Cứ đến cuối năm, câu chuyện tiệc tất niên lại quay về đúng một vòng lặp quen thuộc: đặt nhà hàng, lên kịch bản chương trình, chia nhóm… và chọn người tham gia văn nghệ. Trong không khí rộn ràng ấy, không phải ai cũng hào hứng với việc đứng trên sân khấu. Có người không có năng khiếu, có người ngại đám đông, cũng có người đơn giản chỉ muốn làm một khán giả ngồi thưởng thức. Nhưng ở môi trường công sở, việc từ chối văn nghệ chưa bao giờ là chuyện dễ nói.

Vấn đề không nằm ở chuyện hát hay hay dở, mà ở nỗi lo rất thực rằng từ chối liệu có bị đánh giá là thiếu nhiệt tình, không hòa đồng, hay “không chịu vì tập thể”? Chính vì vậy, nhiều người chọn cách nhận lời cho xong, để rồi tập luyện trong miễn cưỡng, lên sân khấu với tâm thế gượng gạo, thậm chí để lại những khoảnh khắc khó quên… theo nghĩa không mấy tích cực.

Người EQ cao thì khác. Họ hiểu rằng, không phải lúc nào cũng cần nói “có” để được yêu mến. Điều quan trọng là nói “không” sao cho người nghe vẫn thấy dễ chịu và vẫn nhìn thấy ở bạn sự thiện chí. Trong câu chuyện văn nghệ tiệc cuối năm, chỉ cần 3 câu nói đúng, vừa giữ được giới hạn cá nhân, vừa không làm sứt mẻ bầu không khí chung.

Ảnh minh họa

1. “Em không mạnh phần này, nhưng em sẵn sàng hỗ trợ ở những khâu khác cho chương trình”

Đây là kiểu từ chối được người EQ cao sử dụng nhiều nhất. Không phủ nhận lời mời, không chối bỏ trách nhiệm, cũng không đặt bản thân vào thế đối đầu với tập thể. Bạn thừa nhận điểm yếu của mình, nhưng đồng thời khẳng định: bạn vẫn muốn đóng góp.

Trong mắt đồng nghiệp, câu nói này cho thấy bạn là người hiểu chuyện. Trong mắt sếp, đây là tín hiệu của một nhân viên biết chọn đúng vai trò cho mình, không cố thể hiện ở những nơi mình không phù hợp. Thực tế, những người sẵn sàng hỗ trợ hậu trường, chuẩn bị đạo cụ, sắp xếp chương trình… lại chính là những người giúp buổi tiệc diễn ra trơn tru và điều đó thường được ghi nhận nhiều hơn người ta tưởng.

2. “Em sợ mình làm chưa tốt sẽ ảnh hưởng đến tiết mục chung, nên xin phép đứng phía sau hỗ trợ mọi người”

Người EQ cao rất giỏi đặt vấn đề theo hướng vì tập thể. Thay vì nói “em không thích”, họ nói “em sợ ảnh hưởng”. Thay vì “em không muốn”, họ chuyển thành “em nghĩ phương án này sẽ tốt hơn cho chương trình”.

Câu nói này không chỉ giúp bạn rút lui êm đẹp, mà còn cho thấy bạn là người có trách nhiệm với hình ảnh chung của công ty, đội nhóm. Với sếp, đây là kiểu suy nghĩ đáng tin khi biết cân nhắc chất lượng, không vì cái tôi cá nhân mà làm ảnh hưởng đến tập thể. Ở mùa tổng kết cuối năm, những phẩm chất như vậy thường được đánh giá cao hơn cả việc “tham gia cho đủ số”.

3. “Nếu công ty thật sự cần, em sẽ cố gắng hỗ trợ hết sức trong khả năng của mình”

Điểm khác biệt lớn giữa người EQ cao và người EQ thấp nằm ở chỗ người EQ cao không đóng cánh cửa hoàn toàn. Họ để lại một khoảng linh hoạt, đủ để người đối diện không cảm thấy bị từ chối thẳng thừng.

Câu nói này thể hiện sự thiện chí và tinh thần trách nhiệm, dù thực tế khả năng bạn phải lên sân khấu là rất thấp. Trong nhiều trường hợp, chính sự chừng mực này khiến sếp chủ động gật đầu cho bạn rút lui, vì họ hiểu: bạn không phải người trốn tránh, mà là người biết đâu là giới hạn phù hợp.

Đi tiệc cuối năm công ty, không phải ai xuất hiện trên sân khấu cũng được nhớ lâu nhưng cách cư xử thì luôn được ghi nhận. Đặc biệt là trong bối cảnh cuối năm khi sếp và quản lý đang âm thầm đánh giá lại từng nhân sự xem ai chủ động, ai khéo léo, ai biết đặt lợi ích chung lên trước cảm xúc cá nhân.

Ảnh minh họa

Người EQ cao không coi tiệc cuối năm chỉ là một buổi vui chơi. Với họ, đó là một phần của bức tranh công sở, nơi mỗi hành động nhỏ đều góp phần định hình hình ảnh cá nhân. Từ chối văn nghệ không sai, nhưng từ chối một cách tinh tế lại là kỹ năng không phải ai cũng có.

Và đôi khi, chính những người biết lùi đúng lúc, nói đúng câu, giữ được không khí dễ chịu cho tất cả lại là người âm thầm ghi điểm. Lương thưởng cuối năm, suy cho cùng, hiếm khi chỉ đến từ một tiết mục văn nghệ mà đến từ cách bạn khiến người khác cảm thấy dễ làm việc cùng mình trong suốt cả năm.