Đã có bất ngờ và nghi ngờ khi Nga thông báo rằng giai đoạn đầu tiên của “hoạt động quân sự đặc biệt” của nước này đã hoàn tất. Nga cho biết bây giờ sẽ tập trung vào khu vực ly khai phía Đông Donbas của Ukraina, nơi có hai nước cộng hòa tự xưng thân Nga.
“Các mục tiêu chính của giai đoạn đầu tiên của hoạt động nói chung đã được hoàn thành”, Sergei Rudskoi, người đứng đầu Ban Giám đốc Hoạt động Chính của Bộ Tổng tham mưu Nga, cho biết trong một bài phát biểu hôm cuối tuần.
“Tiềm lực chiến đấu của Lực lượng vũ trang Ukraina đã giảm đáng kể, điều này ... khiến chúng ta có thể tập trung các nỗ lực cốt lõi để đạt được mục tiêu chính là giải phóng Donbas".
Sự thay đổi chiến lược rõ ràng đã gây ngạc nhiên cho các nhà phân tích và được coi là dấu hiệu cho thấy Nga đang tìm cách thu hẹp quy mô cuộc chiến ở Ukraina.
Sự kháng cự quyết liệt từ các lực lượng vũ trang của Ukraina và các chiến binh tình nguyện đã biến hy vọng của Nga từ một cuộc chiếm đóng nhanh chóng thành “cuộc chiến tranh tiêu hao”, với các lực lượng Nga sa lầy trong các cuộc giao tranh ác liệt ở miền Bắc, miền Đông và miền Nam Ukraina.
Sau khi đã bảo vệ được các thị trấn và thành phố của mình, các lực lượng Ukraina hiện đang tiến hành các cuộc phản công chống lại các máy bay chiến đấu của Nga, đặc biệt tập trung vào việc bảo vệ thủ đô Kyiv.
Các lực lượng Nga mới chỉ chiếm giữ một thành phố, Kherson, và thậm chí điều này có vẻ lung lay khi các lực lượng Ukraina đang mở một cuộc phản công để chiếm lại cảng phía Nam.
Trong bối cảnh đó, việc Nga tuyên bố sẽ tập trung vào khu vực Donbas dường như là một sự thừa nhận ngầm về thực tế ở Ukraina - tức là Nga đã không đạt được tiến độ như mong đợi và đang rút lui để cứu lấy thể diện, trong bối cảnh số lượng thương vong cao có thể khiến dư luận Nga phản đối chiến tranh.
Rudskoi của Nga cho biết tính đến nay đã có 1.351 binh sĩ Nga thiệt mạng và 3.825 người bị thương. Trong khi đó, quân đội Ukraina tuyên bố rằng hơn 15.000 binh sĩ Nga đã thiệt mạng trong cuộc xung đột.
“Tôi nghĩ rõ ràng là chiến dịch quân sự của Nga đã đi sai một cách ngoạn mục”, Timothy Ash, chiến lược gia cấp cao về chủ quyền thị trường mới nổi tại BlueBay Asset Management cho biết trong một thông báo hôm thứ Bảy.
“Vì vậy, bây giờ nói rằng trọng tâm là Donbas chỉ là cách để giữ thể diện. Ngay cả khi Nga chiếm toàn bộ Donbas, và thậm chí có thể đảm bảo một hành lang trên bộ tới Crimea, thì đây vẫn là một thất bại quân sự to lớn của Nga”.
Không có bằng chứng về sự thay đổi
Tuy nhiên, sau vài ngày kể từ thông báo của Nga, và có rất ít cho thấy rằng nhiều điều đã thay đổi. Niềm tin vào Nga rất thấp do nước này liên tục khẳng định không có kế hoạch xâm lược Ukraina, đồng thời đưa hàng nghìn quân dọc biên giới, trong những tháng trước cuộc tấn công.
Các cuộc bắn phá của Nga vào Ukraina tiếp tục diễn ra vào cuối tuần qua, với những tiếng nổ được nghe thấy ở ngoại ô thành phố Lviv, miền tây Ukraina vào cuối tuần.
