Đỗ Bắc Vũ (Vũ Đỗ) là thành viên đặc biệt trong 21 ứng viên nhận được học bổng Học giả Fulbright của Phái đoàn Ngoại giao Mỹ tại Việt Nam năm nay. Anh cũng là ứng viên đầu tiên của Việt Nam được trao học bổng Phục chế và Bảo tồn nghệ thuật (Art Conservation).

Tháng 7 tới, anh sẽ sang Mỹ học tại Buffalo State College, sau khi trải qua hành trình ứng tuyển hơn một năm. 

Vũ Đỗ đã trải qua hành trình ứng tuyển hơn một năm.

Tốt nghiệp Viện Hàn lâm Mỹ thuật Pennsylvania, Mỹ, chuyên ngành Vật liệu Sơn dầu, Vũ Đỗ trở về Việt Nam năm 2014. Anh mở studio giảng dạy về nghệ thuật. Anh cũng có những dự án nghệ thuật cho cộng đồng và tham gia giảng dạy tại Đại học Quản trị và Kinh doanh (Đại học Quốc gia Hà Nội).

Mới đây anh làm giám tuyển của dự án Phan Kế An - Kho tàng ẩn dấu, chịu trách nhiệm tìm ra và phục chế bộ sưu tập này.

Vũ Đỗ cho hay, sau khi xem video trên YouTube về một ứng viên người Bỉ từng xin học bổng Fulbright và đỗ chuyên ngành này, anh thấy mình có cơ hội nộp hồ sơ. 

Học bổng này tài trợ cho các ngành thạc sĩ hai năm, nhưng ngành của anh tối thiểu ba năm, trong đó có hai năm học, một năm thực tập ở bảo tàng, bảo vệ đề tài rồi mới tốt nghiệp. Sau khi chương trình duyệt danh sách trường, cơ hội của anh dần bị thu hẹp. Từ bốn trường, cuối cùng, anh chỉ còn một lựa chọn duy nhất là Buffalo State College.

Vũ Đỗ thuyết phục hội đồng tuyển sinh Fulbright bằng hồ sơ nghệ thuật tích lũy trong suốt hơn 7 năm. Anh cũng trình bày dự án Phan Kế An, những bằng chứng anh đưa ra phù hợp với tiêu chí trao đổi học thuật và văn hóa giữa hai nước của học bổng Fulbright.

Vũ Đỗ học lịch sử nghệ thuật ở Viện Hàn lâm Mỹ thuật Pennsylvania, có nhiều năm giảng dạy và sáng tác. Anh đáp ứng mọi tiêu chí, trừ môn Hóa học. Để qua được vòng hồ sơ, ứng viên cần có đủ mọi điều kiện, nhưng lúc ấy, Vũ Đỗ còn chưa có tín chỉ Hóa học. Ban đầu, anh tính học Hóa ở đại học Việt Nam nhưng sau buộc phải đăng ký học online một trường tại Mỹ do không tìm được chương trình phù hợp.

Vì học online nên trường phải gửi dụng cụ, hóa chất sang Việt Nam và yêu cầu Vũ Đỗ làm thí nghiệm, quay video rồi gửi lại. Để được trường đồng ý, anh phải chứng minh năng lực qua portfolio (hồ sơ nghệ thuật) và thể hiện nỗ lực vượt khó. Bảo tàng ở Việt Nam không tuyển thực tập sinh như bảo tàng ở nước ngoài. Chương trình đào tạo ở đây cũng không có ngành bảo tồn.

Trong cuộc phỏng vấn 40 phút với hội đồng 10 giáo sư của nhà trường hồi tháng 3 năm nay, anh phải chuẩn bị năm tác phẩm phục chế và sáng tác để chứng minh kinh nghiệm. Một tuần sau, anh có thông báo được nhận vào trường.

Tiến sĩ Bettina Ebert, Bảo tàng khảo cổ, Đại học Stavanger, Nauy, là người theo sát bước đường của Vũ Đỗ. Theo tiến sĩ, các ứng viên trúng tuyển chương trình này phải thể hiện kiến thức trong ba lĩnh vực chính: lịch sử nghệ thuật, hóa học và mỹ thuật. Bà ấn tượng về sự quyết tâm của họa sĩ Việt trong việc theo đuổi các khóa Hóa học điều kiện.

Vũ Đỗ ví hành trình chinh phục Fulbright của anh giống như "đi trên dây", mạo hiểm và khó giữ thăng bằng nhưng nhìn thấy con đường nên anh quyết tâm đi đến cùng.