Sự dàn dựng hoàn hảo

Tháng 6 vừa qua, cô Melissa Plett (44 tuổi, sống gần Montreal, Canada) nhận được cuộc gọi báo động gian lận từ số điện thoại hiển thị đúng là của ngân hàng Royal Bank of Canada (RBC). Bà hoàn toàn không nghi ngờ gì cuộc gọi này.

"Họ thực hiện cực kỳ chuyên nghiệp," Plett nói. "Cứ như thể họ đã học thuộc lòng và luyện tập kỹ lưỡng kịch bản mở đầu. Không hề có dấu hiệu khả nghi nào."

Kẻ gọi điện thông báo có ai đó ở Vancouver đang cố đánh cắp 2.000 CAD (khoảng 36 triệu đồng) từ tài khoản của cô. Theo hướng dẫn, Plett đăng nhập vào ứng dụng ngân hàng RBC trên điện thoại và thực hiện các thao tác mà người bên kia nói là để "bảo vệ tài sản".

Cuộc gọi đến từ số tổng đài thật

Kết thúc cuộc gọi, tổng cộng 14.510 CAD (khoảng 260 triệu đồng) đã biến mất khỏi hai tài khoản của cô (một tài khoản cá nhân và một tài khoản kinh doanh). Plett chỉ biết mình bị lừa khi nhân viên thật của RBC gọi đến ngay sau đó để báo cáo về các hoạt động gian lận.

Ngân hàng từ chối bồi thường

Dù Plett khẳng định không chia sẻ bất kỳ thông tin cá nhân hay mã bí mật nào, RBC đã bác bỏ yêu cầu hoàn tiền. Ngân hàng lập luận rằng cô phải chịu trách nhiệm vì cô đã "trực tiếp thao tác" trên tài khoản vào thời điểm tiền bị chuyển đi.

"Đó là một số tiền lớn," Plett nói. "Toàn bộ tiền tiết kiệm bỗng chốc tan biến, bạn cảm thấy hoàn toàn bất lực."

Thủ đoạn tinh vi của tội phạm

Thủ đoạn lừa đảo bằng cách giả mạo nhân viên điều tra ngân hàng đang ngày càng trở nên tinh vi khi tội phạm sử dụng kỹ thuật Spoofing để làm giả số điện thoại hiển thị đúng là số của tổng đài ngân hàng, khiến nạn nhân mất cảnh giác ngay từ khi nhấc máy. 

Spoofing kỹ thuật mà kẻ lừa đảo sử dụng để làm cho thông tin trên màn hình điện thoại của bạn hiển thị khác đi so với thực tế. Cụ thể, chúng sử dụng các phần mềm hoặc ứng dụng đặc biệt để "nguỵ trang" số điện thoại của mình thành số của một tổ chức tin cậy, ví dụ như số hotline của ngân hàng, cảnh sát hoặc cơ quan thuế. Khi đó, dù kẻ lừa đảo đang gọi từ một nơi khác hoặc bằng một đầu số lạ, màn hình điện thoại của bạn vẫn hiện lên đúng tên hoặc đúng số điện thoại của ngân hàng mà bạn đang sử dụng.

Để tăng tính thuyết phục, kẻ gian thường nắm rõ các thông tin cá nhân như họ tên và ngân hàng nạn nhân đang sử dụng nhằm xây dựng kịch bản đánh cắp tài khoản vô cùng chuyên nghiệp. Bằng cách tạo ra tâm lý lo sợ và áp lực hành động khẩn cấp để bảo vệ tài sản, chúng dẫn dụ nạn nhân tự thao tác trên tài khoản cá nhân, từ đó dễ dàng chiếm đoạt số tiền lớn mà vẫn có thể đổ lỗi cho sự sơ suất của khách hàng khi ngân hàng tiến hành điều tra.

Ảnh minh hoạ (Nguồn: Shutterstock)

Cảnh sát Montreal đang điều tra một mạng lưới tội phạm đã lừa đảo ít nhất 220 khách hàng của RBC với tổng thiệt hại ước tính 1,5 triệu CAD (khoảng 27 tỷ đồng).

Tính từ đầu năm đến nay, Trung tâm Chống lừa đảo Canada đã ghi nhận mức thiệt hại lên tới 11,7 triệu CAD (khoảng 210 tỷ đồng) từ các nạn nhân của hình thức lừa đảo này.

Tranh cãi về trách nhiệm của ngân hàng

Luật sư Sylvie De Bellefeuille, người bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, lập luận rằng các ngân hàng nên có nghĩa vụ bồi thường đầy đủ cho nạn nhân. 

"Mọi người đã bị lừa bởi những chiến lược rất tinh vi," bà nói. Hiện bà đang hỗ trợ 14 nạn nhân đòi lại tiền, trong đó có 12 người là khách hàng của RBC. Bà cho biết một số người đã mất sạch số tiền hưu trí của mình.

Luật pháp liên bang Canada bảo vệ nạn nhân gian lận thẻ tín dụng, nhưng hiện tại không có yêu cầu pháp lý nào buộc ngân hàng phải bồi thường cho khách hàng trong các giao dịch ngân hàng trái phép nếu ngân hàng cho rằng khách hàng đã "sơ suất nghiêm trọng".

Hồ sơ ngân hàng của Plett cho thấy tiền bị rút từ cả hạn mức tín dụng thế chấp. Oái oăm hơn, RBC còn thu của cô 35 CAD (khoảng 630.000 đồng) phí thực hiện cho hai lần chuyển tiền mà kẻ lừa đảo đã thực hiện.

Chỉ sau khi kênh tin tức CBC News gửi yêu cầu làm việc với RBC, ngân hàng này mới gọi lại cho Plett và thông báo rằng họ đang "tiếp tục điều tra" lại vụ việc của cô.

Nguồn: CBC