Thống đốc Maksym Kozytskyy của Lviv cho biết đã có hai vụ tấn công bằng tên lửa vào chiều thứ Bảy, với một kho dầu bị bắn trúng trong cuộc tấn công đầu tiên, tiếp theo là ba vụ nổ khác sau đó trong ngày.
Lviv nằm ở đầu đối diện với khu vực Donbas, nơi Nga tuyên bố chiến dịch quân sự của họ hiện đang được tập trung.
Bộ Quốc phòng Anh đã lưu ý trong đánh giá tình báo mới nhất hôm thứ Hai rằng trong 24 giờ qua “không có thay đổi đáng kể nào đối với việc bố trí Lực lượng Nga ở Ukraina bị chiếm đóng”.
Các chuyên gia khác đồng ý, với Michael McFaul, cựu đại sứ Mỹ tại Nga, tuyên bố trên Twitter hôm thứ Hai rằng “có rất ít bằng chứng trên chiến trường cho thấy Putin hiện chỉ tập trung vào Donbas”, nhắc lại những nghi ngờ trước đó của ông về sự thay đổi rõ ràng của Nga.
Một quan chức cấp cao của Lầu Năm Góc cho biết tại một cuộc họp ngắn hôm thứ Sáu rằng rất khó để xác định liệu sự thay đổi trọng tâm theo kiểu tự phong của Nga ở Ukraina có phải là thật.
CNBC đã yêu cầu Bộ Quốc phòng Nga cung cấp thêm thông tin về cách thức và thời điểm nước này có kế hoạch tập trung lực lượng vào Donbas, nhưng vẫn chưa nhận được phản hồi.
Các nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh cho rằng tuyên bố của Nga rằng cuộc tấn công luôn tập trung vào việc đảm bảo các phần của Donetsk và Luhansk trong khu vực Donbas là sai sự thật.
Thay vào đó, các bình luận “có khả năng chủ yếu nhắm vào người Nga trong nước và không nắm bắt được chính xác hoặc hoàn toàn các mục tiêu chiến tranh hiện tại của Nga và các hoạt động được lên kế hoạch”, Mason Clark, Fredrick W. Kagan và George Barros, viết hôm thứ Sáu.
"Chiến dịch ban đầu của Điện Kremlin nhằm tiến hành các hoạt động cơ giới và đường không để chiếm giữ Kyiv, Kharkiv, Odesa và các thành phố lớn khác của Ukraina để buộc thay đổi chính quyền ở Ukraina”, họ lưu ý và nói thêm rằng “không chính xác” khi tin rằng Nga đã mở rộng quy mô trở lại mục tiêu.
Không phải ai cũng hoài nghi về những tuyên bố của Nga.
Chủ tịch Tập đoàn Eurasia, Ian Bremmer nói rằng một sự thay đổi chiến lược sẽ có ý nghĩa “về những gì người Nga có khả năng quân sự trên thực địa và, về mặt phê bình, phản ánh rằng Tổng thống Vladimir Putin đang ít nhiều nhận ra mức độ hoạt động hiện nay của quân đội Nga”, ông nói trong một ghi chú hôm thứ Hai.
Bremmer nói rằng bằng cách tập trung vào Donbas, “Nga có thể xoay trục về những gì chắc chắn là lựa chọn quân sự hạn chế hơn dành cho Putin khi ông quyết định xâm lược - chính thức chiếm các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng và tạo “vùng đệm”để bảo vệ người Nga khỏi bị tấn công, cũng như có thể xây một cây cầu trên bộ từ Donbas tới Crimea” vốn được coi là mục tiêu chính của Nga.
Bremmer tin rằng Nga có thể hoàn thành các mục tiêu quân sự này với số thương vong hạn chế và trong thời gian ngắn - cho phép ông Putin tuyên bố rằng Nga đã giành chiến thắng vào Ngày Chiến thắng 9/5, điều này có ý nghĩa quan trọng vì đây là ngày kỷ niệm Đức đầu hàng trong Thế chiến II.
(Nguồn: CNBC)
