìn dài hạn của Việt Nam trong việc giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, hướng tới một hệ thống năng lượng linh hoạt và hiện đại.”

Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII mang lại nhiều cơ hội chiến lược cho ngành năng lượng. Tổng công suất điện mặt trời và điện gió dự kiến tăng gấp 3–5 lần trong 5 năm tới. Theo phụ lục của quy hoạch, tổng công suất điện mặt trời đến năm 2030 đạt 58.887 MW (bao gồm 25.229 MW điện mặt trời mái nhà), trong đó miền Bắc chiếm 30.630 MW, miền Trung 16.100 MW và miền Nam 12.157 MW.

Về các loại hình mới, sự mở rộng của các dịch vụ phụ trợ như pin lưu trữ, nguồn linh hoạt và thủy điện tích năng là bước đột phá. “Đặc biệt, pin lưu trữ tăng từ 300 MW trong quy hoạch cũ lên 10.000–16.270 MW, mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp công nghệ cao tham gia chuỗi cung ứng và triển khai dự án,” TS. Nghĩa nói.

Ông cũng nhấn mạnh việc ưu tiên phát triển điện mặt trời tại miền Bắc giúp giảm áp lực truyền tải từ miền Trung và miền Nam. Các dự án điện mặt trời nổi trên hồ thủy điện và thủy lợi là giải pháp thông minh, tận dụng lưới điện sẵn có, không chiếm đất, tăng hiệu quả vận hành.

Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo về thách thức lớn trong triển khai: với quy mô công suất lớn, dự kiến cần 600–1.100 dự án điện mặt trời và 400–640 dự án điện gió trong 5 năm tới. Khối lượng công việc từ đấu thầu đến vận hành thương mại đòi hỏi nguồn nhân lực và năng lực quản lý vượt trội.

TS. Nghĩa đề xuất ba giải pháp chính: Xây dựng kế hoạch thực hiện chi tiết: Cần sớm ban hành kế hoạch quy hoạch cụ thể theo năm và địa phương, tránh tình trạng chậm tiến độ như trước đây. Đầu tư lưới điện đồng bộ và chia sẻ trách nhiệm: Nhà đầu tư cần tham gia đầu tư lưới, trong khi nhà nước hỗ trợ cơ chế tài chính ưu đãi. Tăng cường hợp tác quốc tế: Tận dụng các hiệp định như JETP để thu hút vốn, công nghệ, kinh nghiệm từ đối tác quốc tế.

Diễn đàn đa chiều kết nối các bên liên quan

Diễn đàn đa chiều kết nối các bên liên quan, Hội thảo quy tụ đại diện từ nhiều bộ ngành trung ương, viện nghiên cứu, doanh nghiệp lớn và tổ chức quốc tế như GIZ, Vingroup, T&T Energy, Copenhagen Infrastructure Partner…

Nhiều chuyên gia uy tín cũng đóng góp ý kiến, gồm ông Đặng Khắc Lợi (Phó Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ VHTTDL), PGS.TS Đào Duy Quát, TS. Trần Văn Miều… và hơn 100 đại biểu đến từ nhiều tổ chức nghề nghiệp, viện nghiên cứu, báo chí...

Sự kiện trở thành diễn đàn trao đổi sâu rộng về vai trò truyền thông chính sách trong thúc đẩy thói quen sử dụng năng lượng bền vững, chiến lược phát triển năng lượng mới, kinh nghiệm quốc tế và giải pháp chuyển đổi năng lượng nhanh, hiệu quả.

Hội thảo đã thành công trong việc đánh giá kết quả, tác động truyền thông và mở ra những hướng đi thiết thực để Việt Nam hiện thực hóa cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.